Is leasen verliezen?

Leasen is de moderne manier van huurkoop. Meer en meer vervangt leasen traditionele vormen van financiering zoals bijvoorbeeld de leningen op middellange termijn of het rekening-courantkrediet. In de Verenigde Staten is leasen enorm populair, maar ook in Nederland wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van leasen. Niet alleen de auto, maar ook een kopieermachine of een computer kan geleasd worden.

Het spreekwoord zegt: leasen is verliezen. Voor ondernemers is echter niets minder waar. Voor hen kan leasen een uitstekende mogelijkheid zijn om eerder en sneller te kunnen investeren dan wanneer alles met eigen geld gefinancierd moet worden. Via een leasecontract worden machines, auto’s, computers en zelfs personeel geleasd. Daardoor hoeft er uit het beschikbare kapitaal geen geld vrij gemaakt te worden voor deze investeringen. In plaats van betaling ineens spreidt men dit uit over een aantal jaren. Bovendien wordt hierbij het risico overgedragen aan de leasemaatschappij. Als men een bepaald productiemiddel slechts een korte tijd nodig heeft of als het risico van een plotselinge waardedaling van het productiemiddel vrij groot is, wordt leasing ook vaak als een beter alternatief voor kopen gezien.

Bij leasing wordt onderscheidt gemaakt tussen financiële lease en operationele lease. Welke van deze hoofdvormen aan de orde is, wordt met name bepaald door wie van de contractpartijen het economisch risico loopt met betrekking tot het leaseobject. Het begrip economisch risico is niet duidelijk omlijnd. Gewoonlijk wordt hieronder verstaan het risico van waardedaling van het bedrijfsmiddel als gevolg van economische slijtage. Dit laatste kan een gevolg zijn van technologische ontwikkelingen. Ook het verminderen van de vraag naar het met dit bedrijfsmiddel geproduceerd eindproduct is een vorm van economische slijtage. Indien de gebruiker (de zogenaamde lessee) het economisch risico loopt dan is er sprake van financiële lease. Bij operationele lease draagt degene die het leaseobject beschikbaar stelt (de zogenaamde lessor) dit risico.

Financiële lease heeft het meest weg van huurkoop en operationele lease vertoont overeenkomsten met huur. De vormen zijn echter niet hetzelfde. Lease heeft eigen kenmerken. Deze zullen hieronder nader worden besproken.

Financiële Lease
Financiële lease is een leasevorm die regelmatig wordt toegepast en heeft eigenlijk het karakter van een geldlening. Het is een vorm van financiering waarbij de lessor een roerend of onroerend bedrijfsmiddel in eigendom verwerft en dit afstaat aan de lessee voor een periode ten hoogste gelijk aan de economische levensduur van dit goed. De lessee daarentegen verplicht zich de aankoopsom vermeerderd met kosten en winst aan de lessor te betalen. De lessee weet dus precies waar zij aan toe is. De maandtermijnen staan vast en zijn dus intern makkelijk budgetteerbaar. Aan het einde van de leaseperiode kan de lessee het bedrijfsmiddel kopen voor een veelal van tevoren overeengekomen koopoptie prijs. Indien gewenst, kan de overeenkomst verlengd worden. Tussentijds vervangen en upgraden van het bedrijfsmiddel behoort ook tot de mogelijkheden.

Operationele Lease
Operationele lease is een vorm waarbij de leasemaatschappij investeert en het bedrijfsmiddel afstaat aan de gebruiker voor een periode korter, dan wel ten hoogste gelijk aan de economische levensduur van dit goed. De lessee daarentegen verplicht zich tot de betaling van een periodieke vergoeding aan de lessor. De leasemaatschappij blijft zowel juridisch als economisch eigenaar van het bedrijfsmiddel. Daardoor is het (verouderings) risico eveneens voor de leasemaatschappij. Eventuele subsidies worden door de leasemaatschappij geclaimd en in de leaseprijs verdisconteerd. Aan het einde van de leaseperiode kan de onderneming, indien gewenst, een vooraf overeengekomen, op basis van de marktwaarde vastgestelde koop- of verlengingsopties uitoefenen. Tussentijds vervangen of upgraden van het object is ook mogelijk. Een groot voordeel van operationele lease is dat deze vorm de financiële positie van de onderneming niet negatief beïnvloedt in tegenstelling tot andere financiële producten. Operationele lease zorgt voor betere balans ratio’s en daardoor voor flexibel zaken doen.

Consequenties

Fiscale consequenties
Bij lease met een koopkarakter, de eerder genoemde financiële lease, wordt de lessor economisch eigenaar en krijgt hij daarom in beginsel recht op investeringsaftrek. Bij de meer op huur lijkende vorm, de eerder genoemde operationele lease, zijn de leasetermijnen als het ware huurbetalingen, die ook als zodanig worden belast. De ‘huurder’ heeft geen recht op fiscale investeringsfaciliteiten.

