It’s the mission, stupid

Natuurlijk niet. Een welbegrepen missie is als een anker die de organisatie houvast biedt als het er écht op aan komt bij het maken van strategische keuzes. Maar hoe weten we of we een goede missie hebben?

Enkele jaren geleden gaf ik 26 MBA studenten de opdracht om op zoek te gaan naar de mission statement van Lonely Planet, een Brits bedrijf dat in de jaren ’70 als startup pionierde met reisgidsen en nu een grote speler is in de markt voor reisinformatie. Resultaat van de zoektocht door de studenten: 26 verschillende ‘statements’ over de missie van de organisatie. Verwarring alom. Een icoon als Lonely Planet zonder duidelijke mission statement, dat kan toch niet waar zijn?

Lonely Planet heeft misschien geen mission statement, maar wel degelijk een missie. Alleen is deze nooit in een gelikte mission statement gegoten en dat zal ook niet snel gebeuren. Het gaat de organisatie om ‘sense of mission’: begrijpen waar de organisatie voor staat, in plaats van een definitie in de vorm van een ‘statement of mission’. De 26 verschillende gevonden statements over de missie van Lonely Planet hebben als overeenkomst dat zij gaan over de identiteit van de organisatie: waar zij voor stáát. Wat zij doet en wat zij nooit zal doen. De statements zijn op verschillende manieren ‘gewoon zoals het is’ en door verschillende mensen in en om de organisatie verwoord en uitgedragen. Typisch Lonely Planet.

De mensen van Lonely Planet hebben gemeenschappelijk geen perfect, maar wel een voldoende consistent referentiekader voor hun besluiten en acties. En daar gaat het bij ‘missie’ om. Een bedrijf heeft er niets aan om haar tijd te verprutsen aan statements met algemeenheden als ‘de beste, hoogste, grootste, leidende, of de meest … zijn’ (gelieve zelf iets op de puntjes in te vullen). Vergeet mission statements. It’s the mission, stupid.

De verwarring van de MBA studenten over Lonely Planet smaakte naar méér. Sindsdien heb ik honderden managers de vraag gesteld wat eigenlijk een missie is en wat voor nut zij daarin zien voor hun organisatie. De verwarring over ‘missie’ blijkt daarbij niet beperkt te zijn tot MBA studenten. Opvallend is dat ‘missie’ en ‘visie’ regelmatig door elkaar worden gehaald. Niet in de laatste plaats omdat er in populaire managementboeken een potje van wordt gemaakt.
__________________________________________________________________________________
CFO Ready na de masterclass De Nieuwe CFO; Strategisch Financieel Management 
Wilt u als financieel vakman groeien in uw rol als strategisch partner? Zoekt u naar het juiste gereedschap om te sparren met de CEO? Volg dan deze unieke vijfdaagse masterclass. Ontvang perfect inzicht in strategisch financieel management en ontdek wat er op de agenda staat van de nieuwe CFO. Het aantal plaatsen is gelimiteerd. Meer informatie en aanmelden.
__________________________________________________________________________________

Ingewikkeld is het niet. Het begrip ‘visie’ stamt uit het Latijn: ‘Vide’ = zien. Visie gaat bij organisaties over hoe zij hun toekomstige positie zien. Het begrip ’missie’ is terug te voeren op het Latijnse woord ‘Mittere’ dat ‘zenden/sturen’ (met een opdracht) betekent. Kortom: wat is de ‘opdracht’ van uw organisatie? Het gaat om principes die bepalend zijn voor de identiteit van de organisatie. Ongevoelig voor de waan van de dag. Wat is als het er op aankomt écht belangrijk om te doen en te laten? De antwoorden op die vraag helpen richting, legitimiteit en motivatie te geven aan de acties van de organisatie. Dáár is een goede missie aan te herkennen.

Het praktische nut van een missie wordt pas goed merkbaar als er stevige strategische vragen op tafel komen. Stel dat een internationaal familiebedrijf een strategie ontwikkelt om in te spelen op marktkansen in landen waar de economie nog wél stevig groeit. Dan maakt het bijvoorbeeld voor de strategie veel uit of de organisatie het principe hanteert om een familiebedrijf te zijn en te blijven: onder andere voor de governance, financieringsmogelijkheden en de binding van medewerkers en klanten met de organisatie. Reden genoeg om bij aanvang van strategieontwikkeling te checken of de missie van de organisatie voldoende onder (steek)woorden is gebracht om als anker te kunnen dienen.

Tot slot nog even terug naar Lonely Planet. In 2011 hebben de oprichters, Tony en Maureen Wheeler, hun bedrijf na meer dan 40 jaar verkocht aan BBC Worldwide. Of BBC Worldwide (‘our mission is to maximise profits on behalf of BBC’) veranderingen door zal voeren die ingaan tegen de principes van Lonely Planet (‘we never compromise our opinions for commercial gain’), is nog de vraag. Van een nieuwe mission statement voor Lonely Planet is het sinds de overname in ieder geval niet gekomen. De sterke ‘sense of mission’ geeft voorlopig genoeg houvast om te voorkomen dat het bedrijf verdwaalt in de commerciële jungle van reisinformatie.