De ongemakkelijke waarheid over economen van grootbanken en een recessie

Op basis van oude-normaal macro-economische uitgangspunten en onderzoek, zijn economen van de grootbanken van mening dat een recessie ‘niet per se slecht nieuws is. Het zou eigenlijk ook wel goed zijn als er weer wat meer bedrijven failliet gaan en de grote roep om personeel op de arbeidsmarkt iets afneemt’. Hun conclusie: een recessie is goed tegen krapte op de arbeidsmarkt en tegen zombiebedrijven. Zoals gebruikelijk gaan de economen van ABN Amro, RABO en ING weer uit van gemiddelden uit onderzoek van het CBS. En wat nog veel verontrustender is, men kijkt niet zoals zou moeten naar onderliggende trends, wat je altijd wel moet doen.

Waarom? Een korte samenvatting:
1) Er is, zoals al eerder geconstateerd, helemaal geen algemene krapte op dé arbeidsmarkt. Er zijn personeelstekorten in een beperkt aantal concrete beroepen in een beperkt aantal sectoren. Er is dus geen sprake van, zoals Klok van ING beweert, dat ‘bij de meeste bedrijven personeelstekort nog altijd de grootste belemmering zou zijn’.
2) Zoals meerdere malen uitgelegd, worden door de selectieve steun van de regering en de Tweede Kamer sinds het begin van de coronacrisis, vooral grotere zombiebedrijven inclusief duizenden zombiebanen kunstmatig in leven gehouden, terwijl levensvatbare bedrijven in het MKB die geen of nauwelijks steun gekregen hebben, structureel de nek om wordt gedraaid.
3) Met overheidssteun worden zombie-opleidingen gesubsidieerd terwijl relevante opleidingen en trainingen niet of nauwelijks worden gesubsidieerd. Zie de conclusie van de Volkskrant over de Stap-subsidieregeling die funest is voor kleine opleiders.
In feite slaat econoom Jan-Paul van de Kerke van de ABN Amro Bank ongewild toch de spijker op de kop als hij beweert dat het bij een recessie voor de hand ligt dat het aantal faillissementen gaat oplopen. ‘Broodnodig’, noemt de econoom dat. Door alle coronasteun gaan er al een paar jaar heel weinig bedrijven bankroet. Dat zou niet passen bij een ‘flexibele en efficiënte’ economie.

Klopt, alleen is de ongemakkelijke waarheid waar deze ‘topeconomen’ niet over spreken, dat door al die selectieve oude-normaal-economie-steun veel levensvatbare bedrijven failliet gaan en veel grote zombiebedrijven zoals KLM tot nu toe kunstmatig in leven worden gehouden. Met andere woorden: het kind wordt met het badwater weggegooid. De verkeerde bedrijven gaan failliet en veel kansloze bedrijven worden op kosten van de belastingbetaler in leven gehouden. Maar ja, je ziet als topeconoom bij een grootbank natuurlijk niet wat er op de grond in de praktijk gebeurt, als je vanuit je hoge kantoortoren op basis van macro-economisch onderzoek je conclusies trekt en je voorspellingen doet.

Door Tony de Bree. Hij is auteur van ‘Groeien zonder te groeien. Succesvol ondernemen in de betekeniseconomie‘, ‘Overlevingsstrategie voor startups‘ en ‘De scale-up blueprint’. Sinds 1997 spot hij succesvol bedrijven als Amazon, Bol, ASML, IKEA en PayPal. Hij is ICT-lid in RvC’s en werkte bij ABN AMRO, als Dragon bij corporate venturing en als global splitsingsmanager KYC.