Finance professionals worden met big data tools meer strategen

“Maar we staan nog steeds aan het begin van de ontwikkelingen op het gebied van big data. Zelfs met de enorme voorspellende kracht waar wij bij IBM over beschikken kunnen wij het einde van deze ontwikkeling niet zien”, zegt Frans Bentlage, Vice President Big Data and Digital Transformation IBM Benelux.

De gesprekken die IBM met financials voert zijn vaak gericht op vraagstukken als budgetting, planning en forecasting. Veel van deze partijen werken nog met Excel. Daar vallen nog grote stappen te zetten. “Dankzij het gebruik van big data tools kun je gestructureerde en ongestructureerde data snel ombouwen in nuttige inzichten over de ontwikkeling van het bedrijf”, zegt Bentlage. Bovendien kan met big data niet alleen de financiële forecasting geoptimaliseerd worden, maar bijvoorbeeld ook de personeelsplanning of het voorraadbeheer. Nu zijn HR, sales en operational supply chain nog vaak organisaties op zichzelf. Door deze eilanden op datagebied te integreren komt er enorm veel informatie beschikbaar om betere beslissingen te nemen, legt Bentlage uit. 

“Zo had de finance analyst bij een klant in de energiemarkt ooit de winstgevendheid per klant berekend. Tegelijkertijd had de marketingafdeling onderzocht welke klanten een overstap naar een andere provider overwegen. Misschien blijkt uit het samenbrengen van deze informatie dat een deel van de potentiële overstappers verlieslatende klanten zijn. Dankzij deze informatie kun je als bedrijf je richten op het behouden van de winstgevende klanten”, vult Robert Everts van het Analytics Team van IBM aan. 

In de optiek van IBM is big data de grootste transformatie die de wereld en economie doormaakt. Big data is dan ook het speerpunt in de strategie van het technologiebedrijf. In de afgelopen vijf jaar investeerde IBM 20 miljard euro in het samenstellen van een portfolio van producten en adviesdiensten op het gebied van Big Data. “Data is de nieuwe natuurlijke grondstof. Iedereen gaat aan de slag met big data. In de huidige tijd is sprake van een ware data-explosie. Denk aan telefoons, onderling verbonden apparaten en de vele sensoren die in apparaten zijn verwerkt. Deze data heeft een enorm waardepotentieel. De vraag is hoe je deze waarde ontsluit en omzet in relevante acties voor een bedrijf of je persoonlijk leven”, zegt Bentlage. 

Een belangrijke stap in het ontsluiten van deze data zit volgens Bentlage in het gebruiken van de juiste big data tools. “We zien een verschuiving van het tijdrovende data crunching, waarbij datasets uit systemen worden gehaald en geanalyseerd, naar big data tooling waarbij gehandeld wordt op een grote set aan beschikbare actuele gegevens. Op deze manier krijg je snellere en kwalitatief betere inzichten”, aldus Bentlage. Met tooling krijg je ondersteuning voor je bedrijfsmodellen en het maken van bedrijfsbeslissingen. 

De toenemende importantie van big data sluit volgens Bentlage aan bij de ontwikkeling dat CFOs niet louter meer financiële mensen zijn, maar zich hebben ontwikkeld tot een gesprekspartner voor de gehele organisatie. Dankzij big data kunnen financials op steeds kortere termijn de business bijsturen. “Financials zitten steeds dichter bij bedrijfsbeslissingen, niet alleen meer bij de financiële jaarplanning of langetermijnplanning”, schetst Bentlage. Bij IBM worden op wekelijkse basis analyses gemaakt van de verschillende units. “Zo zien we direct of we wel of niet op target zitten en waarop we kunnen bijsturen. De cyclus van het implementeren van beslissingen wordt korter en beter. Beslissingen worden minder op basis van gut feeling genomen.”

Zodra je de juiste modellen en tooling en een coherent beeld van de voorspellende variabelen hebt kun je real time de ontwikkelde planning monitoren en optimaliseren. “Zo kun je beter sturen op kosten en marges, maar ook verliesposten sneller ontdekken”, zegt Bentlage. De hard- en softwareproducten van IBM zijn er dan ook op gericht om zoveel mogelijk real time te opereren. Big data stelt financials in staat om minder tijd aan handwerk te besteden en meer als strateeg te opereren. 

