Nomen est omen: noem de MKB-bank alsjeblieft geen ‘bank’

Door Luuc Mannaerts 

Met het aannemen van de MKB-bank motie van CDA-Kamerlid Mustafa Amhaouch op 19 april moet het in de toekomst makkelijker worden voor (kleine) ondernemers om geld te lenen. De oprichting van een Nederlandse MKB-bank lijkt daarmee aanstaande. Goed nieuws voor de vele ondernemers die niet terecht kunnen bij de grootbanken en voor de banken die wel willen maar niet zijn ingeregeld voor relatief kleine kredieten. 

Maar de nieuw op te richten MKB-bank is allesbehalve een wondermiddel voor het financieringsprobleem in Nederland. Sterker nog, de MKB-bank probeert een bestaand probleem op te lossen met een product waarvan we weten dat het niet werkt: hadden immers de Nederlandse banken dat gat dan niet allang gedicht?

Volgens Hans Biesheuvel, voorzitter van Ondernemend Nederland, moet de MKB-bank een “platform worden dat vanuit de ondernemer gaat redeneren”, want “daar hebben we behoefte aan”. Als hiermee wordt bedoeld dat de vraag niet moet zijn waar het geld vandaan komt, maar hoe dit geld zo snel mogelijk bij de ondernemers terecht komt heeft Biesheuvel gelijk. Want dat is waar een ondernemer daadwerkelijk bij gebaat is. Er is voldoende geld in de markt, maar het komt niet bij bedrijven terecht.

Binnen 24 uur lenen

We weten echter dat het probleem elders ligt. Het proces van financiering krijgen op de traditionele manier is een tijdrovend en frustrerend proces. Terwijl het allang vele malen makkelijker kan. Binnen 24 uur kan een lening geregeld zijn. Dat kan als een ondernemer de volledige jaarcijfers digitaal en uniform beschikbaar stelt, met een PSD2 connectie (open banking) en toegang geeft tot de rekening. Hierna kan de ondernemer in slechts vijftien minuten de lening aanvragen en vier uur later, na de compliance check, het contract tekenen.

Maar dit kan alleen als het digitaal gaat en precies daar staan onze grootbanken niet sterk. Begrijpelijk, want investeren in (door)ontwikkeling van digitale producten vraagt om een geheel andere benadering en is niet eenvoudig noch goedkoop. Bovendien slepen traditionele financiële instellingen een grote bak aan IT-oplossingen achter zich aan. Deze zogeheten legacy remt traditionele geldverstrekkers. En als de mindset om een digitale oplossing te ontwikkelen dan ontbreekt of wordt geblokkeerd door conflicterende belangen, dan wordt duidelijk dat het doorzettingsvermogen om een disruptief idee te ontwikkelen in een traditionele omgeving gedoemd is om te mislukken.

What’s in a name…
Hoe anders is dat voor fintechs. Geheel in lijn met de theorie van creative destruction komen nieuwe partijen op waar anderen gaten laten vallen. Ondernemers hebben intussen genoeg te kiezen, leningen tot drie miljoen zijn gewoon te krijgen tegen scherpe rentes. En precies voor het MKB (99 procent van de bedrijven in Nederland) richten we nu vreemd genoeg een nieuw loket op dat tot MKB-bank gedoopt wordt. Ik begrijp dat het slechts een woord is, maar nomen est omen.

Nog een argument om tot een andere naam maar vooral modernere opzet te komen is dat een digitaal proces een financier in staat stelt een beoordelingsproces te verrijken met checks die voorheen niet bestonden of zeer tijdrovend waren. Neem bijvoorbeeld het onderwerp ESG. Grote bedrijven moeten vanaf 2024 over duurzaamheid in de keten rapporteren, op straffe van een afkeurende accountantsverklaring. Ook voor het MKB zal dit steeds belangrijker worden. Het is zeer realistisch dat ondernemers duurder of goedkoper gaan lenen afhankelijk van hun ESG-score. Hetzelfde gebeurt al met de biobased hypotheek van Triodos. Het zou geweldig zijn als ondernemers direct profiteren in hun kosten door te  investeren in ESG. En dat de beoordeling daarvan onafhankelijk is van de financier maar wordt vastgesteld door objectieve data.

Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald
De naam MKB Bank is in mijn ogen een uitwerking van een klassieke denkfout. Laat het alternatief alsjeblieft een digital first-platform zijn, een Data Lake, waar de data over ondernemingen veilig wordt opgeslagen, en waar de ondernemer kan bepalen met wie hij die informatie wilt delen, en eenduidigheid en transparantie de norm is. Pas dan gaan we ondernemers helpen.

Luuc Mannaerts is CEO van MKB-financieringsplatform October. Daarvoor werkte hij voor ABN Amro, onder andere als CEO Commercial Finance.