Op andere manier financieel naar zorg kijken

Ook de verpleeghuiszorg en de thuiszorg staat voor een enorme groeiopdracht. In de geestelijke gezondheidszorg groeien de wachtlijsten en in de eerstelijnszorg wacht een chronisch tekort aan huisartsen. Volgens tientallen zorgorganisaties, stakeholders in de zorg en de branchegroep Zorg van BDO Accountants & Adviseurs is herinrichting van het zorglandschap hard nodig om een ‘zorginfarct’ te voorkomen. Tien concrete maatregelen:

1 Nieuw paradigma: niet ziekte bekostigen, maar gezondheid

Dat een paradigmaverandering geen utopie is, bewijst Finland. Het land steeg fors in de lijst van meest gezonde landen ter wereld door een financieringsstelsel in te voeren dat gebaseerd is op het financieren van gezondheid in plaats van productie.
Actiepunt: upgrade huidige bekostigingswijze zonder perverse productieprikkels en financieren van gezondheid in plaats van productie.

2 Werk aan een gezonde samenleving, waarin kwaliteit van leven voorop staat

Burgers moeten gefaciliteerd en geholpen worden om de verantwoordelijkheid voor hun eigen gezondheid te nemen, onder gedeeltelijke regie van de overheid. 
Actiepunt: programma voor een gezonde samenleving voor iedereen. Plaats daarbij de ethische en solidariteitsdiscussie op de agenda.

3 Zorg voor transparantie

Naast marktwerking meer transparantie, minder regeldruk die de sector transparant maakt.
Actiepunt: maak werk van transparantie, met name op het gebied van kosten en uitkomsten van zorg. Verlaag de administratieve lasten door het afschaffen of vereenvoudigen van wetgeving.

Lees ook: Vijf eigenschappen voor een financiële carrière in de zorg

4 Zorg voor een gelijk speelveld

In de zorg wordt volop winst gemaakt en gedeeld met (private) financiers. Bijvoorbeeld in de medisch specialistische zorg is winstdeling echter niet toegestaan. Ziekenhuizen maken minder rendement terwijl ze moeten investeren in nieuwe technologie en innovatie. Tijd voor een keuze: winstdeling in de zorg toestaan of niet?
Actiepunt: maak voor de hele sector een fundamentele keuze rond de vraag of gereguleerde winstuitkering in de zorg is toegestaan of niet.

5 Stimuleer netwerkzorg

De zorg van de toekomst vindt plaats in regionale- en landelijke netwerken, waarin eerstelijns, ziekenhuizen, revalidatie- en care-instellingen naadloos met elkaar samenwerken. Het afbreken van de bekostigingsschotten tussen instellingen onderling en tussen financiers, is hard nodig om dergelijke samenwerking mogelijk te maken.
Actiepunt: werk aan een (juridische) infrastructuur waarin organisaties goed kunnen samenwerken en waarin financiers en zorgverzekeraars die ketensamenwerking optimaal kunnen ondersteunen.

6 Zorg voor een passende data-infrastructuur

De burger heeft straks zijn zorgdata in eigen beheer. Er is helderheid en regie nodig op ICT-gebied. De datastructuur kan het denken vanuit gezondheid vergaand faciliteren. Koppel algoritmen, op een privacybewuste manier, aan een nationale, niet-commerciële zorgdata-infrastructuur.
Actiepunt: neem regie op het data-dossier. Zorg dat data kunnen worden gedeeld op een veilige en gestructureerde manier. Stimuleer het veilige gebruik van algoritmes.

7 Faciliteer innovatie en digitalisering

Het personeelstekort vereist radicale innovatie. Zaken als thuismonitoring, apptechnologie, online consults en online platformen ten behoeve van medische condities, dienen de komende jaren grootschalig te worden uitgerold.
Actiepunt: faciliteer digitale transformatie maximaal. Zorg voor regie op landelijk niveau zodat ontwikkelde initiatieven tot innovatie en digitalisering breed worden gedeeld.

8 Stimuleer werken vanuit ‘positieve gezondheid'

Huber: ‘Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.’ Dat is nog te veel onbenut. Meer dan 50 procent van de patiënten heeft tenminste één chronische aandoening. De integratieve geneeskunde heeft bewezen juist bij chronische aandoeningen voordelen op te leveren, in Nederland wordt daar beperkt gebruik van gemaakt.
Actiepunt: onderzoek de barrières in de zorg die werken vanuit positieve gezondheid dwarsbomen. Agendeer de vraag hoe kan worden gekomen tot integratieve gezondheidszorg.

9 Zonder (medisch) ondernemerschap gaat het niet gebeuren

Het spook van conflicterende belangen en regelgeving belemmert de executiekracht. Dat brengt de toekomst niet naderbij. Ondernemen om netwerkzorg dichterbij te brengen wel, van niets iets maken. En DOEN. 
Actiepunt: maak medisch ondernemen en bedrijfsmatig werken geaccepteerd. Stimuleer nieuwe initiatieven, ook in het financieringssysteem.

10 De overheid moet actie nemen om de voorwaarden te scheppen

Er is een belangrijke rol voor de overheid weggelegd: pak de handschoen op.
Actiepunt: overheid onderneem actie want het versnipperde en inmiddels te complex geworden zorgveld kan de transformatie die benodigd is niet alleen volbrengen. Het heeft daarbij een overheid nodig die faciliteert.