Onderzoek toont koppeling duurzaamheid en winstgevendheid aan

In het onderzoek komt het topmanagement van vooraanstaande Nederlandse ondernemingen uit uiteenlopende sectoren aan het woord. Een grote meerderheid deelt de overtuiging dat er fundamentele veranderingen nodig zijn om de groeiende schaarste aan voedsel en grondstoffen het hoofd te bieden. Als belangrijkste oorzaken noemen zij de groei van de wereldbevolking en de stijgende welvaart van miljarden mensen wereldwijd.

Als de huidige productiewijzen worden voortgezet, lopen de ecologische en economische systemen onherroepelijk vast. Sommige bedrijven geven hieraan invulling door eerst in kaart te brengen welke negatieve milieueffecten het gevolg zijn van de eigen bedrijfsvoering om vervolgens hun organisatie te transformeren naar verantwoorde groei. Samenwerking binnen de keten – tussen leveranciers, partners en klanten – is hierbij volgens de meeste onderzochte topmanagers onvermijdelijk. Alle deelnemers vinden het belangrijk de onderneming te besturen volgens de Triple Bottom Line en de balans te vinden tussen People, Planet en Profit.

VERANTWOORD BELEGGEN
Triodos Bank is een van de ondernemingen die aan het onderzoek deelnamen. “De maatschappelijke prijs van uitsluitend op winst gerichte organisaties is zeer zichtbaar. De huidige crisis is slechts een voorbode van een nog veel diepere malaise”, voorspelt Matthijs Bierman, algemeen directeur van Triodos Bank Nederland.

“De strijd om voedsel, energie en grondstoffen gaat nu pas beginnen. Zorgwekkend is dat een groot deel van onze economie teert op eindige voorraden. In het huidige systeem is de werkelijke kostprijs niet zichtbaar. De maatregelen om vervuiling en schade te herstellen komen voor rekening van de belastingbetaler. Niet van de bedrijven die de schade veroorzaken.”

Ook Triodos Bank bewijst dat aandacht voor mens en natuur en financieel rendement niet tegenover elkaar hoeven te staan, maar elkaar op de lange termijn juist versterken. Dit resulteert in een uitstekend financieel resultaat en ieder jaar in dubbele groeicijfers. Triodos Bank verstrekt uitsluitend financiering aan bedrijven, instellingen en projecten met een meerwaarde op sociaal, milieu- en cultureel gebied. De bank investeert in ondernemingen die worden gerekend tot duurzame koplopers binnen hun branche.

Bierman: “Triodos heeft 15.000 aandeelhouders die een fatsoenlijke winst willen hebben. Hierbij gaat het niet alleen om aandeelhouderswaarde op korte termijn en winstmaximalisatie ten koste van alles. Over vijftig jaar ziet de wereld en ook de bancaire sector er anders uit.”

________________________________________________________________________________

Thema CFO Day 2011 bekend gemaakt: Value Driven Corporate Sustainability
Zie ook het dossier.
________________________________________________________________________________

ECO+ PRODUCTEN VAN DSM
DSM verwacht dat duurzaamheid zich ontwikkelt tot de onderscheidende factor voor het bieden van toegevoegde waarde. De multinational benut hierbij kansen in de volledige waardeketen. Zo heeft DSM de ambitie bij productontwikkeling en innovatie voor 80 procent te investeren in ECO+ producten. In 2015 zijn ECO+ producten naar verwachting goed voor de helft van de totale netto-omzet, vergeleken met minder dan 35 procent nu.

“Op het gebied van innovatie en productontwikkeling werkt DSM nauw samen met partners in de keten. Hierbij kijken we nadrukkelijk naar de toegevoegde waarde van deze producten voor het milieu”, vertelt Fokko Wientjes, verantwoordelijk voor duurzame ontwikkeling. “Dit gebeurt onder meer op basis van een analyse van de levenscyclus. Duurzame alternatieven zijn prachtige innovaties van bestaande producten.”

