Oxfam pleit voor extra bankbelasting

Nederland moet banken ook een extra belasting opleggen, net als Italië. Dat zegt Barbara Oosters, projectleider Eerlijke Bankwijzer bij ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib, in reactie op de forse kwartaalwinsten van ING en ABN AMRO. Beide banken zagen hun winst afgelopen kwartaal bijna verdubbelen ten opzichte van een jaar eerder, terwijl ze hun spaarrente maar beperkt opschroeven en bijvoorbeeld huizenkopers veel meer rente moeten betalen voor hypotheken.

Oosters noemt de situatie “frappant” en vindt dat dit eigenlijk het “zoveelste voorbeeld” is dat “burgers de rekening betalen terwijl de grote bedrijven winst maken”. Ze trekt daarmee ook een vergelijking met de hoge prijzen en klachten over ‘graaiflatie’ voor bijvoorbeeld boodschappen.

In de ogen van Oosters zou Nederland een voorbeeld kunnen nemen aan Italië waar de regering dit jaar een extra belasting gaat heffen op de zogeheten overwinsten van banken in het land. De opbrengst daarvan is bedoeld om belastingverlagingen op ander vlak te financieren en extra hypotheeksteun te geven aan starters op de woningmarkt, is deze week bekend geworden.

“In Nederland hebben we ook een woningtekort. Misschien dat we zoiets hier ook kunnen doen”, oppert Oosters die erop wijst dat er eerder ook al een belasting kwam op de overwinsten van energiebedrijven. Haar oproep voor een “solidariteitsbelasting” voor banken is vooral bedoeld met het oog op de aankomende Tweede Kamerverkiezingen. Zolang er een demissionair kabinet zit verandert er waarschijnlijk niks, realiseert Oosters zich.

Dat de grote banken in Nederland de spaarrente slechts beperkt hebben verhoogd, zorgt al langer voor onvrede in politiek Den Haag. Minister Sigrid Kaag van Financiën riep de Nederlandse grote banken eerder dit jaar al op om hun spaarrentes verder op te schroeven.

Banken zelf zien niets in een extra belasting. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) vindt dat de lasten voor banken niet verder moeten stijgen. Anders zou de financiering van “zeer noodzakelijke investeringen van consumenten en bedrijven” onder druk komen te staan. In Nederland betalen banken bovendien al ruim tien jaar een bankenbelasting, geeft een woordvoerder van de lobbyclub voor banken aan. De zegsman wijst er verder op dat de rente-inkomsten van banken nu niet bijzonder hoog liggen, maar juist zijn genormaliseerd na een lange periode met extreem lage rente.