Toch is het niet altijd duidelijk wie nu het leaseobject tot zijn bedrijfsmiddelen kan rekenen en aanspraak op de investeringsaftrek kan maken. In juridische zin wordt de lessor als investeerder beschouwd, tenzij het hele economische belang en daarmee het economisch eigendom van het leaseobject bij de lessee berust. Om problemen te voorkomen is het verstandig om met de volgende punten in een leasecontract rekening te houden:

• Bij wie berust het juridisch eigendom en bij wie het economisch eigendom?
• Is er sprake van een lease-overeenkomst die de hele levensduur omvat of is er sprake van een vooraf overeengekomen prijs en daarmee de positieve of negatieve restwaarde ten aanzien van het leaseobject?

Bij het aangaan van een financiële lease hebben, afhankelijk van enkele factoren, alle ondernemingen het recht op investeringsaftrek. De lessee schrijft dan ook zelf af en de rente is fiscaal aftrekbaar. Dit betekent dat een percentage van de totale investeringen, in één kalenderjaar, mag worden afgetrokken van de fiscale winst in dat jaar. Met als gevolg dat de af te dragen belastingen direct verminderd kunnen worden.

Balanstechnische consequenties
Leasen past in het streven van veel ondernemingen om zich te concentreren op de kernactiviteiten. Bedrijfsmiddelen vormen meestal slechts een middel om een doel te bereiken, waarbij het gebruik vele malen belangrijker is dan het eigendom.

Operationele lease is zeker interessant wanneer een onderneming haar balanspositie wil optimaliseren door off-balance financiering. Of, bij uitbreiding van de productiecapaciteit, zonder beslaglegging op de eigen liquiditeit en kredietruimte. Met andere woorden: de liquiditeitspositie van de onderneming blijft intact.

Financiële lease heeft dezelfde uitwerking op de balans als contante betaling. Er vindt zogenaamde verlenging van de balans plaats, hetgeen een nadelige uitwerking heeft op de solvabiliteit van de onderneming. Een verslechterde financiële positie is nadelig voor kredietverleners en handelspartners. Zij beoordelen een onderneming immers op de solvabiliteit. Als de onderneming onaangetast wil blijven wat betreft de solvabiliteit dan is operationele lease de juiste vorm, hierbij is de leasemaatschappij de investeerder en blijft de vermogenspositie van de onderneming onaangetast. Bovendien blijft de ruimte binnen het rekening-courant krediet intact. De leasemaatschappij neemt de volledige investering inclusief BTW voor haar rekening. Leasetermijnen worden vermeerderd met B.T.W. die voor de lessee weer fiscaal verrekenbaar zijn.

In het geval van operationele lease staat het geleasde object bij de lessor op de balans en maakt de lessee in de jaarrekening bij de toelichting op de balans melding van “niet in de balans opgenomen verplichtingen”. In het geval van financiële lease wordt er op de balans van de lessor een post debiteuren opgenomen. De lessee dient het geleasde object op zijn balans te activeren en daarop af te schrijven. Naast deze afschrijving vormt alleen het rentebestanddeel van de leasetermijnen aftrekbare kosten.

Voor ondernemingen blijkt leasen niet verliezen te zijn.
Leasen wordt steeds belangrijker voor het bedrijfsleven. Nieuwe, aangepaste varianten stimuleren de groei van leasen op steeds meer terreinen. Bij lease (ongeacht het type product) weet een onderneming precies waar ze aan toe is en kan zij zich concentreren op de kernactiviteiten. Door leasen blijkt zij voldoende investeringsruimte te hebben zonder beslaglegging op de eigen liquiditeit en kredietruimte.

Welke vorm van lease voor uw organisatie de meest optimale kan zijn, is afhankelijk van verschillende factoren. Wij hebben voor u deze factoren nog eens op een rijtje gezet.

Financiële lease is een vorm van financiering waarbij:
• Het contract niet opzegbaar is, zodat de lessee het economisch risico (waardevervangingsrisico) van het goed draagt.
• De periode van het contract gelijk is of nagenoeg gelijk is aan de economische levensduur van het object.
• Het productiemiddel aan het eind van de looptijd voor een overeengekomen bedrag gekocht kan worden door de lessee.
• Onderhoud, reparaties, verzekeringen, belastingen en dergelijke inbegrepen kunnen zijn.

Operationele lease is een vorm van dienstverlening waarbij:
• Het leasecontract in de regel opzegbaar is.
• De duur van het leasecontract korter is dan de economische levensduur van het te leasen object.
• Het economisch risico voor rekening is van de lessor.
• Een koopoptie kan zijn opgenomen, maar is niet noodzakelijk. Indien de lessee het productiemiddel aan het einde van het contract wil kopen, is dat tegen de werkelijke waarde op dat moment.
• Onderhoud, reparaties, verzekeringen, belastingen en dergelijke inbegrepen kunnen zijn.