Hollandse degelijkheid achter de duinen

In februari dit jaar was het geen feest voor beleggers in Crown Van Gelder. De winst over 2006 bleek, vergeleken met het jaar daarvoor, met 75 procent te zijn gedaald. Hoewel de omzet groeide naar 150,8 miljoen euro, liep de winst van 9 miljoen euro terug naar 2,2 miljoen. Financieel directeur Henk van der Zwaag had dus geen leuke boodschap voor de buitenwereld.

De energiekosten verdubbelden bijna in 2006 en de prijzen van celstof, een belangrijke grondstof voor de CVG-papierproducten, stegen eveneens. Omdat CVG de prijzen maar met 1 procent kon verhogen, slonk de winst fors.

Voor een buitenstaander genoeg aanleiding om zich uiterst bezorgd te maken over het bedrijf. Zeker als meegenomen wordt dat papierbedrijven aan de lopende band hun papieractiviteiten staken of zelfs de deuren sluiten. Wie na de jaarcijfers van 2006 nog hoopte op een opleving in het eerste halfjaar van 2007, zag deze hoop bij de publicatie van de halfjaarcijfers vervliegen.

De prijzen van celstof bleven op een hoog niveau en lijken dit jaar alleen nog maar verder te stijgen. En ook al verhoogde CVG in het eerste halfjaar van 2007 de eigen prijzen met 4 procent in vergelijking met vorig jaar, het is te weinig om de kosten te compenseren. De onderneming verwacht namelijk dit jaar 5 miljoen extra uit te geven aan energie.

Maar moedeloos wordt men niet bij CVG, integendeel. CVG verwacht in het tweede halfjaar te profiteren van verdere verhoging van de verkoopprijzen. Er zijn begin 2006 tien doelstellingen vastgelegd, waar hard aan gewerkt wordt. Het bedrijf is inmiddels ‘lean and mean’ met minder dan 300 werknemers.

Er is bovendien al keihard gewerkt aan de vermindering van het energieverbruik en nieuwe onderzoeken om deze uitgaven nog verder te temperen lopen nog. En als dan ook de externe factoren die nu tegenzitten ten goede keren, is CVG er naar zijn overtuiging klaar voor om de winst weer op te voeren.

Financieel directeur Henk van der Zwaag is dan ook niet bezorgd: “In onze industrie reken je in cycli van zes tot zeven jaar. In die tijd heb je magere en vette jaren, daar houden we intern goed rekening mee. Je kunt er niet omheen. Hoewel we nichespeler zijn in onze sector en wat minder gevoelig voor de conjuncturele bewegingen dan onze grote concurrenten in Europa, uiteindelijk blijven we toch gewoon een conjunctuurgevoelig bedrijf.

Kijk je naar de grote concurrenten, dan zie je dat die echt behoorlijke verliezen hebben geleden de laatste jaren. Maar kijk je naar Crown Van Gelder, bijvoorbeeld vanaf 1985, toen we weer naar de beurs gingen, dan hebben we maar één jaar verlies geleden. Dat was in 2000. Zo’n jaar heb je er nu eenmaal altijd wel tussen, maar als we nu naar de toekomst kijken en naar de plannen die we hebben, zijn we zeer hoopvol gestemd.

Dat is ook de reden geweest dat we aan de aandeelhouders hebben voorgesteld het dividend ongewijzigd te laten. Het blijft gewoon een dividend van 1 euro. Dat is een uitkering van 4,4 miljoen euro, terwijl het nettoresultaat over 2006 maar 2 miljoen euro was. Dat geeft wel aan dat wij het volste vertrouwen hebben in de toekomst.”

“Intern doen we er ook alles aan om de externe factoren die er nu eenmaal zijn zo veel mogelijk te compenseren met interne factoren waar we wel degelijk iets aan kunnen doen”, vervolgt Van der Zwaag. “Er zijn ook kosten die we wel in de greep hebben. We zijn dan ook heel kritisch op die kosten die we kunnen controleren en kunnen bewaken.

Ik kan zeggen dat CVG een heel zuinig ingesteld bedrijf is, altijd al geweest. Toen ik hier een paar jaar geleden begon, was het beleid nog dat mensen zelf hun kamer schoonhielden en hun prullenbak leegden. Dat is nu veranderd, omdat we toch wel andere dingen hebben te doen dan schoonmaken, maar het geeft wel goed aan hoe zuinig de instelling bij ons bedrijf is.

We rijden ook niet in dikke leaseauto’s. We zijn erg op de penning, dus bij ons lopen ook geen dure adviseurs en consultants af en aan. Bovendien hebben we de afgelopen jaren geïnvesteerd in de automatisering. Dat betekent dat je het aantal arbeidsplaatsen reduceert.”

