Geschikt voor treasury? “Je hebt er gevoel voor of niet”

Tekst: Dennis Mensink

De Hogeschool Utrecht (HU) heeft zich ten doel gesteld om de praktijk waar studenten na hun studie in gaan werken een belangrijker onderdeel te maken van het onderwijs. Hoofddocent Finance & Accounting Dr. Michiel van der Ven RT is er groot voorstander van: “Er zijn mensen die bedrijfseconomie doceren en nog nooit in een bedrijf hebben gewerkt. Zelf wil ik voeling hebben met het bedrijfsleven, maar ik vind het nog belangrijker dat onze studenten de kans krijgen binnen organisaties te kijken. Dat willen ze ook graag.”

Verschillende studies
Dat laatste heeft de HU recent handen en voeten gegeven in samenwerking met ILFA Treasury Support. Zo’n dertig studenten hebben in groepjes aan een virtuele casus gewerkt die voor hen was ingericht in Tools4Treasury. De deelnemende studenten waren afkomstig van verschillende studies én hogescholen. Studenten technische bedrijfskunde (Hogeschool Utrecht), bedrijfseconomie (Saxion), Management Economie & Recht (Avans Hogescholen) en Financial Services Management (Hogeschool van Amsterdam) waren vertegenwoordigd en werden verdeeld over de deelnemende groepen.

Bewuste inconsequenties
De studenten hadden de verantwoordelijkheid voor treasury in een internationaal productiebedrijf, dat te kampen had met de nodige (financiële) uitdagingen. Het was de eerste aanraking van de studenten met treasurytools die men ook in de praktijk gebruikt. Maar überhaupt was het voor sommigen de eerste echte praktijkervaring. En dat is leerzaam, stelt Van der Ven. “Als je in een bedrijf werkt, kom je erachter dat informatie incompleet, overbodig of fout kan zijn. Daar moet je als financiële man of vrouw koek van kunnen bakken. In de praktijk is dat heel lastig.” In de casus waren bewust inconsequenties opgenomen. “Daar moet je wel meteen mee aan de slag. Sommige studenten gaan dan steigeren en hebben het na zeven weken les in deze cursus nog niet begrepen, andere pakken het snel op. Overigens zijn degenen die er moeite mee hebben niet de studenten van de HU, misschien zegt dat iets over onze aanpak.”

Michiel van der Ven

Valutarisico’s
De casus begon met een nieuwe markt waardoor nieuwe valutarisico’s ontstonden. En dan was het bedrijf nog bezig met nieuwbouw, die deels betaald zou worden uit de eigen liquide middelen en deels met bankfinanciering. Het was aan de studenten om te zien wat er precies gebeurde en in te grijpen waar mogelijk. “Het vergt analytisch denkvermogen en snelheid. Als je niet ingrijpt, voltrekt zich een drama”, zegt Irma Langeraert, directeur van ILFA Treasury Support.

Rustig blijven
Wanneer studenten met concrete opdrachten aan de slag gaan, zoals bij ILFA, wordt hun bewustwording getriggerd. Zij leren anders naar het bedrijf, de processen en de financiële stromen te kijken. “Dat leer je niet uit een boekje, maar echt uit de praktijk”, vertelt Langeraert. Tegelijkertijd geldt: je hebt er gevoel voor of niet. “Het is niet iedereen gegeven om cash manager of treasurer te zijn. Je moet tegen onzekerheden kunnen en rustig blijven, anticiperen. Menig accountant zou er gek van worden.”
Bij de eindpresentatie was een rollenspel ingebouwd. Daarbij ontstond een “fikse ruzie” tussen de CFO en een andere lid van het Treasury Committee, voor wie de studenten als treasuryafdeling hun werk presenteerden. Langeraert: “Van een treasurer wordt verwacht dat hij zelfstandig een visie blijft geven. Als blijkt dat er dingen niet goed gaan, moet je dat ook durven zeggen. Dáár hebben we dan ook naar gekeken. De beste groep was ook het meest ‘stevig’.” 

