Projectbeheersing of Projectcontrol?
Cashflow, P&L, Spend, Venture Capital, General Ledger, balance sheet.. and the list goes on. Natuurlijk zijn er voor de Engelse termen in de "finance en control" hele mooie Nederlandse alternatieven. Maar waarom zijn de Engelse termen zo in? Zijn ze sexier, moderner, statusverhogend of is de betekenis wezenlijk anders? Wees gerust, dit is geen blog over de verloedering van de Nederlandse taal of de verschrikkelijke verengelsing van de beroepstaal.
Door een relatie werd ik geattendeerd op de vertaling van het woord projectcontrol naar projectbeheersing in een eerdere blog van mij. Hij stelde dat de vertaling feitelijk juist is maar dat de semantische lading in zijn ogen toch anders is. Control, en dus ook projectcontrol, moet in zijn ogen ook innovatie en creativiteit stimuleren en dat de term beheersing toch vrij statisch klinkt.
Hij stelde dat de dynamiek waar veel organisaties en projecten mee te maken hebben om meer vraagt, soms zelfs iets anders dan beheersen alleen. In eerste instantie was ik geneigd hem gelijk te geven. Dat wil zeggen, voor wat betreft de semantische lading.
Als ik kijk naar de rol van een controller en daar dan toch wat lectuur op na sla, wat internetpagina’s bekijk dan staat er vaak in de eerste zin; Een business controller helpt de directie van een bedrijf bij het beheersen van de financiële huishouding. Of iets van gelijke strekking. Daarna volgen AO/ IC, rapportages en analyses, investeringsanalyses, kostenverrekeningen, balansen, winst- en verliesrekeningen, begrotingen, de jaarrekening en meerjarenplanning etc. Hierna pas wordt gesproken over verbetering van interne processen, het naar een hoger niveau tillen van het management, het bepalen van de positie van het bedrijf, de gewenste positie en de weg daar naar toe.
Eerst dus het statische en daarna de innovatie en creativiteit.
Hoe zit dat dan met projectcontrol?
Nu ben ik al een tijdje projectcontroller en heb binnen het vak vaak met (gelukkig) eigenwijze en creatieve projectleiders en -managers te maken. Het vervelende is dat de meeste projectleiders en soms ook de projectmanagers, de neiging hebben om de projectcontroller te zien als de boekhouder van het project. Of ze zien de projectcontroller als “projectpolitie”. Zelfs heb ik meegemaakt dat ze vinden dat de projectcontroller op de stoel van de projectleider probeert te zitten.
_________________________________________________________________________________________
De Opleiding Project Control is een praktijkgerichte opleiding van 9 avonden welke zeer geschikt is voor iedereen die in zijn of haar werk te maken krijgt met het sturen en beheersen van projecten. Lees meer. _________________________________________________________________________________________
Het valt mij op dat als ik de rol en doelstelling van projectcontrol uitleg, het beter tot zijn recht komt als ik het benoem onder de term projectbeheersing. Het gekke is dat dan juist de kleppen van de projectleiders wel af gaan en de rol wel willen accepteren. Wellicht gaat dan de geur “financiële controleur” er vanaf.
Ik vraag mij dan ook af of ik er met die uitleg er een wezenlijk andere rol van maak. Bij de inrichting van de beheersing/ control van het project houd ik natuurlijk rekening met de aard en de specifieke kenmerken van het betreffende project. Er is dus geen standaard voor de inrichting van de beheersing (welke werkprocessen, welke werkwijze, wat gaan we vastleggen, hoe loopt de procuratie en wat is de omgeving waarin wij opereren).
Uiteraard komen wel vaak dezelfde beheersaspecten naar voren maar toch is geen project hetzelfde. Dus ook de inrichting niet. Pas hierna richt ik de financiële-, projectadministratie in en de rapportages en analyse.
Altijd eerst de innovatie en creativiteit en daarna de statische aspecten.
Het blijkt dus zo dat de inrichting van projectbeheersing nooit valt te kopiëren. Projectbeheersing is dus niet alleen een mooie vertaling uit het Engels maar veel meer dan dat. Ik en vele andere projectcontrollers met mij geven daarmee projectbeheersing in mijn ogen wél een innovatieve en creatieve stimulans.
Dennis Pruim is zelfstandig ondernemer en is gespecialiseerd in het organiseren van intergrale projectbeheersing, projectcontrol en ondersteuning binnen organisaties in de (semi-) publieke en commerciële sector.