Als geslaagd voorbeeld noemt Wientjens een enzym dat aan wijn wordt toegevoegd als alternatief voor een chemisch middel dat bij diepe koeling zijn werk moet doen. “Met als belangrijkste voordeel dat er sprake is van substantieel lagere energiekosten en een hogere kwaliteit. Ook ontwikkelen we enzymen die processen versnellen, waardoor ze minder energie en water gebruiken. Deze ECO+ producten zijn duurzamer en hebben vaak een beter marktaandeel en een betere marge.”

DUURZAAM PRODUCTONTWERP BIJ PHILIPS
Bij Philips krijgt duurzame productontwikkeling vorm doordat men alle producten op duurzame wijze laat herontwerpen. “We herontwerpen producten met zes duurzame criteria voor energie-efficiency, verpakking, gevaarlijke stoffen, gewicht, recycling en afval en levensduur”, vertelt Henk de Bruijn, Global Head of Sustain-ability. “In de praktijk blijkt dat drie kwart van deze producten goedkoper zijn dan conventionele producten.”

Philips heeft in het programma Ecovision de ambitie vastgelegd om wereldwijd uit te groeien tot koploper op het gebied van gezondheid, welzijn en duurzaamheid. Dat is niet voor niets, want investeerders letten steeds meer op de duurzame strategie van bedrijven. Bedrijven die hoog scoren op de Dow Jones Sustainability Index, scoren namelijk ook hoger op de Dow Jones. Zo blijken de winstmarges van bedrijven met een volwassen duurzaamheidsprogramma maar liefst 2 procent hoger te zijn dan die van bedrijven die hieraan geen aandacht besteden.

TRANSPARANTIE
De rapportage over de duurzame prestaties van ondernemingen aan de stakeholders wordt steeds belangrijker. Niet alleen aan investeerders, maar ook aan klanten, medewerkers en ngo’s is inzicht geven in concrete cijfers van belang voor het imago van een bedrijf – als werkgever, betrouwbare partner en maatschappelijk verantwoord ondernemer. Daarbij is een verschuiving zichtbaar van een label- naar een datacultuur. Dit betekent dat een certificaat – zoals ISO 14001 – nu nog volstaat.

De behoefte aan absolute cijfers over duurzame scores op CO2-uitstoot, water- en energiegebruik en veiligheid neemt echter toe. Ook in de financiële rapportages van ondernemingen gaan veranderingen optreden. Hierbij worden de kosten van de ecologische voetafdruk zichtbaar in mindering gebracht op het nettoresultaat. Bedrijven die produceren met een negatief resultaat, worden dan door investeerders niet langer als aantrekkelijk beschouwd.

WHAT’S BEING MEASURED, GETS MANAGED
Hoe weet een bedrijf waar het staat op de weg naar duurzame volwassenheid? “Om succesvol te zijn is het noodzakelijk om vooraf concrete doelen te stellen en de voortgang te meten: What’s being measured, gets managed”, aldus Marianne Hewlett, directielid van Atos Origin Nederland. “Dat blijkt ook uit de gesprekken met de frontrunners, die op basis van hun visie vooraf doelen vaststellen. Met key performance indicators, een helder ambitieniveau en een nulmeting. Vervolgens beschrijven ze projectmatig hoe deze ambities gerealiseerd kunnen worden in een meerjarenplan.”

Vrijwel alle organisaties beschikken over managementsystemen voor kwaliteit, veiligheid en milieu. Ze leggen verantwoording af over hun prestaties in maatschappelijke jaarverslagen. “Naar verwachting wordt het huidige financieel performance management uitgebreid naar 3P-performance management. Hierbij wordt naast sturing op financiële indicatoren ook op duurzame indicatoren voor mens en milieu gestuurd. Want alleen door deze aspecten structureel én in samenhang te meten is het mogelijk om effectief te sturen op de resultaten van duurzame initiatieven en natuurlijk op de winst. Zo leidt meten tot echt meer weten en kunnen organisaties investeren in een duurzame en winstgevende bedrijfsvoering.”

Tom Dogterom is principal consultant en thoughtleader sustainability van Atos Consulting