Kernvragen van de IFRS-conversie
Verschillen kunnen ontstaan door de manier waarop de waarden op de balans en winst- en verliesrekening worden bepaald (valuation differences) of hoe ze moeten worden gepresenteerd (presentation and/or classification differences) of door additionele toelichtingseisen (disclosure differences). Het proces om de precieze verschillen te bepalen (de zogenaamde gap analyse) moet centraal staan in de IFRS-conversie en vormt de basis voor de implementatie. Het geeft antwoord op de volgende kernvragen: • Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen local GAAP en IFRS? • Welke keuzen moeten er worden gemaakt (bijvoorbeeld het al of niet toepassen van hedge accounting) en wat is de beste oplossing voor ons? Business impact: IFRS kan zeer materiële gevolgen hebben voor de volatiliteit van de bedrijfsresultaten. Resultaten die nauw worden gevolgd door analisten, investeerders, credit rating agencies, banken, aandeelhouders en toezichthouders. Als de communicatie over de gevolgen van IFRS wordt onderschat, kan dit de marktprijs van het aandeel en de reputatie van het bedrijf sterk beïnvloeden. Bovendien kan IFRS de performance targets (zoals ROE, ROA, EBIT en EPS) veranderen en daarmee ook de interne aansturing van het bedrijf. Daarom is het van groot belang de volgende kernvragen zo spoedig mogelijk te kunnen beantwoorden: • Hoe zouden de resultaten (winst- en verliesrekening, eigen vermogen en balanstotaal) eruitzien onder IFRS in vergelijking met de huidige cijfers? • Welke (financiële/operationele/organisatorische/ juridische) maatregelen kan het bedrijf nemen om mogelijke negatieve gevolgen en uitschieters te beperken? Systems impact: Uit de praktijk blijkt dat met name door de sterk toegenomen toelichtingseisen (disclosures) onder IFRS meerdere IT-systemen (van de bronsystemen tot en met het grootboek en consolidatiepakket) en de daarmee gepaard gaande financieeladministratieve processen moeten worden aangepast om aan deze groeiende informatiebehoefte te kunnen voldoen. Een degelijke systems impact assessment moet antwoord geven op de volgende kernvragen: • Wat betekent IFRS voor de bestaande financiële systemen en processen: een ingrijpende verandering of een aantal kleine aanpassingen (workarounds)? • Hoe kun je tijdens de overgangsperiode zowel op basis van de oude als de nieuwe regels rapporteren (dual reporting) zonder de integriteit en tijdigheid van de bestaande rapportageprocessen in gevaar te brengen? • Zijn er andere interne projecten die dezelfde systemen en processen raken als IFRS en zo ja, welke afspraken moeten we maken over de wederzijdse afhankelijkheden? People impact: Een succesvolle implementatie staat of valt bij het kunnen beschikken over mensen die zowel de oude als de nieuwe verslaggevingsregels kennen (inhoudelijke kennis) en mensen die ervaring hebben met conversieprojecten (procesmatige kennis). Het vereist een multidisciplinaire aanpak waarbij mensen uit verschillende disciplines (finance, ICT, operations, actuarissen, investor relations, legal, internal audit, externe accountant etc.) nauw samenwerken om het gezamenlijke doel – conversie naar IFRS – te bereiken. De projectmanager speelt hierbij een dirigerende en coördinerende rol en dient ervoor te zorgen dat iedereen die bij de IFRS-implementatie is betrokken zich bewust is van de impact van IFRS en over voldoende basiskennis beschikt om zijn of haar projecttaak te kunnen uitvoeren. De volgende kernvragen spelen daarbij een rol: • Wie worden getroffen door de IFRSimplementatie en wat zijn hun trainingen communicatiebehoeften? • Hoe ziet het conversieplan eruit en wat zijn de extra interne en externe resourcebehoeften (en kosten)? Een geslaagde IFRS-implementatie begint met het besef dat IFRS veel meer raakt dan alleen de boekhouding en volgt een gestructureerde aanpak op basis van bovenstaande kernvragen.