ING: ‘Foodsector krimpt door stijgende kosten en personeelstekort’

Nederlandse voedselproductie zal in 2024 naar verwachting met 1% krimpen, meldt ING. Dit is de derde opeenvolgende daling, vooral veroorzaakt door een “extreem nat voorjaar” dat aardappel- en groenteboeren zwaar trof. Ondanks deze tegenslagen laat de cacao-industrie groei zien. Dat schrijft het ANP op basis van informatie van ING.

• Voedselproductie krimpt voor derde jaar op rij.
• Personeelstekorten dwingen sector tot automatisering.
• Cacaoverwerking stijgt ondanks mondiale schaarste.

De Nederlandse voedselproductie kent een neerwaartse trend die begon in 2022. In juni 2023 kwam er een tijdelijk einde aan deze krimp. ING rapporteert echter dat het herstel kortstondig was en dat de sector opnieuw onder druk staat door extreme weersomstandigheden. Vooral de aardappel- en groenteteelt, die gevoelig is voor weersinvloeden, werd getroffen. [Artikel gaat verder na de volgende advertentie]

Leadership in Finance Summit 2024: AI makes you do it!

Bepaal jij wat AI voor je doet, of bepaalt AI straks wat jij zult doen? Kom hierover in gesprek op 7 november met 300 vakgenoten en experts tijdens Leadership in Finance Summit 2024 in Amersfoort. Meld je nu gratis aan en ontdek hoe AI jouw rol van finance leader herdefinieert.

Ja, ik meld me aan

In de eerste helft van 2024 werden 5% minder aardappelen verwerkt dan in dezelfde periode vorig jaar. Dit had directe gevolgen voor de gehele keten, van boeren tot fabrikanten van aardappelproducten. Conservenfabrikanten ervaren ook problemen door het tekort aan kwalitatief goede groenten. De melkproductie lag daarnaast ruim 1,5% lager dan een jaar eerder, wat bijdroeg aan de algehele krimp in de voedselproductie.

Prijsstijgingen in de voedingssector

De afgelopen jaren werden gekenmerkt door forse prijsstijgingen in de voedingssector, vooral gedreven door inflatie. Volgens ING zijn deze prijsstijgingen inmiddels tot stilstand gekomen. Het zijn nu de stijgende lonen die zorgen voor een lichte prijsverhoging van voedsel. Vooral in sectoren waar de loonstijgingen significant zijn, worden deze kosten doorberekend aan de consument. De prijzen voor chocolade zijn bijvoorbeeld sterk gestegen, mede door wereldwijde schaarste aan cacao. Consumenten betalen hierdoor flink meer voor producten zoals chocolade.

Personeelstekorten blijven uitdaging

Personeelstekorten blijven een groot probleem voor de Nederlandse voedingsindustrie. Veel bedrijven hebben moeite om voldoende gekwalificeerd personeel te vinden, wat leidt tot productieproblemen en hogere kosten. ING geeft aan dat sommige bedrijven als reactie hierop overstappen op automatisering, met name door de inzet van robots. Nederland behoort hierin tot de Europese koplopers, wat een strategisch voordeel kan zijn op lange termijn.

Ondanks deze trend naar meer automatisering, blijft de druk op de arbeidsmarkt een uitdaging voor de sector. Bedrijven die zich niet kunnen veroorloven om te investeren in robotica, blijven kwetsbaar voor verstoringen door personeelstekorten. Dit kan op termijn de concurrentiepositie van deze bedrijven ondermijnen.

Herstel in de tweede helft van 2024

Hoewel de eerste helft van 2024 gekenmerkt werd door krimp, ziet ING tekenen van herstel voor de rest van het jaar. De verwachting is dat consumenten meer zullen uitgeven, wat een positieve invloed zal hebben op de vraag naar voedingsmiddelen. Dit herstel wordt echter gedeeltelijk gedempt door de aanhoudende problemen in de aardappel- en suikerbietenteelt. ING verwacht daarom dat de voedselproductie dit jaar met ongeveer 1% zal krimpen, een kleinere daling dan de 1,8% van vorig jaar.

Toename van cacaoverwerking

Een opvallend lichtpuntje in de Nederlandse voedselproductie is de toename van cacaoverwerking. Ondanks de wereldwijde schaarste aan cacao blijft Nederland een belangrijke speler in deze sector. De toegenomen verwerking van cacao is positief nieuws voor de Nederlandse economie, aangezien dit een belangrijke exportsector is. Echter, ook hier zijn de stijgende kosten een uitdaging. De vraag naar premium en duurzame chocoladeproducten blijft groeien, maar de hogere productiekosten worden doorberekend aan de consument. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]

Invloed van internationale trends

De wereldwijde schaarste aan cacao heeft ook geleid tot hogere prijzen op de wereldmarkt. Dit wordt deels veroorzaakt door tegenvallende oogsten in West-Afrika, waar het grootste deel van de cacao vandaan komt. Daarnaast heeft de toenemende vraag naar cacao uit opkomende markten, zoals China en India, de druk op de beschikbaarheid verhoogd. Deze trends hebben een directe impact op de prijzen van chocoladeproducten in Nederland.

Duurzaamheid en toekomstperspectief

In reactie op de uitdagingen in de voedselproductie, richten veel bedrijven zich op duurzaamheid. Er is een groeiende trend richting het gebruik van duurzame landbouwmethoden en de productie van biologische producten. Dit sluit aan bij de bredere maatschappelijke wens voor een duurzamere voedselketen. Deze verschuiving biedt kansen voor bedrijven die hierin investeren, maar vereist ook aanzienlijke aanpassingen in de bedrijfsvoering en investeringen.

ING benadrukt dat de transitie naar duurzaamheid niet alleen een morele keuze is, maar ook een economische noodzaak. Bedrijven die nu investeren in duurzame productieprocessen, zullen op de lange termijn beter bestand zijn tegen schommelingen in de markt en veranderingen in regelgeving.