Money Matters: Kan Praktisch Niets, maar…

De ouderen onder ons zullen zich herinneren dat KPN ooit een degelijk telecombedrijf was. Nu is het zo’n beetje de meest dynamische onderneming van Nederland. Enige maanden was het ’triple play’ (internet, telecommunicatie en televisie) wat de klok sloeg bij KPN, maar zelfs dat is het bedrijf te beperkt. Het wil een multimediale gigant worden. Telecommunicatie hoort er zo’n beetje bij, maar is niet meer de pijler in de strategie.

In 2010 wil KPN het bellen via de ouderwetse vaste telefoon niet meer aanbieden. Op zich niet zo vreemd. Al jaren verliest KPN vaste bellers. De markt voor vaste telefonie krimpt. Alleen al in de laatste drie maanden van vorig jaar hebben 130.000 klanten hun vaste telefoonlijn opgezegd. Aanvankelijk kwam de pijn vooral door de komst van goedkope concurrenten als Tele2, nu steeds meer door het mobiele bellen en aan internetbellen. KPN probeert mee te gaan met deze ontwikkelingen, maar met wisselend succes. In de mobiele telefonie is KPN nog altijd marktleider in Nederland. Maar concurreren met de kabelbedrijven als aanbieder van internetbellen wil nog niet zo lukken. Van de week maakte bekend dat het gestopt is met adverteren voor internetbellen om de toestroom van nieuwe abonnees in te dammen.

Ondertussen ontplooit KPN in hoog tempo allerlei activiteiten die de afkalvende marges in de telecommunicatie moeten compenseren. Eind deze maand gaat KPN de televisiedienst Mine voor een beperkte doelgroep aanbieden via internet. KPN wilde de dienst vorig jaar oktober al landelijk aanbieden, maar de techniek was niet voldoende gereed om het product breed op de markt te brengen. Ook hangt KPN tv-schermen op in treinen van de NS en wil het bedrijf zelf televisie en mogelijk ook tv-zenders gaan maken.

En dan wil KPN samen met Uitgeverij PCM ook nog een grote multimediale uitgeverij beginnen. De joint venture van beide bedrijven gaat ook een gratis krant lanceren die tevens op de computer, op mobiele telefoons en op tv-schermen in treinen moet verschijnen. De Volkskrant wordt ‘hofleverancier’ van Dag, zoals de nieuwe gratis krant moet gaan heten.

Opvallend aan al deze nieuwe activiteiten is dat KPN er tot dusver weinig van heeft gebakken, met uitzondering van mobiele telefonie. Bellen via internet? Het bedrijf wil wel, maar moet eerst de grote rij klachten bij zijn abonnees wegwerken. Televisie via internet? Graag, maar we weten niet precies hoe het moet.

KPN: Kan Praktisch Niets.

Maar aan de andere kant heeft geen ander bedrijf zo’n distributiekracht als KPN. Het heeft een dominante positie op drie van de vier infrastructuren: niet op de kabel, wel op het mobiele telefonienetwerk, via Nozema de ether, en het netwerk voor vaste telefonie en internet. Op deze netwerken heeft KPN marktaandelen van 40 tot 80 procent. En KPN is gewend om af te rekenen met de beller/kijker/internetter. Het verkeert in eenzelfde positie als een machtige retailer zoals Albert Heijn. Dan is het misschien niet zo erg als je praktisch niets kunt.