PwC: Vrees voor cybercrime fors toegenomen onder bankiers

De 672 ondervraagde bankiers, risicomanagers, regelgevers en waarnemers uit 52 landen, waaronder Nederland, plaatsen het huidige ‘macro-economische klimaat’ bovenaan hun top-24 van bananenschillen. Cybercriminaliteit stijgt met stip van plaats 9 naar 2. De top vijf wordt gecomplementeerd met respectievelijk overregulering – lange tijd de grootste bedreiging volgens bankiers -, technologie en politieke interventies.

Ondanks dat de onzekere macro-economische situatie op nummer 1 staat, is de opmars van cybercrime het opvallendst. In 2012 stond cybercrime nog op de 18de plaats. ‘Het is een mondiaal probleem, omdat cybercriminelen zich op de zwakke schakels in een nauw met elkaar verweven wereldwijde banksysteem richten’, zegt Erik van der Zee, partner bij PwC en specialist in de financiële sector. De twijfel bij bankiers over hoe de groeiende misdaad het hoofd te bieden, blijkt ook  uit hun bezorgdheid over de kwaliteit van hun technologie (plaats 4) en hun risicomanagementsysteem (plaats 6). Dit toont volgens PwC de kwetsbaarheid aan van banken rondom de aanpak van toenemende criminaliteit.

De grootste potentiële uitglijder is de onzekere economie. De zorgen over de economie worden gedreven door hoge schulden in veel delen van de wereld, achterblijvende groei in opkomende landen en onzekerheid over wat de rente gaat doen de komende tijd.

Ondervraagden zijn minder bevreesd voor politieke inmenging in het bankwezen dan vorig jaar. ‘Politieke interventie’ is gedaald van plaats 2 naar plaats 5. Overregulering, lang een hooggeplaatste bananenschil in dit onderzoek, gleed van de hoogste positie naar plaats 3. Beide veranderingen suggereren dat banken na het ‘post-crisis’-optreden van overheden hun toekomst meer en meer in eigen handen krijgen. De meest bedreigende stijgers op dit vlak zijn de invloed van social media (van 19 naar 11) en de angst voor reputatieverlies (uit het niets naar 12).

Uit het onderzoek blijkt een sterke wereldwijde consensus dat de belangrijkste bedreigingen voor de veiligheid van het bankwezen komen uit gebieden zoals criminaliteit, technologie en gedrag. Verder staat voor het eerst nu ook de zoektocht naar toekomstige business modellen in de index. ‘Het feit dat het vanuit het niets in de top-10 komt, laat zien dat banken scherper kijken naar disruptieve ontwikkelingen zoals blockchain, peer-to-peer lending, crowdfunding en schaduwbankieren (plaats 16)’, zegt Erik van der Zee. ‘Het wordt interessant om te zien hoe overheden en regelgevers hier mee omgaan en hoeveel ruimte banken en nieuwe toetreders krijgen.’

Banken bananenschillenindex 2015 (plaats 2014 tussen haakjes)
1) Macro-economische omstandigheden (3)
2) Cybercrime (9)
3) Regulering (1)
4) Technologische risico’s (4)
5) Politieke bemoeienis (2)
6) Kwaliteit van risicomanagement (11)
7) Kredietrisico’s (7)
8) Conduct practices (16)
9) Inprijzen van risico’s (6)
10) Business modellen (-)
11) Social media (19)
12)  Reputatie (-)
13) Beschikbaar kapitaal (10)
14)  Rentetarieven (12)
15)  Opkomende markten (17)
16) Schaduwbankieren (20)
17) Wisselkoersen (22)
18) Liquiditeit (15)
19) Corporate governance (8)
20) Management incentives (21)
21) Derivaten (18)
22) Schaarste personeel (23)
23)  Afhankelijkheid van derden (24)
24) Duurzaamheid (25)

• Banking Banana Skins 2015