CPB: ‘Finance te afhankelijk van Amerikaanse cloud- en techbedrijven’
Nederlandse bedrijven lopen risico door toenemende afhankelijkheid van Amerikaanse technologie. Het Centraal Planbureau (CPB) waarschuwt dat Europa steeds verder achterop raakt op technologisch gebied. Dit kan grote financiële gevolgen hebben voor Europese en Nederlandse ondernemingen, die steeds afhankelijker worden van Amerikaanse technologiebedrijven. Dat meldt het ANP.
- CPB: Europa loopt technologisch achter op VS
- Afhankelijkheid van Amerikaanse tech bedreigt Europese economie
- Investeringen in R&D en defensie nodig voor inhaalslag
De Europese Unie heeft geen techbedrijven van wereldformaat, terwijl de Verenigde Staten giganten als Microsoft, Apple, Meta, Google en Amazon huisvesten. Deze bedrijven domineren cruciale markten zoals cloud computing en kunstmatige intelligentie. CPB-onderzoeker Debby Lanser stelt dat 70% van de AI-modellen in de VS zijn ontwikkeld. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]
Nauwe banden bieden kansen maar ook risico’s
De sterke relatie met de VS biedt Nederlandse bedrijven mogelijkheden, maar maakt ze ook kwetsbaar. Beleidsveranderingen in de VS kunnen de toegang tot essentiële technologieën beperken. Lanser waarschuwt: “Wat als de VS ons de toegang tot de cloud ontzeggen? Dan ligt ons hele systeem plat.” [Artikel gaat verder na de volgende alinea]
Europa moet investeren in onderzoek en innovatie
Om de balans te herstellen, adviseert het CPB om de overheidsuitgaven voor onderzoek en innovatie (R&D) te verhogen. In 2021 investeerde de VS 3,5% van het bbp in R&D, terwijl Nederland al jaren tussen de 1,6% en 2,3% schommelt. De EU streeft naar een norm van 3%, maar haalt deze niet.
1. Risico’s voor databeveiliging en privacy
Nederlandse bedrijven lopen het risico dat hun gevoelige financiële gegevens toegankelijk worden voor buitenlandse overheden, met name de Verenigde Staten. Dit komt doordat Amerikaanse wetgeving Amerikaanse cloudproviders kan verplichten om klantgegevens te overhandigen, zelfs als deze in Europa zijn opgeslagen. Het is onduidelijk hoeveel partnerbedrijven en dochterbedrijven hun financiële data op servers hebben staan die onder Amerikaanse controle vallen.
2. Beperkte controle over bedrijfskritische data
Bedrijven hebben mogelijk minder zeggenschap over hun eigen financiële data wanneer deze bij grote Amerikaanse techbedrijven is ondergebracht. Dit kan problemen opleveren bij het voldoen aan Europese privacywetgeving zoals de AVG.
3. Afhankelijkheid van enkele grote spelers
De dominantie van een handvol Amerikaanse cloudproviders maakt het voor bedrijven lastig om van aanbieder te wisselen zonder verstoring van bedrijfsprocessen. Dit beperkt de keuzevrijheid en onderhandelingspositie van Nederlandse ondernemingen.
4. Noodzaak voor exitstrategieën
Bedrijven moeten nadenken over hoe ze hun financiële data snel uit de cloud kunnen halen als dat nodig is. Het is belangrijk om hiervoor een plan klaar te hebben liggen en dit te testen.
5. Heroverweging cloudstrategie
Nederlandse bedrijven zouden hun cloudstrategie voor financiële data moeten heroverwegen. Een hybride aanpak, waarbij kritieke gegevens lokaal worden opgeslagen, kan risico’s verminderen.
Achterstand in defensietechnologie baart zorgen
Ook op het gebied van defensietechnologie loopt Europa achter. Lanser wijst erop dat 66% van de Europese wapens uit de VS komt. Dit creëert een afhankelijkheid die risico’s met zich meebrengt. In 2023 gaven de VS bijna drie keer zoveel uit aan defensie als de EU.
Handelsconflict met vs heeft beperkte impact
Ondanks de aandacht voor mogelijke importheffingen door presidentskandidaat Donald Trump, schat het CPB de directe economische impact hiervan als beperkt in. Zelfs bij een volledig handelsstilstand met de VS zou dit Nederland slechts 1% van het bbp kosten, omdat de handel met andere landen zou toenemen. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]
Recente ontwikkelingen versterken zorgen
Recente gebeurtenissen onderstrepen de zorgen van het CPB. De Europese Commissie heeft onlangs een onderzoek geopend naar Chinese elektrische voertuigen vanwege vermoedelijke staatssteun. Dit illustreert de groeiende spanning in de mondiale technologie- en handelsrelaties.
Daarnaast heeft de Amerikaanse chipfabrikant Intel aangekondigd zijn investeringen in een nieuwe fabriek in Duitsland te verhogen tot 30 miljard euro. Hoewel dit positief is voor de Europese chipsector, benadrukt het ook de afhankelijkheid van buitenlandse technologiebedrijven voor cruciale infrastructuur.
Tot slot heeft de EU recent strengere regels voor artificiële intelligentie aangenomen, bekend als de AI Act. Deze wetgeving is bedoeld om innovatie te stimuleren en tegelijkertijd ethische grenzen te stellen, maar er zijn zorgen dat dit de Europese concurrentiepositie verder kan verzwakken ten opzichte van de VS en China.