Han Tanis, IT-directeur CZ/OZ: Niet aan kansloze dingen sleuren

CIO’s moeten meer verstand hebben van techniek. Dat vindt Han Tanis, IT-directeur bij CZ/OZ. ‘Ik bespeur dat vele IT-eindverantwoordelijken meer alfa dan bèta zijn. De techniek, daar hoor je ze nooit over.’ Dat een CIO bovenal inzicht moet hebben in de zakelijke aspecten is een misvatting, aldus Tanis.

‘Niet dat zo’n CIO z’n werk verkeerd doet, maar hij of zij mag niet vies zijn van techniek. Iemand die beweert dat er IT uit de kraan komt, is niet helder. Er gaat nogal wat mis in de IT en de CIO moet begrijpen wat daar de technische redenen voor zijn.’

Tanis vertrouwt op IT. Hij ziet het onder meer als een manier om de business te verbeteren. ‘IT-vakmensen zijn in staat de logica van een bedrijf te toetsen. Zo bekeken zíjn we business consultants.’ Dat bedrijven kritisch kijken naar IT vindt Tanis ‘prima’. Andersom kan het ook, zegt hij.

‘Fout is als een IT-afdeling precies doet wat er gevraagd wordt en dus niet aangeeft dat er efficiency-verbeteringen mogelijk zijn. Maar als IT’ers zien dat een proces twee keer zo snel kan, moet op zijn beurt de business niet reageren met half zo hard te werken. Ik weigerde ooit een systeem in de lucht te brengen, omdat men weigerde drie van de zes assistenten ander werk te geven.’

Perfecte fusie
Tanis is sinds een half jaar IT-directeur van het net gefuseerde CZ/OZ. Hij was daarvoor lid van de directie van verzekeraar OZ. ‘Is het een stapje terug? Ik heb er geen probleem mee. Ik hoor barre verhalen over het mislukken van fusies en het leek mij dus perfect om me op zo’n proces te storten.’

Dat is duidelijk, Tanis is eigenwijs. Het blijkt ook uit zijn carrière. Als stagiair gezondheidsmanagement in Rotterdam, een tijdelijk bijbaantje net na zijn eerst studie, begon hij aan een onderzoek bij het Brabantse OZ. De verzekeraar wilde weten of de zorg op een betere manier kon worden ingekocht. De benodigde gegevens zaten onbereikbaar opgesloten in een oude mainframe.

Tanis dramde net zolang door tot de accountants instemden met een in SAS gebouwd managementinformatiesysteem. ‘Zij wilden als informatiebron het primaire systeem houden. Dat is onzinnig. Het is een transactiesysteem, zwaar genormaliseerd, gebouwd in Cobol op een Unisys-mainframe. Zoiets is totaal ongeschikt voor managementinformatie.’

De pleidooien voor SAS brachten hem zelfs in botsing met de IT’ers. Die vreesden verlies aan werk, omdat zij eerst die informatie leverden, waar heel wat manuren in zaten. Maar gelijk had ’ie. ‘De informatie uit SAS bleek veel beter. De accountants hielden vanzelf op met protesteren.’

Tanis kon ermee aantonen dat OZ in het nadeel was bij de vergoedingen voor ziekenhuisverpleging. Wat bleek: het aantal specialisten in loondienst beïnvloedt de financiële resultaten van een zorgverzekeraar. Een verzekeraar met in zijn primaire werkgebied veel specialisten in loondienst is voordeliger uit. Toen werkten deze vooral in academische ziekenhuizen en OZ had er daarvan geen in het gebied. ‘Het scheelde miljoenen guldens.’

De cijfers wezen hem op meer lekken. OZ had een populatie met veel meer aandoeningen dan op grond van leeftijd, geslacht, regio en arbeidsongeschiktheid verwacht kon worden. De correctie hiervoor scheelde eveneens miljoenen.

Rijke ervaring
Na afloop van de stage werd hij gevraagd de vijftig man sterke ITafdeling te leiden. Hij was 25 en de op-een-na jongste van de afdeling. ‘Ik dacht, mislukt het, ben ik in elk geval een ervaring rijker.’

Het bleef echter wel een parttime baan en Tanis kon komen en gaan wanneer het zijn tweede studie, bouwkunde, uitkwam. Daarnaast dook Tanis dieper in de datawarehouses en het programmeren met SAS: ‘Programmeren is leuk werk.’

Na zijn afstuderen begon hij in 2001 bij Vecozo, dat voor deelnemende zorgverzekeraars de uitwisseling van betalingsgegevens verzorgt. Hij trad hetzelfde jaar ook toe tot de directie van OZ, verantwoordelijk voor financiën en IT. Vecozo is een webportaal dat zorginstellingen controle biedt tot verzekeringsgegevens.

Hierlangs kunnen declaraties worden afgehandeld, aldus Tanis. Het systeem draait sinds januari 2002 en sinds begin dit jaar gebruiken alle zorgverzekeraars het. Deze lieten hun aanvankelijke twijfel over de nauwe band tussen Tanis en hun concurrent CZ/OZ snel varen: ‘Het maakt complete belteams overbodig en de informatie-eis velen malen beter. Er is nauwelijks nog uitval van declaraties. Voor wat betreft het betalingsverkeer is dit het schakelpunt in de zorg.’

Uitdagend
Het contact met Nictiz, een overheidsinstelling die momenteel veel aandacht krijgt voor het bouwen van een methode voor het uitwisselen van medische gegevens tussen zorginstellingen, houdt Tanis op een laag pitje. ‘We hebben Vecozo zoveel mogelijk buiten Nictiz om opgebouwd.’

