Een karig bod

Door Peter Paul de Vries

KPN brengt een bod uit van 13,50 euro op elk aandeel van callcenterbedrijf SNT dat het telecomconcern nog niet bezit. Daarmee doet KPN een goede zaak. Het bod ligt op 7 keer de winst 2003 en beneden de intrinsieke waarde van het aandeel. In maart 2000 werd SNT voor 25 euro naar de beurs gebracht, een paar dagen voor World Online. Maar als aandeelhouders het bod te laag vinden, bieden ze toch gewoon niet aan?

Zo eenvoudig zit het niet. KPN is zelf de grootste klant van SNT en als KPN een deel van het werk bij anderen onderbrengt, zakken omzet en winst van SNT direct in. KPN heeft SNT in een wurggreep en aandeelhouders kunnen geen kant op. Het bod van Molenwijck, het vehikel van de familie Reyers, op Copaco vertoont veel gelijkenissen.

Dit bod ligt weliswaar enkele procenten boven de beurskoers van Copaco, maar de geboden 4 euro is minder dan de helft van de introductiekoers van 10,89 euro. Omzet, winst en eigen vermogen zijn sindsdien gestegen, maar de gebroeders Reyers – de een is bestuursvoorzitter, de ander commissaris – piekeren er niet over meer te bieden dan strikt noodzakelijk.

Om het enthousiasme om de aandelen aan te houden wat te temperen voorspelt Copaco een omzetdaling in het vierde kwartaal. Hoe bijzonder die prognose is, bewijzen de resultaten over de eerste negen maanden. Toen steeg de omzet met 29 procent. Copaco kent slechts één onafhankelijke commissaris. Dat is de voormalige VVD-coryfee Hans Wiegel, die ook bij Wessanen en Real Time Company commissaris is geweest.

Een derde lage bieder is Hawkslease, dat voor 3,50 euro, beneden de beurskoers en intrinsieke waarde, PVC-producent EVC wil inlijven. Anderhalf jaar geleden probeerde men dat voor 1,60, maar daar ging slechts een beperkt deel van de aandeelhouders op in. Nu wordt met de kaasschaaf een tweede poging gedaan.

EVC was als joint venture tussen ICI en Enichem naar de beurs gebracht voor 35 euro. Kan dat allemaal door de beugel? Het is natuurlijk niet in strijd met de wet om een te laag bod uit te brengen. Verder maken de bieders volledig gebruik van legale methoden om de (resterende) aandeelhouders over de streep te duwen. Ze dreigen de beursnotering te beëindigen, de NV om te zetten in een BV, de dividendbetaling te staken of een juridische fusie door te voeren.

Vaak kiezen de aandeelhouders dan eieren voor hun geld. Wanneer de bieders of de bestuurders van de doelwitvennootschap koersgevoelige informatie verzwijgen, handelen zij natuurlijk wel in strijd met de wet. Er zijn twee belangrijke lessen te leren voor beleggers. De eerste is om goed uit te kijken met beursintroducties. Die zijn meestal bedoeld om de zakken van de verkopende aandeelhouders te vullen en bieden gemiddeld een sterk ondermaats rendement.

De tweede les is dat beleggers op hun hoede moeten zijn met ondernemingen die worden gecontroleerd door een grootaandeelhouder. Wanneer deze ondernemingen van de beurs worden gehaald, levert dat meestal een karig bod op. De VEB heeft zich in het verleden een aantal keren succesvol verzet bij uitkoopprocedures.

In de jaren negentig gebeurde dat bij het Maastrichtse Zinkwit, bij Pirelli en bij FGH. In alle drie de gevallen kwam er een aanmerkelijk hogere prijs uit de bus. Onlangs besloot de rechter bij Vodafone Libertel drie deskundigen aan te wijzen om de waarde van het uit te kopen aandeel te bepalen. Moedermaatschappij Vodafone Group PLC zou dat graag tegen het spotprijsje van 11 euro willen doen, maar het is onwaarschijnlijk dat de deskundigen dat ‘advies’ zullen overnemen.

Peter Paul de Vries
is directeur van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB)