De invloed van IFRS bij Akzo Nobel: ontwikkelingskosten niet activeren

Derckx geeft aan dat de ontwikkelingskosten van zelf ontwikkelde patenten moeten worden geactiveerd, als er een behoorlijke zekerheid bestaat dat de betrokken medicijnen in de toekomst voldoende opbrengsten gaan genereren. “En in deze randvoorwaarde zit ’m natuurlijk de crux. In bijna alle gevallen weet je dat pas heel laat.” De eerste testen van een medicijn (moleculentest, proefdierentest) en ook de eerste klinische test op mensen zijn volkomen onvoorspelbaar. En zelfs al komt het medicijn deze testen goed door, dan heb je volgens Derckx nog steeds geen zekerheid of het product ook echt op de markt kan worden gebracht, omdat eerst toezichthouders als de FDA het medicijn moeten goedkeuren. “Pas als die goedkeuring er is, heb je eigenlijk meer zekerheid over toekomstige opbrengsten. Pas vanaf dat moment kunnen ontwikkelingskosten worden geactiveerd en dan is het niet echt materieel meer. In het verleden gemaakte kosten mogen niet met terugwerkende kracht worden geactiveerd.” Akzo Nobel is daarom in 2001 (toen de Nederlandse richtlijnen voor deze IAS-standaard werden aangepast), ook na lange discussies met accountant KPMG, tot de conclusie gekomen dat er nagenoeg geen ontwikkelingskosten geactiveerd kunnen worden, omdat niet aan de voorwaarden voor activering wordt voldaan. De researchkosten komen daarom altijd meteen ten laste van de resultatenrekening. Derckx wijst erop dat zelf ontwikkelde patenten dan ook niet op de balans staan. “En omdat de investeringen in deze patenten al van de winst zijn afgeboekt, doet de waarde van het patent niet meer ter zake voor de balans.” Het schatten van de toekomstige opbrengsten van een patent doet Akzo intern natuurlijk wel, maar dit gaat volledig buiten de balansrapportage om. Naast de zelf ontwikkelde patenten koopt Akzo ook patenten van derden, maar verhoudingsgewijs is deze categorie beperkt. Onder de Nederlandse verslaggevings­richtlijnen werden deze patenten altijd gewaardeerd tegen de historische aanschafprijs. IFRS geeft de mogelijkheid om te kiezen tussen actuele waarde en historische kosten. Volgens Derckx kiest Akzo voor het laatste, aangezien het in de praktijk erg lastig is om de actuele waarde van een patent te schatten. Ook bij dit type patenten verandert er voor Akzo weinig, en schommelingen in de winst als gevolg van waardeveranderingen van de patenten zijn dan ook niet te verwachten.

Volg de training IFRS Essentials!