CPM vraagt meer dan scorecard

Uit onderzoek van het Amerikaanse bureau Bain & Company dat de laatste tien jaar wereldwijd bij ruim zesduizend bedrijven is uitgevoerd, blijkt dat ongeveer 62 procent van deze bedrijven de Balanced Scorecard gebruikt. Bovendien geven deze bedrijven de methode gemiddeld maar liefst een 3,9 wat betreft tevredenheid, op een schaal waarbij de maximale tevredenheidscore 5 is. Het lijkt dus of elke zichzelf respecterende onderneming succesvol actief is met de Balanced Scorecard. Dit beeld werd nog eens bevestigd tijdens het in december 2004 door Heliview georganiseerde Corporate Performance Management-seminar. Diverse klantencases passeerden de revue en bijna allemaal stonden de verhalen in het teken van de Balanced Scorecard. Daarmee lijkt de card synoniem te staan met corporate performance management. Maar dat is natuurlijk absoluut niet het geval. Goed corporate performance management vraagt meer dan het invoeren van een dergelijke managementmethode. Planningsvraagstuk Ten eerste dekt de Balanced Scorecard het planningsvraagstuk, waarin het voorspellende vermogen van de onderneming centraal staat, onvoldoende af. Zo zegt een prestatie-indicator omzet met bijbehorende targets niet zoveel. Een organisatie zal meer moeten doen om de voorspelbaarheid van deze omzet te onderbouwen en te verbeteren. Uit welke producten of diensten wordt onze omzet gegenereerd? Wie zijn onze afnemers en wat is de betrouwbaarheid van de vraag? Welke producten zijn winstgevend en waar kunnen we marges op producten of diensten verbeteren? Het planningsvraagstuk, waarin dit type vragen dienen te worden beantwoord, is een essentieel aspect bij corporate performance management. Als een organisatie niet in staat is met een redelijke zekerheid te voorspellen wat er gaat gebeuren in haar markt en de processen in de organisatie ontbreken om flexibel te anticiperen op de uitkomsten van die voorspellingen, dan wordt er veel geld verspild. Ten tweede blijkt regelmatig dat organisaties meer informatie nodig hebben om de tent te kunnen runnen dan doorgaans op een Balanced Scorecard voorkomt. De Balanced Scorecard is een prachtige tool voor het bewaken van strategische doelstellingen. Het is ook een heel mooi middel om de discussie rondom strategische doelstellingen inhoud te geven. Grip Ik heb vele sessies met managementteams mogen meemaken waarin het discussiëren over doelen de teambuilding versterkt en de ambities verduidelijkt. Maar voor volledige grip op een onderneming is meer nodig dan een lijstje doelen en key performance indicators. Performance indicators die soms te wollig worden geformuleerd, moeilijk of niet frequent meetbaar zijn en daardoor te ver van de business afstaat, vormen een van de redenen waarom het concept bij ondernemingen vaak weer na een tijdje naar de achtergrond verdwijnt. Het management vindt de toegevoegde waarde ervan te gering en gaat over tot de orde van de dag. Natuurlijk kunnen we dan roepen dat het management het niet begrepen heeft en dat het te kortzichtig is, maar dat lijkt me geenszins het geval. De manager is er namelijk als geen ander op gebrand de prestaties van de onderneming te verbeteren en zit wel degelijk verlegen om goede stuurinformatie. Maar als ik de goede scores in het eerder genoemde onderzoek mag geloven, heeft u daar gelukkig geen last van. Peter Geelen Onder meer auteur van het boek Corporate Performance Management – sturen in een dynamische markt