4 soorten crowdfunding en kiezen van juiste platform

Het is bewezen dat crowdfunding een effectieve manier is om geld op te halen voor innovatieve projecten en het geeft een boost aan MKB-bedrijven. Met meer dan 60 verschillende en diverse funding platformen in Nederland, is het vinden van het juiste platform, die overeenkomen met jouw wensen en behoeftes, zo makkelijk nog niet. 

Expert op het gebied van crowdfunding en oprichter van Eureeca, Chris Thomas, legt uit waar je als crowdfunder op moet letten en hoe je het juiste platform kiest om succesvol geld op te halen. 

Type crowdfunding
Een eerste stap is het vaststellen van het doel van je crowdfunding campagne. Het doel bepaalt het type crowdfunding. Er zijn grofweg vier vormen van crowdfunding. Hieronder worden alle varianten besproken en de voorbeelden worden benoemd.

1. Donaties
Bij crowdfunding op basis van donaties kunnen financiers zonder tegenprestatie een bepaald bedrag doneren, puur omdat zij potentie zien in het project of het bedrijf. Whydonate en gofundme zijn voorbeelden van crowdfunding platformen op basis van donaties.

Voor wie: deze vorm van crowdfunding is ideaal voor particulieren die geld willen ophalen voor een maatschappelijk project zoals een goed doel. 

Risico: deze vorm van crowdfunding is voor beide partijen, ondernemen en financier, risicoloos. Veel platformen hanteren hierbij een ‘no cure no pay’ methode: wordt het beoogde bedrag niet gehaald, dan krijgt iedereen zijn geld terug.

Populariteit: dit is veruit de meest gekozen vorm van crowdfunding. Fundwijzer laat zien dat in 2018 tot nu toe ruim 87 procent van de geslaagde projecten gefinancierd is door middel van crowdfunding op basis van donaties. 

Platformen: One Planet Crowd, YEEE-HAAA, 4just1, Worldofcrowdfunding, Projectgeld, Acthope, 1%Club, Verspers, Tilburg voor Cultuur, Geef Onderwijs, Voor je Buurt, Geef Erom, Crowdfunding VoorNatuur, Crowdfund Nederland, Ulule, Pifworld, FairFriends, Rugsteunt (Rijksuniversiteit Groningen steunt), Geef, Rechspraak.nu, ApuraNetworks, MaakCapelle, Geloofinjeproject, Steundeclub, voordeKunst en Cinecrowd, gofundme en Whydonate.

2. Beloning
Bij deze vorm van crowdfunding ruilt de financier geld voor een bepaalde beloning. Dit kan bijvoorbeeld het product zijn wat de crowdfunder met de financiering zou willen ontwikkelen in de vorm van een pre-order. “Met een wederdienst kun je potentiele financiers verleiden te investeren. Als je iets kunt aanbieden, dan kan dat net dat extraatje zijn om financiers over de streep te trekken”, aldus Chris. In Nederland is Kickstarter in deze categorie veruit het meest gekozen en bekendste platform. 

Voor wie: deze vorm van financiering past goed bij beginnende ondernemers met een innovatief idee dat zij tot leven willen brengen met crowdfunding. Met de campagne wordt direct getest of er belangstelling is voor het concept én wordt er tegelijkertijd financiering opgehaald. Logischerwijs is hierbij het belang van een waterdicht businessplan of een prototype hoger.

Risico: dit is eveneens een variant met een relatief klein risico, want ook hierbij wordt in de meeste gevallen de ‘no cure no pay’ methode gebruikt. Nadat de financier de beloning heeft ontvangen stopt het contact tussen beide partijen. 

Populariteit: aanzienlijk minder kozen voor dit type crowdfunding. 6,2 procent van de geslaagde crowdfunding projecten koos in 2018 voor crowdfunding op basis van beloning.

Platformen: Kickstarter, One Planet Crowd en Indiegogo.

3. Lening
‘What’s in it for me’ is het principe waar deze variant op leunt. Financiers lenen bij deze vorm een bepaald bedrag aan de ondernemer. Dit bedrag wordt na een afgesproken periode terugverwacht en vaak met rente. “Een voordeel van deze lening variant is dat het zorgt voor een (tijdelijk) verhoogde cashflow, dit kan je bijvoorbeeld inzetten voor extra marketingactiviteiten of productontwikkeling,” aldus Chris. 

Voor wie: hier we maken een stap naar een variant die meer geschikt is voor ervaren ondernemers, die reeds een bedrijf hebben opgezet of ten minste een prototype hebben ontwikkeld. Verwacht je dat de opgehaalde financiering jouw onderneming zo’n boost geeft dat er meer geld overblijft dan dat er uiteindelijk terugbetaald moet worden? Dan is deze variant voor jou geschikt.

Risico: hierbij hebben beide partijen te maken een hoger risico, maar bij succes ook hogere winst. Omdat financiers snel rendement kunnen ontvangen, zullen zij in veel gevallen sneller instappen in het project. Daarentegen ontvangt de ondernemer snel geld en wordt de cashflow verhoogd, maar zal ook snel winst moeten maken. Voordat het geld in eigen zak of zaak kan worden gestoken, zullen eerst de lening verstrekkers moeten worden terugbetaald. Een extra risico bij deze variant is dat het geleende bedrag uiteindelijk niet (volledig) terug kan worden betaald. 

Populariteit: crowdfunding op basis van lening is iets (6,4%) populairder dan funding op basis van beloning. 

