Lodewijk Lockefeer (CFO Zeelandia): ‘Waarde voor bedrijf niet synoniem voor financiële waarde’

Voor de oprichting van Zeelandia, moeten we terug naar Zierikzee in 1900, waar Herman Johan Doeleman begint met het vermarkten van ‘beschuitgelei’, op dat moment een zeer innovatief product voor de bakker. Nu, 123 jaar later, is Zeelandia uitgegroeid tot een multinational, met wereldwijde operaties in 25 landen en meer dan 3,000 werknemers. De Koninklijke Zeelandia Groep (KZG) ontwikkelt, produceert en verkoopt ingrediënten voor brood- en banketbakkerijen in ruim honderd landen. Het levert CFO Lodewijk Lockefeer een nominatie op voor de Huub van Rozendaal Award 2023.

Eerst Heineken …
Na 17 jaar Heineken, maakte Lodewijk Lockefeer (54) vier jaar geleden de overstap naar het Zeelandia. Voor de bierbrouwer werkte hij in Indonesië, in Milaan en in Amsterdam, waar hij tot 2019 Regional Finance Director Europa was. Intussen is hij voor de financiën verantwoordelijk bij Zeelandia. Daarnaast is lid van het curatorium van de RC opleiding van de Universiteit van Amsterdam.

… daarna Zeelandia.
Waarom de overstap van Heineken naar Zeelandia? “Ik wilde mijzelf verder verbreden”, antwoordt Lockefeer, “directer betrokken zijn bij besluitvorming, leiderschap, governance en strategie. Maar ook wilde ik mijzelf uitdagen om in een meer hands-on omgeving, de Global Finance functie op te pakken, en die verder te ontwikkelen tot een volwaardige functie, met maximale impact op de onderneming en haar stakeholders.”

Verschuiving verkoopkanalen
Wat zijn volgens Lockefeer de strategische uitdagingen voor de Koninklijke Zeelandia Groep? “Dat is in de eerste plaats de verschuiving binnen onze verkoopkanalen. Waar het aantal ambachtelijke bakkers al jaren daalt, groeien de industriële spelers, die bijvoorbeeld aan de Retail leveren. En dat alles in een stabiele Europese markt in volume. Wij willen de ambachtelijk bakker blijven ontzorgen en tegelijkertijd meegroeien met de industrie. Dat kan alleen als we innoveren en onze schaalgrootte optimaal benutten”

Familie bedrijf blijft bijzonder
Natuurlijk blijft het bijzonder om voor een familiebedrijf te werken, zo vindt ook Lockefeer. “Het bedrijf is trots op onze aandeelhouders en er is veel respect voor de historie, ook bij onze klanten. Je merkt dat het zorgvuldig omgaan met leveranciers, klanten, medewerkers en de omgeving in het DNA zit. Hier zie je de basis van ons Environmental Social & Governance (ESG) beleid. Wat mij enorm aanspreekt bij Zeelandia, is dat de waarde niet meteen een synoniem is voor financiële – monetaire – waarde. Dat helpt enorm in afwegingen tussen korte en lange termijn. Dat neemt niet weg dat er wel degelijk op de financiële resultaten wordt gelet.”

Vier pijlers
Als de CFO terugkijkt naar de afgelopen vier jaar, wat heeft hij dan neergezet? Lockefeer: “Als eerste moeten we de laatste vier jaar zien in het licht van onze 123 jaar historie. Of met andere woorden; we hebben doorgebouwd op de fundamenten die in de jaren daarvoor zijn opgebouwd. We hebben stap voor stap gewerkt aan vier belangrijke pijlers: 1) In control zijn van de basics, 2) Business partnering en digitaal, 3) ESG en 4) People.”

1. In Control
Over in control zijn van de basics bij het Zeeuwse bedrijf, heeft de Lockefeer een duidelijke visie. “De eerste prioriteit was het verhogen van de rapportage kwaliteit, consistentie, relevantie en snelheid. Daarmee hebben we informatie ongelijkheid, informatie-onzekerheid, en informatie-ongemak weggenomen en ruimte gecreëerd voor de echt belangrijke discussies, die over de business gaan.”

2. Finance talent koppelen aan corporate finance; Business Partners
Om maximaal in te zetten op Business partnering en digitaal, heeft Lockefeer ook ruimte gemaakt om business partnering weer een stapje verder te brengen. “We hebben vier modules geïntroduceerd: Business Partners, Fast Close, S&OP en Digital. Een waardevolle spin-off is dat deze modules worden geleid door een combinatie van corporate en local finance talenten.”

3. ESG
Wellicht het meest uitdagende en belangrijke thema voor nu is volgens de CFO de implementatie van ESG. “Dit is dé kans voor finance om niet alleen maar te rapporteren, maar juist een actieve rol te pakken bij het mobiliseren van de onderneming. Finance kan en moet, naar mijn mening, haar autoriteit positief inzetten om de brug te slaan tussen de financiële waarde en de niet-financiële waarde van ESG.

