Groeiende zorg onder zzp’ers over DBA-handhaving

Ruim een derde van de zzp’ers in Nederland maakt zich zorgen over de aanstaande handhaving van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) door de Belastingdienst. Deze zorg is groot binnen de sectoren overheid, IT, en media, waar veel zelfstandigen vrezen als schijnzelfstandige te worden aangemerkt. Dit blijkt uit een recent onderzoek van onlinebank Knab onder meer dan 3000 zzp’ers.

• Handhaving DBA-wet vanaf 2025 start opnieuw
• 13% van zzp’ers vreest schijnzelfstandigheid
• Risico op braindrain door nieuwe wetgeving

De Belastingdienst zal vanaf 1 januari 2025 actief controleren op schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat bedrijven en hun zzp’ers extra op hun hoede moeten zijn. De afgelopen jaren was er nauwelijks handhaving, maar het kabinet vindt dat hier verandering in moet komen vanwege de groeiende zorgen over schijnconstructies. Zelfstandigen worden ingehuurd voor werk dat vaak niet verschilt van de taken van reguliere werknemers, en dat moet worden aangepakt, aldus de overheid. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]

Vooral zzp’ers met kantoorfuncties en een hoge omzet maken zich zorgen. Zij vrezen dat hun zelfstandige status onder druk komt te staan door de strengere controles. Knab meldt dat 13 procent van de zzp’ers verwacht als schijnzelfstandige te worden bestempeld wanneer de Belastingdienst de nieuwe wet actief gaat handhaven. Dit zou voor velen een bedreiging vormen voor hun huidige werk en inkomsten. [Artikel gaat verder na de volgende advertentie]

Leadership in Finance Summit 2024: AI makes you do it!

Bepaal jij wat AI voor je doet, of bepaalt AI straks wat jij zult doen? Kom hierover in gesprek op 7 november met 300 vakgenoten en experts tijdens Leadership in Finance Summit 2024 in Amersfoort. Meld je nu gratis aan en ontdek hoe AI jouw rol van finance leader herdefinieert.

Ja, ik meld me aan

Explosieve groei aantal zzp’ers vergroot de zorgen

Het aantal zzp’ers is de afgelopen jaren fors gestegen. Volgens de Kamer van Koophandel (KVK) is het aantal zelfstandigen in tien jaar tijd met 85 procent toegenomen. Waar Nederland in 2014 nog 875.000 zzp’ers telde, zijn dat er nu meer dan 1,6 miljoen. Deze groei maakt de handhaving van de DBA-wet extra complex, omdat veel sectoren sterk afhankelijk zijn geworden van flexibele arbeidskrachten.

Dreigende braindrain op de arbeidsmarkt

De striktere handhaving van de DBA-wet kan leiden tot een aanzienlijke braindrain in Nederland. Knab waarschuwt dat veel ervaren ondernemers overwegen vervroegd met pensioen te gaan als ze gedwongen worden te stoppen met hun huidige werkzaamheden. Tegelijkertijd overwegen jongere zzp’ers om naar het buitenland te verhuizen, waar de regels mogelijk gunstiger zijn. Dit kan leiden tot een verlies van cruciale kennis en ervaring op de toch al krappe Nederlandse arbeidsmarkt.

Sectoren overheid, IT en media onder druk

De zorgen zijn het grootst in de sectoren overheid, IT, en media. In deze sectoren werken veel zzp’ers langdurig voor één opdrachtgever en zijn ze vaak afhankelijk van één inkomstenbron. Hierdoor lopen ze een groter risico om als schijnzelfstandige te worden aangemerkt. De handhaving van de DBA-wet zou voor hen een significante verandering betekenen, waarbij sommigen hun huidige werk mogelijk moeten opgeven.

Weinig animo voor loondienst

Slechts 30 procent van de zzp’ers is bereid om terug te keren naar een dienstverband als ze hun zelfstandige status verliezen. Dit lage percentage benadrukt de heersende zorgen en onzekerheden onder zelfstandigen. De meeste zzp’ers hebben bewust gekozen voor hun zelfstandige positie en zien loondienst niet als een aantrekkelijk alternatief, ook al wordt hun huidige werkstatus bedreigd.

Impact op finance-afdelingen

Voor CFO’s en finance-afdelingen is deze ontwikkeling cruciaal. De veranderingen in de handhaving van de DBA-wet kunnen significante financiële en operationele implicaties hebben voor bedrijven die sterk afhankelijk zijn van zzp’ers. Het is belangrijk om nu al strategisch te anticiperen op mogelijke veranderingen in de arbeidsrelaties en om risico’s te beperken door bijvoorbeeld de arbeidsstructuur binnen het bedrijf aan te passen. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]

Risicomanagement en compliance versterken

Bedrijven doen er goed aan om hun huidige contracten en arbeidsrelaties te herzien en waar nodig aan te passen om aan de DBA-wet te voldoen. Dit kan onder andere door zzp’ers te vervangen door werknemers in vaste dienst of door het aanpassen van contracten om risico’s op schijnzelfstandigheid te verminderen. Ook het investeren in risicomanagement en het versterken van de compliance-afdeling kan helpen om problemen met de Belastingdienst te voorkomen.

Internationaal opererende bedrijven

Nederland is niet het enige land dat worstelt met de balans tussen zelfstandigheid en schijnzelfstandigheid. In het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld is de IR35-wetgeving recent aangescherpt, wat vergelijkbare zorgen en uitdagingen heeft opgeleverd voor zowel bedrijven als freelancers . Ook in de Verenigde Staten is er een toenemende focus op het aanpakken van schijnzelfstandigheid, met name in sectoren zoals technologie en media. CFO’s in Nederland kunnen veel leren van deze internationale voorbeelden bij het vormgeven van hun eigen strategieën.