Ongecontroleerde groei is een gevaarlijk iets

Tijdens de discussie blijkt dat de aandacht van aanwezige CFO’s meer uitgaat naar performance management dan naar riskmanagement. Er werd veel gesproken over optimalisatie van de organisatie en minder over risk. De aanwezigen, afkomstig uit bedrijven die de afgelopen tijd een snelle groei hebben meegemaakt, zijn van mening dat zij met de optimalisatie van de organisatie ook de risico’s beter beheersbaar maken of weten te beperken. Over het algemeen zijn deze organisaties zichzelf tegengekomen omdat in de praktijk bleek dat zaken niet goed georganiseerd waren voor de omvang waar de organisatie naartoe gegroeid was. Dan komt het er op aan om professionele hulp in te roepen door bijvoorbeeld outsiders van grote bedrijven binnen te brengen waaronder een nieuwe CFO die de benodigde ervaring heeft.

De CFO kan hierin een belangrijke facilitator zijn. Het is volgens de aanwezigen wel zaak dat hij het spel goed speelt en zijn krachten verdeeld. Bij binnenkomst moet hij of zij niet meteen alles gaan veranderen. Er zijn altijd tegenkrachten binnen de onderneming die niet willen veranderen en stellen: we doen het al jaren zo hier. Het is volgens de aanwezigen zaak je battles zorgvuldig te kiezen. Als je als CFO een bedrijf treft dat out of control is geraakt of in ernstige crisis verkeert, heb je meer kans om nieuwe ideeën erdoor te krijgen en ook de board, die waarschijnlijk ook al jaren ziet of denkt dat het anders moet, mee te krijgen in je plannen.

Ten aanzien van riskmanagement stellen de deelnemers dat dat valt onder performance management. Emanuel van Zandvoort van BDO waarschuwt de aanwezigen dat riskmanagement niet alleen de verantwoordelijkheid van de CFO is maar van de hele organisatie. Het is de taak van CFO om riskmanagement ter tafel te brengen en aan te geven hoeveel risico de onderneming financieel kan dragen. De CFO stelt kaders voor de risicobereidheid of ‘risk appetite’ afgeleid van de risk bearing capacity, de hoeveelheid risico dat de onderneming kan dragen op grond van financiële ratio’s. Binnen deze kaders kunnen (lijn)managers ondernemen en risico’s aan gaan. In tijden van snelle veranderingen kun je niet ondernemen zonder risico’s te nemen. Alle aanwezigen waren het erover eens dat risico niet slecht is, maar risico’s nemen moet wel bewust en intelligent gebeuren.

 

Volgens Van Zandvoort speelt ook het beloningsbeleid een rol in het risk based performance management. Hij signaleert dat sommige vormen van belonen bepaald gedrag in de hand werken. Als voorbeeld noemt hij de bonus die wordt gegeven als iemand boven target of budget presteert. “Waarom beloon je iemand niet op basis van afwijking van het budget? Hoe minder afwijking, des te hoger de bonus. Uiteindelijk hebben performance management, risicomanagement, interne beheersing en corporate governance tot doel het managen van verwachtingen van alle stakeholders.”

 

Je kunt je afvragen of het budget een goede maatstaf is. De werkelijkheid laat zich niet voorspellen en begroten. Er is eerder behoefte aan agililty en de mogelijkheid om als het nodig is op te schalen of af te remmen.