Duurzaamheidsblog: ‘Ben ik verantwoordelijk voor hele waardeketen?’

De Europese wetgeving over duurzaamheidsverslaglegging CSRD verplicht bedrijven om ook te rapporteren over de milieubelasting van producten van toeleveranciers en over het gebruik van hun producten door afnemers. Vaak gehoorde klacht is dat een bedrijf niet verantwoordelijk gehouden kan worden voor datgene wat toeleveranciers of afnemers doen. Of hoe consumenten omgaan met hun producten. Ik vind die angst niet terecht. Je kunt niet verantwoordelijk gehouden voor álles, maar je kunt wél bijdragen aan een duurzamer product door in gesprek te gaan met toeleveranciers.

Een van onze klanten is een distilleerderij. Een prachtig familiebedrijf dat een lekker drankje maakt. Ze gebruikten flessen van geheel nieuw glas. Het maken van nieuw glas vraagt veel energie. Dus dat kwam bij de CO2-afdruk van de drank. Door nu met de leverancier van de flessen in overleg te gaan kwam er een oplossing: de flessen bestaan nu voor  een groter deel uit gerecycled glas. Het maken van de flessen kost nu minder energie en recycling is goed voor het milieu door vermindering van het gebruik van grondstoffen.

Verlamming omzetten in actie

Het idee dat een bedrijf verantwoordelijk kan zijn voor elke schakel in zijn waardeketen kan verlammend werken. Dat is jammer. Want de inkoopkracht van elk bedrijf kan zeker een stimulans zijn voor de toeleveranciers om ook hun processen aan te passen. Elk bedrijf heeft naast de inkoopkracht vaak een lang lopende relatie met toeleveranciers. Die relaties zijn ook waardevol en kunnen bijdragen aan mogelijke verandering. Je kunt het gesprek openen over de ambitie van jouw eigen bedrijf en vragen hoe de toeleverancier hiernaar kijkt. Je kan ook aangeven dat in toekomstige inkoopbeslissingen deze ambitie een steeds zwaardere rol gaat spelen. Zo geef je je toeleveranciers de kans om zich aan te passen. En ben je zelf een leverancier aan andere bedrijven? Start met het verzamelen van gegevens. Ook bij jouw kleinere bedrijf kan dat inzicht leiden tot duurzame oplossingen. En grotere bedrijven komen zeker een keer bij je langs.[Artikel gaat verder na de advertentie voor CFO Day 2024]

Hoe sterk is jouw waardeketen? [Rondetafelsessie CFO Day 2024]

De waardeketen is zo sterk als de zwakste schakel. Hoe reageert jouw bedrijf op onzekerheid? Ontdek het in de rondetafelsessie ‘Hoe sterk is jouw waardeketen?’ tijdens CFO Day 2024 op 30 mei. Verken strategieën om risico’s te beheersen en je voor te bereiden op onverwachte gebeurtenissen. Meld je nu aan voor CFO Day en bezoek de sessie.

Ja, ik meld me aan voor CFO Day

Zo werken we voor een bedrijf dat handelt in bloemen. Grote afnemers zoals supermarkten kopen bij dit bedrijf in. Ze werken al een tijdje met duurzaamheidsinformatie en duurzaamheidsverslagen. Daardoor hebben ze ook de herkomst van het assortiment bekeken, bijvoorbeeld door te kijken wat klimaatverandering betekent voor het kweken van de planten in kassen. Door het gebruik van aardgas is de milieu-impact van deze bloemen relatief groot. Deze informatie leidt tot het aanbieden van een ander samengesteld assortiment. Op die manier reduceert het bedrijf zijn impact en is daarmee ook toekomstbestendiger geworden.

Samenwerken in de keten

Veranderingen gaan het beste door samenwerking. Zo bereik je meer. Dat zie ik ook in bijvoorbeeld vrijwilligerswerk. Samenwerken in een waardeketen is niet zoveel anders dan samenwerken in een schoolbestuur of op een voetbalclub. Ook daar worden regels en normen met elkaar besproken en opgesteld. En ook daar kan je elkaar houden aan gemaakte afspraken. Gedragsverandering vraagt overleg, geduld en consequent voorbeeldgedrag. Dat zien we op het schoolplein, langs de lijn en in het bedrijfsleven.

Angst is niet nodig

Ik denk dat de angst dat bedrijven voor alles verantwoordelijk worden gehouden niet terecht is. Ook NGO’s die bedrijven via de rechter willen aanpakken, hebben liever dat bedrijven zelf nadenken over verandering en dat in gang zetten. Ze hebben niet de tijd en het geld om overal achteraan te gaan. En ik denk dat ook de ‘publieke opinie’ veel meer respect en geduld heeft voor bedrijven die actie ondernemen. Het is belangrijk – en dat is ook het uitgangspunt van de CSRD – dat bedrijven de mogelijkheid hebben om positieve veranderingen in hun waardeketens te stimuleren en een belangrijke rol te spelen in de transitie naar een duurzamere economie.