Bovendien kunnen zij met big data andere delen van de organisatie in staat stellen om klanten beter te bedienen. “Stel je een callcentermedewerker voor die direct actiepunten voorgeschoteld krijgt op basis van onderliggende informatie. Hoe tevreden is de klant op basis van eerdere gesprekken? Is de beller al lang klant? Betaalt de klant altijd op tijd? Zijn familieleden ook klant? Wat is de impact van de klant in termen van winst? Wat is het risico dat iemand overstapt? Dit voorbeeld klinkt simpel, maar er zit veel big data onder”, houdt Bentlage voor. De callcentermedewerker hoeft de onderliggende mechanismen en patronen in klantgedrag niet te kunnen doorgronden om tot actie over te gaan. “Op deze manier kun je het weglopen van klanten met tientallen procenten terugbrengen, terwijl je ook op basis van klantprofiel suggesties voor meerverkoop kunt doen. Zo verhoog je de omzet, terwijl het servicelevel toeneemt”, betoogt Bentlage

Een andere ontwikkeling die Bentlage waarneemt is de verschuiving van pc naar mobiele devices. IBM werkt samen met Apple aan apps die analytics op een toegankelijke manier beschikbaar stellen aan professionals in allerlei rollen, waaronder de Trusted Advice App. Via deze applicatie kunnen bijvoorbeeld investeringsadviseurs of persoonlijk financieel planners altijd en overal relevante informatie met betrekking tot hun portfolio invoeren. Op basis van deze informatie krijgen zij direct suggesties die zij met hun klanten kunnen delen. 

Bentlage voorziet hierna een ontwikkeling richting cognitieve computing waarmee computers via spraakherkenning communiceren met de gebruiker. “Nu moet je vaak nog data invoeren op een formulier via een (mobiele) device. De volgende stap is dat je een vraag kunt stellen op een niveau dat je direct inzicht geeft. Bijvoorbeeld: welke acties moet ik ondernemen mijn resultaten dit kwartaal met 10 procent te laten stijgen? De computer stelt dan vervolgvragen en uiteindelijk rollen hier enkele acties uit waarmee de resultaten verbeterd kunnen worden.” 

Veel bedrijfsresultaten worden bijvoorbeeld beïnvloed door de weersomstandigheden en (klant)sentiment. IBM werkt dan ook samen met The Weather Company en Twitter. Met het analyseren van tweets en de weersomstandigheden kan klantgedrag beter ingeschat worden. Zo helpt IBM een retailorganisatie met 84 winkels die aan de hand van weersvoorspellingen hun orderintake en personeelsbezettingen wil optimaliseren. Aan de hand van het analyseren van social media posts kan het klantgedrag beter ingeschat worden. 

Bentlage erkent dat de uitkomsten die uit een data-analyse rollen hypotheses zijn. “Maar het zijn wel hypotheses op allerlei inzichten. Veel meer inzichten dan het menselijk brein zou kunnen verwerken. Je kunt scenario’s simuleren met tooling en op feiten gebaseerde beslissingen maken. “Laat ik het verschil tussen mens en computer verder kracht bijzetten. We hebben de cloudtoepassing Watson Analytics. Deze toepassing is ooit begonnen in de medische wereld, maar kent inmiddels 6000 applicaties. “Deze geven met de snelheid van het licht antwoord op de vraag die jij stelt. Watson kan 200 miljoen pagina’s per seconde doorspitten. Zo hoef je voor analytische vragen als: bij welke klant is het meest verkocht geen formules en data meer in te voeren, terwijl het antwoord sneller wordt gegeven”, zegt Bentlage. 

Desalniettemin voorziet de IBM-man nog een lange reis voor veel organisaties. “Als IBM willen we een stip op de horizon zetten op het gebied van de mogelijkheden van big data, maar veranderingen zullen nooit gemakkelijk zijn. Veel bedrijven denken dat de overstap naar big data ingewikkeld is. Wij willen die drempel zo laag mogelijk maken.”