ONZEKERHEID
Toch is CVG enorm afhankelijk van externe factoren, dat blijft een feit. In 2006 werden er tien strategische doelstellingen gepubliceerd die voor 2010 gerealiseerd moeten worden. Opvallende
onderdelen zijn een hogere toegevoegde waarde creëren, een hogere productie met een groter aandeel van industriële specialiteiten bewerkstelligen, een zelfstandige onderneming blijven en een solide rendement op geïnvesteerd kapitaal bereiken.

De vraag is echter hoe moeilijk het voor een bedrijf als CVG is om zich vast te leggen op een strategisch plan. CVG is conjunctuurgevoelig, veel heb je niet in eigen hand, dus de kans dat je klanten, aandeelhouders en investeerders teleurstelt is groot.

Van der Zwaag: “We zitten zeker in een onzekere markt. Je weet dat we te maken hebben met een slingerbeweging, maar dat de ontwikkeling per saldo positief is. De doelen die we vorig jaar voor 2010 hebben gesteld zijn vooral richtinggevend. Het is niet zo dat we zeggen, nu hebben we een plan neergelegd dat we gaan uitvoeren en dat is dat.

We hebben met die doelstellingen duidelijk gecommuniceerd, zowel naar buiten als intern, wat onze richting is. Een belangrijke factor is dat je als je plannen of doelstellingen hebt, je mensen meekrijgt. Dat medewerkers weten welke richting het management op wil. In een aantal sessies binnen het managementteam zijn we uiteindelijk tot de doelstellingen gekomen en die hebben we uitvoerig met het voltallige personeel besproken.

Hierbij was het managementteam aanwezig om toelichting te geven. Dit deden we niet alleen om aan te geven waar het management naar toe wil, maar ook om weer input van onze mensen te krijgen. Maar het is dus niet zo dat deze doelstellingen in beton zijn gegoten. We blijven alert op ontwikkelingen. Als er kansen zijn, zullen we die pakken en als er risico’s zijn, zullen we daar ook adequaat mee omgaan.”

Een van de doelstellingen is het ontwikkelen van nieuwe producten. Voor een buitenstaander is papier gewoon papier. Maar de verscheidenheid van papier is groot. CVG maakt niet alleen gewoon papier, het is een nichespeler. Het bedrijf maakt onder meer basispapieren voor zelfklevende materialen, papier voor digital colour printing, basispapier voor direct thermal printing, karton voor tickets, optisch leesbare papieren (OCR), rotatieoffsetpapier en kettingformulierpapier voor laser- en inkjetprinters.

Een hele lijst, maar wat is nu precies de niche? Van der Zwaag: “ We zijn in principe een kleine speler op de papiermarkt, maar een van de grotere spelers als het om nicheproducten gaat. Voorbeelden daarvan zijn allerlei soorten kettingformulieren, bankafschriften, al is die markt natuurlijk tanende door internetbankieren. We maken papieren voor lottery tickets. Die worden vrij veel verscheept naar Hongkong.

Het papier dat CVG levert, moet brandschoon zijn en aan bepaalde reinheidseisen voldoen. Dat geldt ook voor papier voor puzzelboekjes. Met name op de Franse markt hebben wij daarin een sterke positie. Het papier dat wij daarvoor maken heeft bepaalde karakteristieken. Je moet erop kunnen schrijven, maar het moet ook een goede en mooie kleurweergave hebben.”

“Je ziet nu steeds meer digital printing dat het traditionele offset printing vervangt. Dit is een heel belangrijke ontwikkeling waar wij in de voorhoede zitten. Als je kijkt naar het grafische gedeelte is dat steeds meer een vechtmarkt geworden. De groei is er beperkt. Maar onze specialiteit ligt bijvoorbeeld in de labelmarkt, allerlei labeltoepassingen zoals etiketten en papieren die voor stickers worden gebruikt.

Die moeten niet alleen bepaalde drukkarakteristieken hebben, maar het papier moet sterk en ook gemakkelijk te belijmen zijn. In deze labelmarkt hebben we in Europa een marktaandeel van zo’n 30 procent. Het zijn industriële producten waar we goede marges op realiseren. Bij de grafische producten is dat in het algemeen wat minder.”

VOORHOEDE
Zo’n 55 procent van de omzet komt uit de grafische specialiteiten en 45 procent uit de industriële producten, waartoe dus de labelmarkt behoort. In de visie die vorig jaar werd gepubliceerd, gaf CVG aan dat het graag wil groeien in de industriële markt. Dat is inmiddels bij de halfjaarcijfers weer enigszins genuanceerd.

