Dream on!… (2): De noodzaak van flexibiliteit, innovatie en groei

Lees hier het eerste deel: Dream on!… (1)

Paul Samuelson, econoom en Nobelprijswinnaar, waarschuwde al in 2004 (!) dat Europa (en mogelijk de VS) de grote verliezer van de globalisering zou worden als China en India in staat zijn de innovatiekloof met het westen te dichten – dan zal de vlucht van hoogwaardige werkgelegenheid niet te stuiten zijn. Werd daar eerst nog wat schamper over gedaan, inmiddels lijkt die kloof aardig op weg te worden overbrugd. Zo beschrijft James Kynge in ‘China zet de wereld op zijn kop’ hoe China eist dat bij het aanbesteden van overheidsopdrachten technologische kennis wordt overgedragen, en dat wordt samengewerkt in joint ventures.

Inmiddels leidt Wang Chuanfu het beursgenoteerde BYD (waarin Warren Buffett nog steeds een belang heeft van 8%), met meer dan 220.000 werknemers en een omzet van 19,2 miljard dollar.

De afgelopen decennia maakte de elektrische batterij een flinke ontwikkeling door – van een ‘enorm apparaat’ tot de ‘blade batterij’ die slechts de omvang heeft van twee laptops. De dunne batterij bestaat uit laagjes folie met een coating – het bedrijfsgeheim. En dat bedrijfsgeheim wordt ten volle benut. China is de snelst groeiende markt voor elektrische auto’s – en BYD domineert de binnenlandse markt. Daarnaast richt BYD zich ook op markten buiten China – de VS en Europa zijn groeimarkten. Daarbij wordt het wel uitgedaagd door toenemende concurrentie: Tesla, het Chinese SAIC en Aiways. En in Zweden opent dit jaar de eerste Europese batterijfabriek Northvolt.

Dat geeft een forse acceleratie waarin niet iedereen mee kan. Zo was Nederland het eerste Europese land met BYD-bussen (inmiddels in 20 Europese landen 1400 stuks – ‘and counting’. Tot groot ongenoegen van de Nederlandse busfabrikant VDL die orders (bv. Keolis) aan haar neus voorbij zag gaan.

Op dit moment zijn de (trans)nationale economische structuren aan ingrijpende veranderingen onderhevig. Een van de gevolgen hiervan is dat alle ondernemers op hun thuismarkten worden geconfronteerd met buitenlandse concurrenten – sterker, het concept ‘thuismarkt’ verdampt als het ware. Om hierin overeind te blijven is een duidelijke visie op de eigen positionering noodzakelijk, teneinde de benodigde groei en ontwikkeling te kunnen realiseren. Om structureel te kunnen blijven concurreren, zijn flexibiliteit, innovatie en groei noodzaak geworden: ‘economies of scope’. Daarnaast worden ondernemingen gedwongen hun bedrijfsvoering te optimaliseren. Met de toenemende deregulering, de invloed van de informatietechnologie en international transfer pricing wordt het ongebonden deel van de waardeketen steeds groter.

Het patroon van deregulering kent diverse stadia welke vragen om een krachtige positionering van de onderneming en een houdbaar concurrentievoordeel (of een serie van wat korter houdbare voordelen binnen een business paradigma) door al deze stadia heen. China blijft, als snelst groeiende economie, echt niet hangen in middelmatige technologie ca. Steeds meer wetenschapsprogramma’s (bv. medische technologie, de ruimtevaart!) zijn uiterst succesvol. En kwamen eerst veel Aziatische studenten naar de VS en Europa, inmiddels open westerse business schools en researchprogramma’s dependances in China en India (bv. INSEAD in Singapore). De Chinese overheid creëert de randvoorwaarden, en faciliteert de invulling door kansrijke bedrijven. Onmogelijk te stuiten. Anders dan zelf creatief en innovatief te zijn.

En daar schort het nogal eens aan. En dan is het klagen niet van de lucht…

Door Leo van de Voort. Hij is bestuursadviseur bij Fuel for Living Strategies, voormalig directeur corporate finance Kempen & Co en co-auteur van het boek Risicovreugde.