Shadow pricing van Co2
Lockefeer is bij Zeelandia begonnen met CO2 shadow pricing in de business cases. “Dat betekent dat we in de afweging niet alleen naar financiële factoren kijken, maar ook naar het verschil in CO2-impact door er een prijskaartje aan te hangen.” Volgens de financieel bestuurder geeft dit een andere, meer gebalanceerde uitkomst: “Ook zijn we in het bedrijf trots dat we het initiatief hebben genomen om de methode voor de Scope 3 [emissies die uit bedrijfsactiviteiten voortkomen maar waar een onderneming vrijwel geen invloed op heeft, zoals bijvoorbeeld de afvalverwerking- red] bepaling van onze producten niet in isolatie te bepalen, maar samen met onze concurrenten uit de bedrijfstak.”

4. Ontwikkeling van talent
En dan de vierde pijler… People. Lockefeer: “Hoewel Zeelandia een middelgroot bedrijf is, betekent dat niet dat men zich hier niet kan ontwikkelen. Iedereen heeft een ambitie om zich te ontwikkelen en het helpt als we laten zien dat het ook kan. Een klein aantal succesverhalen maakt al heel wat los. Bijvoorbeeld in ons geval: een talent van het hoofdkantoor is nu aan de slag als Finance Director bij een van onze werkmaatschappijen. Of een lokale finance manager, die nu managing director van dat land is.”

Covid-10 en Oekraïne
Welke rol speelden en spelen de Covid-19 en de Oekraïne crisis voor de CFO? Lockefeer: “De finance functie heeft een prachtige rol kunnen spelen tijdens deze twee disruptieve gebeurtenissen. Tijdens Corona hebben we ons volledig gericht op de financiële continuïteit van het bedrijf. Dat betekent scenarioplanning, cashflow management, mitigation management en mobilisatie. De uitdaging die de Oekraïne oorlog heeft veroorzaakt speelt zich af op verschillende assen. Grondstoftekorten, energieprijzen, inflatie en verandering in consumentengedrag. Dit soort uitdagingen vraagt om goede samenwerking tussen de verschillende functies inkoop, commercie en finance. En om strikte monitoring.”

‘Eigenaarschap als voorwaarde voor verandering’
Lockefeer gelooft dat eigenaarschap een cruciale voorwaarde is voor echte verandering. “Eigenaarschap krijg je alleen als nieuwe initiatieven daadwerkelijk een business benefit hebben. En juist die business benefits, daar moet finance naar op zoek. Als besluiten worden gerechtvaardigd wegens een negatieve bewijslast, zoals compliance, ben ik op mijn hoede.”

“Het is mijn geloof”, zo vervolgt Lockefeer, “dat iedereen die voor Zeelandia werkt, van administratie tot controlling, de onderneming kan helpen bij de transformatie. Alle vragen die we stellen, alle overzichten die we maken, alle vergaderingen waar we aan deelnemen, alle posts die we op LinkedIn plaatsen, alles wat we in de kantine zeggen… het kan Zeelandia verder brengen, mits we ons er bewust van zijn. Het hebben van purpose is hier cruciaal.”

Ontwikkelen van finance
Wat wil de CFO van Zeelandia nog bij het bedrijf bereiken? “Ik wil graag een bijdrage leveren om ons verhaal, stap voor stap, meer en meer bekend te laten worden bij al onze stakeholders. En bovenal wil ik mijn steentje bijdragen om het finance vak verder te ontwikkelen. Dat vind ik belangrijk, want het is echt zonde als we het potentieel niet zouden benutten.”

Huub van Rozendaal Award 2023
En dan is er nog de nominatie voor de Huub van Rozendaal Award 2023. Deze prijs wordt elk jaar op FM Dag uitgereikt aan een CFO die afgelopen jaar hét verschil maakte bij een familiebedrijf. Op de vraag aan Lockefeer waarom híj die Award toegekend zou moeten krijgen: “Dat is een vraag die je niet aan mij moet stellen, maar aan mijn directe collega’s, ons finance team, onze landen, de auditor, de bank, en natuurlijk aan het Audit Committee en de Raad van Commissarissen van Zeelandia. Wat ik natuurlijk wel verwacht, is dat de winnaar van dit jaar zich als ambassadeur van het vak van CFO gaat inzetten. Om zo meer finance talent te ontwikkelen.”

Breid je kennis uit met Alex van Groningen

Alex van Groningen brengt financials verder. Ontmoet collega’s en laat je bijpraten door experts. Met onze verschillende thema’s hebben wij een cursusaanbod dat past binnen jouw wensen en vakgebied. Volg één van de vele cursussen van Alex van Groningen en breid je kennis uit!