Omdat CVG toch ook wel ziet dat er in de grafische sector bepaalde producten zijn die een goede of zelfs betere marge opleveren, zijn de uitingen uit de visie aangepast in de formulering. CVG geeft nu aan naar nieuwe en verbeterde producten te willen die een hogere of betere marge hebben en CVG trekt dat nu wat meer los van de vraag of dat nu grafisch of industrieel is.

Of het nu om de grafische of de technologische markt gaat, CVG heeft met het new business development-programma ingezet op het introduceren van nieuwe, verbeterde producten. Digital printing speelt hierin een belangrijke rol. Aan de ene kant is de digitale ontwikkeling een gevaar voor CVG, maar aan de andere kant ziet Van der Zwaag ook kansen:

“De algemene opinie is dat er minder papier gebruikt zal worden voor kranten en dergelijke, omdat er steeds meer via internet wordt gelezen. Zeker de jongere generaties halen hun nieuwsgaring bijna alleen via internet. Aan de andere kant biedt de digitalisering ons veel kansen. In het verleden had je eigenlijk alleen maar de Heidelbergers, de grote offsetpersen.

De verwachting is dat die toch langzaamaan zullen verdwijnen ten gunste van grote digitale printmachines. Van die traditionele offsetpersen stonden er wereldwijd in 2005 iets meer dan een miljoen, verwacht wordt dat dit aantal in 2015 bijna gehalveerd zal zijn. Als je kijkt naar de omzetverwachting voor digital printing in dezelfde periode, zal die meer dan verdubbelen.

Een enorme marktgroei dus en in die league spelen wij mee in de voorhoede. Een aantal belangrijke fabrikanten zoals Kodak, Hewlett Packard en Xerox maken apparaten, grote printmachines waar met enorme snelheid mee geprint wordt, maar waarvoor het papier en ook de inkt aan bepaalde eisen moeten voldoen.

Wij zijn met een aantal van deze fabrikanten, in samenspraak met inktfabrikanten, bezig om het papier af te stemmen op hun installaties. De ontwikkeling is zelfs zodanig dat bepaalde fabrikanten, ook bepaalde klanten, voorstellen om ons papier te gebruiken. Dan zit je na
tuurlijk echt in de voorhoede van hele nieuwe ontwikkelingen.”

De grootste uitdaging voor Van der Zwaag en CVG als geheel is om er binnen de middelen die het bedrijf heeft voor te zorgen dat stakeholders ook inderdaad waarde krijgen toegevoegd. Uiteindelijk is dat wat CVG wil: waarde scheppen voor aandeelhouders, klanten en personeel. Daar zal het new business development-programma een grote rol in spelen.

Duurzaamheid van het bedrijf, klanttevredenheid, beperking van het ziekteverzuim en nieuwe producten spelen er allemaal een rol in. CVG zit ondanks de dip in 2006, veroorzaakt door de markt, op koers om de meeste doelstellingen te halen.

Met een eenkoppig bestuur (bestuursvoorzitter Mees Hartvelt), een klein managementteam (vier personen), een klein financieel team (negen personen) en een relatief klein aantal medewerkers voor een beursgenoteerd bedrijf (290) is het ook een van de doelstellingen zelfstandig te blijven. Van overnames moeten aandeelhouders ook niet gaan dromen, want alle groei moet komen uit autonome groei. Van der Zwaag, financieel directeur en tevens verantwoordelijk voor de afdeling Inkoop en Automatisering, is daar optimistisch over.

“We weten waar we goed in zijn. We hebben een klein managementteam en hebben onze handen vol aan de fabriek en de investeringen die daarmee gemoeid zijn. Onze aandacht richten op overnames past niet bij onze stijl van opereren. Wij zijn goed in het uitnutten van de mogelijkheden binnen ons eigen bedrijf.

We hebben een degelijke strategie geformuleerd en die is er echt op gefocust om als zelfstandig bedrijf goed te kunnen blijven functioneren. Dat de continuïteit gewaarborgd is. Dat we bij onze aanpak zo veel mogelijk pragmatische oplossingen kiezen, is logisch. We zijn nu eenmaal een pragmatisch bedrijf. Dus geen kouwe drukte, maar Hollandse degelijkheid achter de duinen, zeg ik wel eens.”

Naam Henk van der Zwaag
Geboortejaar 1962
Burgerlijke staat samenwonend
Bedrijf Crown Van Gelder
Functie financieel directeur
Omzet 151 miljoen euro
Aantal medewerkers 290
In dienst sinds 2003
Financiële systemen eigen ontwikkeld systeem
Werkdagen tussen de 45 en 50 uur per week
Auto Ford C Max
Muziek met name Cubaanse muziek
Literatuur breed georiënteerd
Hobby’s reizen
Vakantie vorig jaar Japan, dit jaar Kaukasus
Internet met name nieuws en financiële sites