Platformen: One Planet Crowd, Collin Crowdfund, Geldvoorelkaar.nl, Kapitaal Op Maat, Lendahand, Symbid, Funding Circle, Greencrowd, Voordegroei, Capital Circle, Horeca Crowdfunding, Sameningeld, Knab Crowdfunding, Investormatch, Kapitaal Lokaal, Massafinanciering, The Dutch Deal, Zorgfunders, Onderlingkrediet, Leapfunder, Crowdpartners, Duurzaam Investeren, Aygodutch, MyCrowdfunding, Bouwaandeel, ZIB Crowdfunding, All4funding, Funduzo, Weforsea, Moneybrothers, Lendex, 2fund, wakibi, Lender & Spender en Investormatch.

4. Aandelen
Bij crowdfunding op basis van aandelen worden aandelen in het bedrijf geruild tegenover financiering. Deze vorm heeft zich al bewezen in Amerika en het Verenigd Koninkrijk en groeit nu sterk in Nederland. Een Nederlandse aanbieder in crowdfunding op basis van aandelen is Symbid, internationaal opererend zijn er Seedrs met een focus op startups en Eureeca met een focus op het MKB.

Voor wie: voornamelijk voor MKB-bedrijven in de groeifase is deze variant geschikt. De cashflow wordt aanzienlijk verhoogd, en in tegenstelling tot crowdfunding op basis van een lening, kan het geld worden gebruikt om direct gebruikt worden om meer groei te realiseren. Het geld blijft immers binnen de eigen organisatie. Daarnaast geeft deze variant de meeste kans om strategische financiers binnen te halen. Succes voor jou is immers ook succes voor hen. 

Risico: ook bij deze variant hebben ondernemers te maken met het risico op faillissement. Wat ook als risico gezien kan worden is het uit handen geven van een gedeelte van je bedrijf middels aandelen. Wel bestaat de kans om deze later terug te kopen.

Populariteit: slechts 1,9 procent van de crowdfunding projecten is op deze manier gefinancierd. 

Platformen: Eureeca, Symbid, Seedrs, Zorgfunders, Duurzaam Investeren en Funduzo.

Next steps
Door een keuze te maken in de funding variant, kunnen crowdfunders het aantal geschikte crowdfunding platformen terugbrengen naar een shortlist. Nu is het zaak om dieper te duiken in de platformen en te kijken naar individuele aspecten. Welk aspect de doorslag geeft in de keuze is voor iedereen verschillend. De één zal de kosten of het instap bedrag het meest van belang vinden, de ander hakt de knoop door op basis van een platform die zich richt op een bepaald segment.  

Focus
Op veel crowdfunding platformen mag financiering voor projecten van elke aard worden opgehaald, maar er zijn ook platformen die zich focussen op een bepaald segment. Zo zijn op Oneplanetcrowd enkel duurzame projecten te vinden, is crowd about now gespecialiseerd in de horeca- en foodbranche en focust Capital Circle op Nederlandse MKB-bedrijven. 
 
Grootte 
Ook variëren platformen in de grootte van de markt waarin financiers worden aangesproken. Veel van de platformen, die Nederlanders kunnen gebruiken om financiering op te halen, hebben landelijke dekking. Maar een enkeling, zoals Kapitaal Lokaal, koppelt financiers en crowdfunders op lokaal niveau. Wil je internationaal financiers aanspreken? Dan zijn bijvoorbeeld Kickstarter en Eureeca een goede keuze. Voornamelijk ondernemers met plannen om binnen korte tijd de grens over te gaan, doen er goed aan om een internationaal georiënteerd crowdfund platform te kiezen.

Financieringsbedrag
Ook varieert het financieringsbedrag bij elk platform. Bij vrijwillige donaties kan vaak al gefinancierd worden vanaf één euro, terwijl campagnes op basis van lening of aandelen een minimaal instapbedrag hanteren. Een hoog bedrag kan bijdragen aan het professionele imago van een crowdfunding campagne, maar een té hoog bedrag kan juist averechts werken en financiers tegen houden die waarschijnlijk voor een lager bedrag wel waren ingestapt. Verdiep je in soortgelijke projecten en baseer hierop wat voor jou een goede ondergrens zou zijn. 
 
Mate van regulatie
Een ander belangrijk aspect om als crowdfunder naar te kijken is de mate waarin het platform gereguleerd is. Is het platform goedgekeurd door het Autoriteit Financiële Markten (AFM)? En hoe zit dit bij internationale platformen in andere landen? Een AFM-vergunning of ontheffing is bij de varianten gebaseerd op donaties of beloningen niet nodig. Deze plicht geldt wel voor leningen en aandelen. Deze diensten zijn dan onder andere gecontroleerd op betrouwbare en integere bedrijfsvoering en diensten, geschiktheid van beleidsbepaler en vakbekwame adviseurs, aansprakelijkheid en aansluiting bij Stichting Bureau Krediet Registratie. Hierbij is de ondernemer zeker van een legitiem platform. Geldvoorelkaar.nl werd in september 2017 het eerste crowdfunding platform onder toezicht van de AFM. Inmiddels hebben de meeste professionele platformen hun voorbeeld gevolgd. 

Hoogte van kosten
Ten slotte verschillen crowdfunding platformen van elkaar in kosten en algemene voorwaarden. Zo vragen de meeste platformen geen plaatsingskosten voor campagnes, maar loopt dit bij anderen op tot bijna 500 euro. Daarnaast variëren de fee’s die betaald moeten worden aan het platform bij succes van niets tot 20 procent. Sommige platformen brengen daarnaast ook kosten in rekening bij de financier. Op Fundwijzer is een duidelijk overzicht te zien. Vergeet je naast de kosten ook niet te verdiepen in de algemene voorwaarden en begeleiding die wordt geboden vanuit het platform. Zo kunnen veel platformen bijvoorbeeld een boost geven aan de marketing rondom de campagne, of bijdragen aan het succes door een rol te spelen in het matchen van campagnes aan potentiële financiers.