Groei in bedrijfsfaillissementen: Wat betekent dit voor je debiteurenrisico?

Volgens gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn er in de eerste vijf maanden van 2023 in totaal 1211 bedrijven failliet gegaan. Het aantal bedrijfsfaillissementen is aanzienlijk toegenomen. Wat heeft dit voor gevolgen voor jou? In welke mate beïnvloedt dit jouw risico op onbetaalde rekeningen (debiteurenrisico)? En wat betekent eigenlijk debiteurenrisico?

Hoewel het aantal faillissementen nog ónder het niveau ligt van vóór COVID-19, is er dit jaar duidelijk sprake van een aanzienlijke stijging. Steeds meer bedrijven gaan kopje onder. In 2019 gingen de eerste vijf maanden 1628 organisaties failliet. Het CBS laat weten dat dit jaar, van januari tot en met mei, 1211 instellingen en organisaties failliet zijn gegaan. In dezelfde periode het jaar daarvoor waren dat er nog 795, dat is een stijging van ruim 50 procent.

Experts voorspellen toename aantal faillissementen

Er werd door de onderzoekstak van kredietverzekeraar Allianz-Trade een stijging van 58 procent voorspeld in het aantal faillissementen in Nederland in 2023. Atradius, een andere kredietverzekeraar, voorspelde zelfs een toename van maar liefst 79 procent ten opzichte van het voorgaande jaar.

Jacob Schoenmaker, beurscommentator bij RTL Z, ging nog een stuk verder en suggereerde dat het aantal faillissementen dit jaar zou verdrievoudigen. Wat volgens hem de belangrijkste oorzaak van deze toename is? De rente. Schoenmaker legt uit: “Afgelopen jaren was de rente negatief, en werden bedrijven dus ook in leven gehouden door gratis geld. Door de snel gestegen rente is daar een einde gekomen. Dat gaat een extra klap opleveren.”

Waarom nemen bedrijfsfaillissementen toe?

Maar wat veroorzaakt dan deze plotselinge toename van het aantal bedrijfsfaillissementen in 2023? Er zijn verschillende factoren aan te wijzen. Eerder genoemd, heel de stijgende rente een grote impact gehad, zoals Jacob Schoenmaker benadrukte. De toename in faillissementen is ook te verklaren door de gevolgen van COVID-19 die veel organisaties nu pas ondervinden. 240.000 Nederlandse ondernemers hebben in die periode aanzienlijke schulden opgebouwd bij de Belastingdienst, de aflossing daarvan moest beginnen in oktober 2022. Dat blijkt alleen niet zo soepel te gaan; de betalingsachterstanden lopen al hoog op bij 96.850 ondernemers (eind april 2023). Ruim 60.300 daarvan hebben nog niets van deze schulden afgelost. De hoogte van deze schulden betreft nu ongeveer een bedrag van 16 miljard euro.

Niet verwonderlijk dus, dat Staatssecretaris van Rij (Financiën) aan de Tweede Kamer schreef, dat faillissementscijfers beïnvloed zullen worden door de aflossing van deze schulden.

Daarnaast zijn er financieel ongezonde organisaties die door de overheidssteun tijdens de pandemie uitstel van execuses hebben gekregen. Zij zaten al in financieel zwaar weer, nu zal een deel van hen alsnog ten onder gaan.

Andere aanwijsbare bijdragers aan faillissementen zijn de gestegen prijzen van grondstoffen, energie en arbeid die organisaties niet altijd direct en volledig kunnen doorberekenen aan hun klanten. Ten slot, denk ook aan de oorlog in Oekraïne die extra financiële uitdagingen met zich meebrengt.

Gevolgen van faillissement op jouw debiteurenrisico

Wanneer je producten of diensten hebt geleverd, wil je daar logischerwijs betaald voor worden. Er bestaat echter alijd de kans dat klanten achteraf niet betalen, waardoor facturen open blijven staan. Jouw debiteurenrisico neemt toe als de klant failliet gaat. Het debiteurenrisico verwijst naar het risico dat facturen niet, of niet op tijd, worden betaald.
Het is van groot belang om je debiteurenrisico in te schaten en te minimaliseren. Je wilt natuurlijk voorkomen dat onbetaalde rekeningen negatieve gevolgen hebben voor jouw financiële situatie, zoals het uitstellen van geplande investeringen of, nog belangrijker, het niet kunnen nakomen van betalingsverplichtingen. Kredietinformatie kan je helpen bij het beoordelen en beheren van jouw debiteurenrisico.

Je klant is failliet. Wat kan je doen?

Als jouw klant onverhoopt failliet gaat voordat er voor jouw geleverde goederen of diensten betaald is, zijn er stappen die je kunt ondernemen. Is het twijfelachtig of facturen nog betaald gaan worden door een klant, dan wordt de klant beschouwd als een “dubieuze debiteur.” Zodra bekend is dat jouw klant failliet is, stuur je een brief naar de curator waarin je het openstaande bedrag vermeldt, of vraagt om de terugname van de geleverde goederen. Dit wordt ook wel een “vordering” genoemd. Het is mogelijk dat een deel of de gehele schuld alsnog wordt voldaan tijdens de afhandeling van het faillissement.

Hou er zeker rekening mee dat de openstaande facturen uiteindelijk niet worden betaald. In dat geval moet je het openstaande bedrag afschrijven en, indien van toepassing, als een verliespost registreren. Vergeet ook niet om de btw terug te vragen bij de Belastingdienst!

Heb jij jouw debiteurenrisico opgevangen met een kredietverzekering, dan kun je bij je kredietverzekeraar terecht om (een deel van) je geld terug te krijgen.

Je debiteurenrisico bepalen? Dat doe je zo.

Nu het aantal bedrijfsfaillissementen toeneemt, is het belangrijk om goed inzicht te hebben in je debiteurenrisico. Je wilt er tenslotte alles aan doen om te voorkomen dat je met onbetaalde rekeningen geconfronteerd wordt als je klanten de deuren sluiten.

Om je debiteurenrisico te bepalen, is het belangrijk om eerst eens kritisch naar je klantenbestand te kijken. Is deze verspreid genoeg of ben je sterk afhankelijk van een paar grote klanten? Als je zwaar leunt op een handvol grote klanten, kunnen de gevolgen van wanbetaling op je werkkapitaal aanzienlijk zijn. Met een uiteenlopend klantenbestand vang je het verlies van één klant gemakkelijk op met de inkomsten van de overige klanten.