Onafhankelijk denker
Jorn, student technische bedrijfskunde van de HU was aangesteld als treasurer en leider van de groep die het er als beste vanaf bracht. “Jorn is een onafhankelijk denker, vindt wat ‘ie vindt”, zegt Van der Ven, die erg te spreken was over de winnaars. Jorn heeft naar eigen zeggen veel geleerd van het project. “Het kan dus voorkomen dat informatie incompleet, gekleurd of verouderd is. Het duurde even voor we daar achter waren. Vervolgens de situatie interpreteren, vertalen in transacties en deze beslissingen verdedigen, was echt nieuw voor ons. We wisten eigenlijk sowieso weinig over het treasuryvak zoals dat in de praktijk wordt beoefend. We hebben heel veel geleerd, over allerlei onderwerpen. Denk aan cash management, supply chain financiering en credit management. Onze ervaringen en belevenissen hebben vastgelegd in vijf blogs, dat was ook erg leuk om te doen!”

Meest divers
De winnende groep bleek ook het meest divers. “Met z’n vieren vulden we elkaar goed aan qua kennis en vaardigheden”, vertelt Marcel, student MER. “Het organisatorische, het bedrijfseconomische, het analytische en het commerciële: allemaal waren ze vertegenwoordigd. We corrigeerden elkaar ook, waar nodig.” Het commerciële aspect, is dat nodig in de treasury-functie? “Je onderhandelt op de beurvloer en je onderhandelt met de bank over langdurige contracten. Dan moet je wel de beste deal maken, terwijl de relatie ook belangrijk is. Ook moet je argumenten om bepaalde keuzes te maken intern verkopen, bijvoorbeeld richting het treasury committee. Fabian (student FSM aan de HvA, red.) deed dat heel leuk.”

Maatschappelijk verantwoord ondernemen
Waarom heeft ILFA eigenlijk zijn medewerking verleend aan het project? “ILFA hecht grote waarde aan het delen van haar kennis. Treasury transparanter maken. We zien dat als onze maatschappelijke taak”, zegt Langeraert. “We doen dit vaker maar geven daar eigenlijk nooit ruchtbaarheid aan. Op deze manier kunnen we iets terugdoen. Mensen enthousiasmeren voor het vak treasury mag ik graag doen.” 

Irma Langeraert

Van der Ven is heel enthousiast over de samenwerking, die vrijwel zeker een vervolg krijgt volgend jaar. “Het is fantastisch om iets dergelijks samen met een ondernemer en vakvrouw als Irma op te pakken. Dan zien studenten hoe het er na hun studie echt aan toe gaat”, vertelt Van der Ven.

Het beeld over treasury is namelijk nog wel eens vertroebeld, weet ook Van der Ven. En niet alleen bij studenten. “Al dat gedoe over geavanceerde instrumenten als derivaten is misschien 5 procent van je werk als treasurer. Waar het om gaat is: klopt je forecast? Als die goed is, ben je goed voorbereid en beschik je op het juiste moment over de juiste financiële middelen. En kun je je collega’s, zowel binnen de finance afdeling als daarbuiten, tot de orde roepen. Het maken van een goede forecast, dat is nog geen sinecure. De studenten hebben dat in deze cursus mee gekregen. Irma legt daar, zeker voor het MKB, het juiste accent.”

__________________________________________________________________________
Corporate Finance, Capital & Cash Summit 2017
Tijdens het Corporate Finance Summit bespreekt u met uw peers welke kaarten u in handen heeft om all-in te gaan. En wat de gevolgen zijn op uw markt als u moet passen. We stellen de vraag of Nederlandse bedrijven niet onvoldoende geleveraged zijn? We gaan kijken naar nieuwe financieringsmogelijkheden (bancaire en niet-bancaire), stellen de vraag hoe we meer overnames kunnen doen en meer voet aan de grond kunnen krijgen in opkomende markten. Meld u nu aan….
__________________________________________________________________________