De CSRD: muren doorbreken tussen ESG en financiën

Partnerbijdrage van:

Door Andromeda Wood

Er valt veel te vertellen over de voorstellen van de Europese Commissie voor een Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), die op 21 april werden gepubliceerd. Voor ik de belangrijkste gespreksonderwerpen verken vraag ik aandacht voor een verandering die misschien triviaal lijkt. Die betreft de naam van de richtlijn.

De Corporate Sustainability Reporting Directive versterkt maatregelen die al zijn genomen via de richtlijn Non-Financial Reporting Directive (NFRD), de richtlijn over het rapporteren van niet-financiële informatie. Deze richtlijn is gedeeltelijk het resultaat van consultaties die reeds begonnen in 2018. In de feedback kwam naar voren “dat veel stakeholders de term ‘niet-financieel’ onnauwkeurig vonden, omdat die zou impliceren dat de informatie in kwestie geen financiële relevantie heeft”.

Zijn alle ESG-data echt “niet-financieel”?
Veel organisaties stellen al langer dat ESG-onderwerpen wel degelijk financiële impact hebben. Met name BlackRock, dat in zijn vermaarde jaarlijkse CEO-brieven dikwijls verwijst naar het financiële effect van ESG-gerelateerde onderwerpen. Bij het financiële persbureau Bloomberg is Michael Bloomberg voorzitter van de Task Force on Climate-Related Financial Disclosures. En in de IFRS Foundation is de financiële verdienste van ESG-initiatieven de laatste jaren een onderwerp in tal van speeches.

Veelbetekenend is dat de IFRS Foundation onlangs een werkgroep heeft opgericht, te beginnen met de Sustainability Standards Board (SSB). Het voorzitterschap wordt bekleed door de IFRS Foundation en de IASB is aangehaakt bij de SSB, vanwege de behoefte aan verbinding tussen duurzaamheid en de financiële rapportage.

Als gevolg hiervan concludeerde de Europese Commissie dat “veel organisaties, initiatieven en beroepsbeoefenaren op dit gebied verwijzen naar informatie over duurzaamheid. Het verdient daarom de voorkeur om de term ‘ sustainability information’ te gebruiken in plaats van ‘non-financial information’. Richtlijn 2013/34/EU moet daarom worden gewijzigd om rekening te houden met deze wijziging in terminologie.” Het resultaat hiervan? De CSRD.

Niet alleen de naam verandert, ook de ESG-requirements worden aangepast
De terminologie en benaming zijn aangepast om afstemming en verbinding tussen duurzaamheid en financiële informatie in de langverwachte juridische vorm te gieten. Maar het is lang niet de enige voorgestelde wijziging. Dit zijn de voorgestelde highlights uit de CSRD

Locatie
Het voorstel is om duurzaamheidsverslaglegging verplicht te stellen in managementrapportages als onderdeel van het financieel jaarverslag. De mogelijkheid van lidstaten om bedrijven vrij te stellen van het opnemen van duurzaamheid in hun managementrapportages is geschrapt.

Digitalisering
Het European Single Electronic Format (ESEF) introduceerde het concept van digitale tagging (met behulp van de Inline XBRL®-standaard) voor financiële rapportage. Dit voorstel bevat de eis om de duurzaamheidsinformatie “openbaar te maken in een digitaal, machineleesbaar formaat” en verwijst naar de ESEF als dat formaat.

Audit
Een belangrijk voorstel uit de CSRD (in vergelijking met de huidige NFRD) is om alle bedrijven die vallen onder de reikwijdte van de richtlijn te verplichten om beperkte zekerheid (“limited assurance”) te zoeken voor gerapporteerde duurzaamheidsinformatie, met de optie om in een nader stadium een vereiste redelijke mate van zekerheid te geven (“reasonable assurance requirement”).

Deze eerste stap richting beperkte zekerheid zal duurzaamheidsinformatie de betrouwbaarheid brengen die nu wordt geassocieerd met financiële informatie. Vermeldenswaard is dat het voorstel voor de CSRD de mogelijkheid openlaat om over te gaan op volledige zekerheid en audit.

Verantwoordelijkheid
De toelichting van het management op het financieel jaarverslag valt onder de bestuurders die verantwoordelijk zijn voor de financiële verslaggeving. Het aftekenen daarvan komt zo in lijn met officiële financiële statements van een organisatie.

Wat is de impact van deze voorstellen?
De Europese Commissie is verplicht om een effectbeoordeling uit te voeren voor de CSRD. Zij benadrukt dat deze richtlijn onvermijdelijk kosten met zich meebrengt voor bedrijven, maar dat “het doel is om de beste waarde te behalen in termen van doelstellingen en bijbehorende kosten”.

Deze ‘best value-benadering’ komt tot uiting in de verwachting dat een aantal updates van de richtlijn de kosten zullen drukken. Vooral de standaarden ter verduidelijking van de vereiste rapportages, die het aantal informatieverzoeken van beleggers zullen verminderen. Bedenk dat ook zonder aanpassing van de NFRD de informatievraag van beleggers ongetwijfeld zal toenemen zodra de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) en de EU-taxonomie van kracht worden. Daardoor staan bedrijven onder grote druk om de kwaliteit van hun ESG-informatie te verbeteren.

De noodzaak om ESG-processen op één lijn te brengen met financiële processen, geeft bedrijven de mogelijkheid om gebruik te maken van de schat aan ervaring over het financiële domein. Hun tactieken om teams en processen te verbinden zullen het tempo opvoeren van ESG-data en -controles. Duurzaamheidszaken hebben wel degelijk financiële relevantie en door toezicht en rapportage te delen is het goed om de muren tussen financiën en duurzaamheid te slechten. Dat is precies wat de CSRD voorstelt te doen.