EU-Mercosur handelsdeal bedreigt Franse boeren, economische impact groot

EU-Mercosur handelsdeal verdeelt Europa, economische belangen botsen met landbouwzorgen

De voorgenomen vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Mercosur-landen dreigt grote economische gevolgen te hebben voor Europese boeren, met name in Frankrijk. Franse landbouwers voeren al drie dagen felle protesten tegen het akkoord, dat naar verwachting zal leiden tot verhoogde concurrentie en lagere prijzen voor landbouwproducten. De deal zou echter voordelig kunnen zijn voor andere sectoren, zoals de auto-industrie en machinebouw, wat de EU-lidstaten verdeelt over de wenselijkheid ervan.

  • Franse boeren blokkeren snelwegen en distributiecentra tegen EU-Mercosur deal
  • Duitsland en Spanje steunen akkoord, Frankrijk en Italië tegen
  • Strategisch belang EU botst met zorgen landbouw- en milieusector

De protesten van Franse boeren zijn geëscaleerd, met blokkades van snelwegen en distributiecentra. Bij de Spaanse grens werd de A9 geblokkeerd, waarbij vrachtwagens werden tegengehouden. In Le Boulou lieten actievoerders een tankwagen met Spaanse wijn leeglopen, wat de spanning tussen voor- en tegenstanders van de deal illustreert.

Economische belangen botsen

De EU-Mercosur overeenkomst zou een van ’s werelds grootste vrijhandelszones creëren, met 750 miljoen mensen en ongeveer een vijfde van de wereldeconomie. Voor de EU is het strategische belang groot, gezien de huidige handelsgeschillen met de VS en China. De deal zou tarieven op industriële goederen grotendeels afschaffen, wat gunstig is voor sectoren als de auto-industrie en machinebouw.

Europese CFO’s in de agribusiness sector wenden zich steeds vaker tot drie primaire financieringsopties: bankleningen, overheidssubsidies en aandelenfinancieringen.

  • Bankleningen, waaronder termijnleningen en kredietlijnen, bieden flexibiliteit maar gaan gepaard met rentetarieven en onderpandvereisten.
  • Overheidssubsidies bieden “gratis geld” maar zijn competitief en hebben vaak strikte toelatingsvoorwaarden.
  • Aandelenfinancieringen van durfkapitaal of impactfondsen kunnen aanzienlijk kapitaal inbrengen, maar verwateren het eigenaarschap.

Elke optie brengt risico’s met zich mee: leningen kunnen bedrijven belasten met schulden, subsidies kunnen onbetrouwbaar zijn, en aandelenfinancieringen kunnen leiden tot verlies van controle. CFO’s moeten deze risico’s zorgvuldig afwegen tegen de financiële behoeften en groeistrategie van hun bedrijf om duurzame groei in het competitieve agribusiness landschap te waarborgen.

Landbouwsector onder druk

Franse boeren vrezen oneerlijke concurrentie van Mercosur-landen, die aan minder strenge milieu- en welzijnseisen hoeven te voldoen. De overeenkomst zou de import van rundvlees, pluimvee, honing, rijst en suiker uit Zuid-Amerika verhogen, wat de prijzen in Europa onder druk zet. Dit leidt tot grote bezorgdheid in de landbouwsector, niet alleen in Frankrijk maar ook in andere EU-landen zoals Ierland en Polen.

Politieke verdeeldheid

De handelsdeal zorgt voor verdeeldheid binnen de EU. Landen als Duitsland en Spanje zijn voorstander vanwege de verwachte economische voordelen voor hun industrie. Frankrijk, Italië en enkele andere landen verzetten zich vanwege de potentiële schade aan hun landbouwsector. Deze politieke spanning bemoeilijkt het bereiken van een definitief akkoord.

Strategische overwegingen

Voor de EU is het sluiten van de deal van strategisch belang om de afhankelijkheid van China en de VS te verminderen. De Mercosur-landen beschikken over belangrijke grondstoffen voor de groene transitie, zoals lithium en zeldzame aardmetalen. Het mislukken van de onderhandelingen zou kunnen leiden tot nauwere banden tussen Mercosur en Aziatische landen, met name China.

In 2023 bereikte de Franse landbouwexport nieuwe hoogtes, met een stijging van de verkoop van wijn, kaas en granen. Volgens de Franse douane bedroeg de totale export van landbouwproducten naar de EU €25 miljard, waarvan €5 miljard naar Nederland ging. Nederland onderscheidt zich met name als een belangrijke handelspartner. Uitdagingen omvatten strenge regelgeving en prijsschommelingen. Volgens een recent rapport van Eurostat, is de export van Franse wijn naar Nederland met 15% gestegen in het afgelopen jaar, terwijl de export van kaas met 10% is toegenomen.

De vijf meest geëxporteerde agrarische producten vanuit Frankrijk naar Nederland zijn wijn, kaas, granen, vlees en zuivelproducten.

Milieuoverwegingen

Critici wijzen op de mogelijke milieuschade, met name ontbossing in Brazilië voor de rundvleesproductie. De EU stelt dat het akkoord moet voldoen aan Europese sociale en milieunormen, inclusief de verplichtingen van het Parijs-akkoord. Er blijven echter zorgen over de handhaving van deze normen.

Toekomst onzeker

De toekomst van de EU-Mercosur deal blijft onzeker. Hoewel een gekwalificeerde meerderheid van EU-lidstaten voldoende is voor goedkeuring, kan aanhoudend verzet van belangrijke landen zoals Frankrijk de implementatie bemoeilijken. De Europese Commissie staat onder druk om de onderhandelingen af te ronden, gezien de toenemende interesse van Mercosur in handelsakkoorden met Aziatische landen.

Recente ontwikkelingen

Volgens recente berichten van Reuters heeft de Braziliaanse president Lula da Silva aangegeven dat er nog steeds hoop is op een akkoord, ondanks de Franse bezwaren. Hij benadrukte het belang van flexibiliteit aan beide zijden om tot een overeenkomst te komen.

Economische impact

Een studie van het Spaanse staatssecretariaat voor handel voorspelt dat de Spaanse export naar Mercosur met 37% zal groeien als gevolg van de overeenkomst, wat het BBP met 0,23% zou verhogen en meer dan 22.000 banen zou creëren. Soortgelijke positieve effecten worden verwacht voor andere EU-landen met sterke industriële sectoren.

Gerelateerde artikelen