Renteaftrek voor bedrijven beperkt

De maatregelen treffen vooral private equity-fondsen die overgenomen bedrijven volstoppen met schulden. Daarnaast maakt De Jager een eind aan de constructie dat moederconcerns rentekosten in Nederland van de winstbelasting aftrekken terwijl de buitenlandse dochters de opbrengsten tegen een laag tarief laten belasten in hun vestigingsland. Deze praktijk is gesanctioneerd door het Europees Hof in het zogenoemde Bosal-arrest.

De opbrengst van het hervormingspakket bedraagt meer dan 10% van de circa euro 19 miljard die de Staat nu jaarlijks aan vennootschapsbelasting binnenhaalt. De staatssecretaris zegt dat hij de extra opbrengst gaat terugsluizen naar het bedrijfsleven. Hoe dat gebeurt, is nu nog niet bekend.

Een ander onderdeel van het plan is om ontvangen en betaalde rente binnen een concern verplicht tegen 5% te belasten, de zogeheten groepsrentebox. Daarmee wordt de fiscale behandeling van eigen en vreemd vermogen meer gelijkgetrokken.

Bovendien maakt dit het fiscale vestigingsklimaat van Nederland aantrekkelijker. De bedoeling is financieringsactiviteiten van Nederlandse multinationals hier te behouden en indien mogelijk weer naar Nederland terug te halen.

Over de beperking van renteaftrek zijn in een eerste besloten consultatie van ondernemingen en belastingadviseurs grote meningsverschillen aan het licht gekomen, aldus De Jager. Afhankelijk van de positie van een onderneming – Nederlandse multinational met veel of weinig buitenlandse activiteiten en buitenlandse multinational – staan de standpunten diametraal tegenover elkaar.

De staatssecretaris vindt dat er maatregelen nodig zijn om excessieve aftrek van rente door multinationals en private equity-fondsen te bestrijden. Daarvoor legt hij in een brede consultatieronde twee varianten aan bedrijfsleven en belastingadviseurs voor.

De CDA-bewindsman wil tijd nemen voor een gedegen pakket maatregelen. In de eerste variant beperkt hij de zogeheten deelnemingsrente (Bosal-arrest) en rente bij overnames als de verhouding eigen/vreemd vermogen kleiner is dan 1:3. De tweede variant behelst een algemene rentemaatregel. Hier sluit de staatssecretaris aan bij de praktijk die in Duitsland al langer bestaat. De maximale aftrek van groepsrente en rente die wordt betaald aan derden, bedraagt in dit voorstel 30% van het bedrijfsresultaat (ebitda).

De groepsrentebox is twee jaar geleden al aangekondigd, zij het in een vrijwillige variant, maar ligt al die tijd bij de Europese Commissie ter beoordeling. De vraag is of het hier om ongeoorloofde staatssteun gaat. Door de rentebox verplicht te stellen hoopt De Jager dit juridische probleem te omzeilen.

Een verdergaand voorstel van drie hoogleraren belastingrecht om alle groepsrente uit te zonderen van belastingheffing, is volgens hem te radicaal. Dat zou tegenmaatregelen van andere landen kunnen uitlokken, omdat uit het buitenland ontvangen rente binnen een concern dan onbelast zou zijn in Nederland.

Tot slot komt De Jager het bedrijfsleven tegemoet door de deelnemingsvrijstelling te versoepelen. Onder de huidige wetgeving is het voor bedrijven bewerkelijk om aan te tonen dat zij van de vrijstelling gebruik mogen maken.