Tanis is namelijk buitenwoon kritisch over de aanpak van Nictiz. Het plan ontbeert volgens hem een businesscase. ‘Wie krijgt de opbrengsten, en wie betaalt ervoor? Bij ons is dat duidelijk, bij Nictiz is het dat van geen kant.’ Ook de Nictiz-architectuur krijgt er van langs.

‘Een decentraal elektronisch patiëntendossier, dat is, laat ik het zo zeggen, “uitdagend”.’ De verschillende systemen die Nictiz straks laat samenwerken, raken overbelast, voorspelt Tanis. Goede responstijd en beschikbaarheid zijn echter cruciaal, willen artsen het systeem vertrouwen.

‘Stel dat één van de drie bronnen met farmaciegegevens een storing heeft. Dan is er geen zekerheid over de data. Wat doet een arts dan? Die wantrouwt het, en schuwt het te gebruiken.’ Tanis kan het weten. Hij overwoog in eerste instantie hetzelfde model voor zijn eigen schakelpunt.

‘Er is altijd wel ergens een verzekeraar die iets met de IT aan het doen is, waardoor nooit duidelijk is of de gegevens in het systeem actueel zijn. Nu sturen alle deelnemende bedrijven dagelijks een kopie naar ons op, en dat blijkt in de praktijk het simpelste. Ook al haalt een van de deelnemers het eigen systeem overhoop, aan het opsturen van die kopie komen ze altijd toe.’

De zorginstellingen die moeten deelnemen aan het Nictiz-schakelpunt hebben er weinig belang bij, aldus de Vecozo-directeur: ‘Wat verdient een arts of een apotheek aan het invoeren van de gegevens? Niets!’ Het schakelpunt maakt hun prestaties daarnaast transparant, en dat kan wel eens bedreigend zijn als zo de kwaliteit van hun diensten openbaar wordt. ‘Ze leveren een inspanning zonder vergoeding. Dat gaat niet lang goed.’

Geldverspilling
Het Nictiz kent Tanis z’n bedenkingen. ‘Ik heb een tijd met ze gediscussieerd. Ik heb heus niet altijd gelijk, maar het Nictiz heeft mij niet op andere gedachten gekregen. Samenwerken heeft zin als je het eens bent. Als dat het geval was, zou ik dat overwegen. Zolang ik een keuze heb, ga ik niet aan kansloze dingen sleuren.’

Hij vreest voor geldverspilling. ‘De toegang tot zorg is een groot goed. Ik vraag van iedereen die hier werkt, zich te bedenken wiens geld we uitgeven. Het gaat om de premies van onze klanten, en daar moeten we zeer consciëntieus mee omgaan.’ De IT-directeur is dan ook een groot voorstander van standaardisatie. Wat Vecozo aangaat viel zijn keuze op Microsoft Windows en .Net.

Tanis maakt van CZ, dat nu nog Business Object toepast, een SAS-klant en hij haalt bij het gefuseerde bedrijf Novell en Unix uit de systemen. Daarvóór, bij OZ, zette hij met opzet geen Java in (CZ gebruikt het wel). ‘Ik weet dat er over Microsoft veel slechts wordt verteld. Maar .Net levert wel heel snel productie op. Ja, Java had ook gekund en dan zit je minder vast aan één besturingssysteem. Nou en? Zit ik in een lock-in? Daar heb ik ten opzichte van mijn concurrentenweinig nadeel van, tot nog toe.’

Han Tanis, IT-directeur CZ/OZ
naam: Han Tanis
leeftijd: 33
bedrijf: CZ/OZ en VECOZO
omzet: 4,3 mld euro
medewerkers: 2.300 (vast personeel)
ICT-medewerkers: 160 (vast personeel)
Opleiding: Beleid en Management Gezondheidszorg (EUR) en Bouwkunde (TUD)
Carriere: Beleidsmedewerker Zorg OZ (1996), Financieel Analist OZ (1997 – 1999), ICT manager OZ (1999 – 2002), directeur Financiën en ICT OZ (2002 -2004), Lid Raad van Bestuur OZ (2004 – 2006), directeur ICT en documentverwerking CZ/OZ (2006 tot heden).
Burgerlijke staat: ongehuwd
Auto: Volvo S60
Muziek: klassiek
Literatuur: vooral vakliteratuur, ‘soms een goed boek’
Hobby’s: piano spelen, wielrennen, golf
Inspirator: Bill Gates

IT is een jong vakgebied
IT is nog steeds een jong vakgebied. Dat ziet Han Tanis, IT-directeur bij zorgverzekeraar CZ/OZ als de zwakke plek van CIO’s. ‘Webservices zijn veelbelovend. Maar ze staan nog heel er in de kinderschoenen. Er wordt nog heel veel geïnnoveerd, en het doet er nogal wat toe voor welke techniek je kiest. Je moet dus scherp blijven, om te voorkomen dat je de verkeerde keuzes maakt. Je ITsysteem moet op zijn minst net zo goed zijn als dat van je concurrenten.’ Tanis verwacht dat ketenintegratie de komende jaren tot aanzienlijke veranderingen gaan leiden. ‘Business-portals helpen de keten beter in te richten. Hét voordeel, je kan al het werk op één plaats doen. Het openstellen van systemen heeft echter nogal wat voeten in aarde. Het gaat om nogal wat nieuwe technieken.’