Duurzame controller kan meer dan controleren

Business controllers kunnen een aanjagende rol spelen in de cultuurverandering die nodig is voor daadwerkelijke verduurzaming.

Een duurzame controller is een business controller die niet alleen informatie verzamelt over het financiële reilen en zeilen van de organisatie, maar ook ‘in control’ wil komen, als het gaat om ESG (Environmental, Social en Governance). En daar komt meer bij kijken dan alleen compliant zijn aan de Corporate Sustainability Reporting Directive van de Europese Unie. Dat betoogt associate professor financieel management Hinrich Slobbe, docent bij NBA opleidingen.

Het intelligente content creating program ChatGPT, omschrijft ‘de duurzame controller’ als volgt: “Een duurzame controller kan verwijzen naar een gamecontroller die is ontworpen met aandacht voor milieuvriendelijkheid en duurzaamheid meestal gemaakt met behulp van gerecyclede materialen of materialen met een lage milieubelasting en energie-efficiënt. Ze kunnen bijvoorbeeld gebruikmaken van oplaadbare batterijen in plaats van wegwerpbatterijen, zodat er minder afval wordt geproduceerd.”

De bovenstaande omschrijving van een business controller door kunstmatige intelligentie, is natuurlijk best aardig en origineel gevonden, maar accountants weten wel beter. Want een duurzame controller is geen apparaat om videogames mee te spelen; het is een business controller die niet alleen informatie verzamelt over het financiële reilen en zeilen van de organisatie, maar die ook in control wil komen als het gaat om ESG. Maar dat is niet alles. Een duurzame controller kan leren nog meer te doen.

ESG-cultuur naast ESG-regelgeving 
Een duurzame business controller doet méér dan alleen informatie verzamelen en ESG beheren, bewaken en rapporteren. Duurzame business controle houdt dus meer in dan compliant zijn aan de Corporate Sustainability Reporting Directive (CRSD) van de Europese Unie. Al helpen de richtlijnen en wetgeving mee, om ondernemingen met meer dan 250 medewerkers (en een paar financiële kenmerken) aan te zetten tot duurzaam gedrag is de cultuur van ondernemingen ook van belang.

ESG-cultuur op werkvloer
De werkelijke verandering richting ‘controlling op duurzaamheid’ moet uiteindelijk plaats vinden in de cultuur van een organisatie. Want het zijn tenslotte de mensen op de werkvloer, die werkelijke verduurzaming realiseren. Tijdens de training ‘De Duurzame controller’ worden naast de eerdergenoemde wet- en regelgeving, vooral ook de cultuuraspecten besproken en in de praktijk gebracht. Simpel gezegd: ESG moet – mede met hulp van de duurzame controller– op de werkvloer vanzelfsprekend worden.

Bedrijven, groot en klein, ontkomen er niet aan: duurzaam handelen en hierover rapporteren. Als controller geef je houvast bij het opnieuw inrichten van bedrijfsprocessen. Tijdens deze cursus krijg je de kennis die nodig is om jouw organisatie te (bege)leiden in de stappen naar duurzaamheid, om zo de ‘license to operate’ te behouden en de continuïteit op (middel)lange termijn te handhaven.

ESG: Cultuur of Strategie? 
Volgens de Amerikaanse organisatiedeskundige Drucker is cultuur altijd sterker dan strategie. Dus als een bedrijf echt duurzaam wil zijn, moet er bijna altijd een cultuurverandering plaatsvinden. De business controllers kunnen en moeten hier een belangrijke aanjagende rol in spelen. Want, zoals gezegd, alleen voldoen aan wet- en regelgeving voldoet niet (meer).

Implementatierol business controller
De cultuuromslag binnen een bedrijf moet geleid worden door een coalitie binnen de organisatie die –geïnformeerd door de business controller– het gevoel van urgentie uitstraalt waar het gaat om terugdringen van vervuiling, van hergebruik en circulariteit, van behoud van waterkwaliteit, van biodiversiteit, van sociale verhoudingen en andere belangrijke keuzes binnen ESG.

Bewakers ESG
Ondanks deze duidelijke doelen, worstelen veel organisaties met de vraag hoe dat voor elkaar te krijgen. In de training worden de drie belangrijkste groepen binnen een organisatie. De leiding moet zich eerst concentreren op de eerste defensielinie (The First Line of Defense). Daar moeten namelijk de veranderingen plaats vinden. Daar helpt de tweede lijn bij bij. De derde lijn, tenslotte, houdt toezicht op dit proces. Maar de hoogste verdedigingslinie ligt dus in de operatie.

ESG krijgt handen en voeten 
Door dagelijks handelen krijgt ESG op de werkvloer de ‘handen en voeten’ die nodig zijn. Tot op heden zijn tweehonderd business controllers in staat, om de combinatie van ‘wet- en regelgeving & praktisch handelen’ in hun organisatie in de praktijk te brengen. Daarnaast worden in de training oefeningen voorgelegd op het gebied van risicobeheersing (de welbekende ‘dubbele materialiteit’) en het opstellen van effectieve KPI’s. Het is overduidelijk dat wet- en regelgeving bedrijven en organisaties zal dwingen tot het nemen van maatregelen. Om een voorsprong om concurrentie te krijgen of te behouden, doen business controllers er verstandig aan deze ontwikkeling niet af te wachten, maar om voor de invoering van de verplichting compliant te zijn. Dat kan door de tijdverslindende cultuurverandering nu al in te zetten met het volgen van de juiste bronnen en trainingen.

Door Hinrich Slobbe, control prof in beide betekenissen, als associate professor aan de Business School Nederland en als directeur van Wisdom in Finance.

Bedrijven, groot en klein, ontkomen er niet aan: duurzaam handelen en hierover rapporteren. Als controller geef je houvast bij het opnieuw inrichten van bedrijfsprocessen. Tijdens deze cursus krijg je de kennis die nodig is om jouw organisatie te (bege)leiden in de stappen naar duurzaamheid, om zo de ‘license to operate’ te behouden en de continuïteit op (middel)lange termijn te handhaven.

Gerelateerde artikelen