Corporate Governance: “Controle is goed, vertrouwen is beter”

Cools leidde de discussie in met de constatering dat Corporate Governance niks nieuws is. “Door alle hypes rond boekhoudschandalen en nieuwe codes en regelgeving, lijkt de indruk te bestaan dat we hier met een nieuw fenomeen te maken hebben. Corporate Governance is echter iets van alle tijden. Het gaat over macht en de controle daarop. Waar de macht het grootst is, is de controle het minst.”

Cools trok een vergelijking met ’s werelds eerste multinational, de VOC. 400 jaar geleden was er eveneens discussie toen de zogenaamde heren XVII de macht steeds meer naar zich toe trokken.” Volgens Cools is er sprake van een zich herhalende beweging. “Topbestuurders krijgen te veel macht; vervolgens worden er allerlei  maatregelen genomen en slaat de ‘controleslinger’ weer te ver door naar de andere kant.

Waardevernietiging
Leiden alle risico- en controlemaatregelen ook daadwerkelijk tot waardecreatie? Een vraag die moeilijk te beantwoorden is, vond Marcel Smits, CFO van KPN. “Als je de maatregelen niet neemt, dan loop je waardevernietiging op en het voorkomen van waardevernietiging kun je ook als waardecreatie beschouwen. Organisatorisch en procesmatig heeft het ons echter niets opgeleverd.”

René van de Kieft, CFO van PGGM kijkt er anders tegenaan. “De reden waarom wij voldoen aan de governance regels heeft niet zo zeer met de verplichting te maken, maar meer met onze interne ambitie om onze zaken goed op orde te hebben.” Ook Peter Wakkie, Chief Corporate Governance Counsel van Ahold, vindt dat Governance wel degelijk waarde kan creëren voor een bedrijf. “Het legt de vinger op de problemen binnen een organisatie.”

Vertrouwen
Hoewel de schandalen van de afgelopen jaren een andere indruk wekken, houdt de overgrote meerderheid van de bestuurders zich keurig netjes aan de regels. Kees Cools vraagt de panelleden dan ook of een  toezichthouder, zoals de Autoriteit Financiële Markten wel nodig is. Paul Koster, bestuurslid van de AFM: “De primaire verantwoordelijkheid op het gebied van Governance ligt bij bedrijven zelf en niet bij ons als toezichthouder.” Toezicht begint volgens Koster met vertrouwen. “Controle is goed, vertrouwen is beter”. Ook Marcel Smits ziet vertrouwen als de basis. “Tegen de toezichthouder zou ik willen zeggen: ga van het beste uit en blijf de dialoog aangaan met de bestuurders.”

Jean Frijns, Voorzitter Monitoring Commissie Corporate Governance: “Toezicht is niet iets dat willekeurig van hogerhand wordt ingevoerd. De behoefte is vanuit de markt ontstaan. De toezichthouders worden ook door de markt betaald.” Frijns geeft wel toe dat er op het gebied van regelgeving nog een hoop moet verbeteren. “Internationaal verschillen regels van land tot land. Uiteindelijk moeten we toegroeien naar één Europese code en toezichthouder.

Ook Wakkie vindt dat eenduidige wet- en regelgeving noodzakelijk is. “Nu komt het nog voor dat internationale overnames door overheden worden tegengehouden. Dat hebben we kunnen zien bij het Italiaanse avontuur van ABN Amro.” Volgens Wakkie moet niet de situatie ontstaan dat Nederland de prijs voor Fair Play wint, terwijl andere landen er met het kampioenschap vandoor gaan.

Voorafgaande aan de discussie kreeg het publiek ook de mogelijkheid om zijn stem te laten horen. De CFO’s kregen een aantal vragen voorgeschoteld die met behulp van een stemkastje beantwoord konden worden. De eerste vraag gaf een redelijk voorspelbaar antwoord. Op welke politieke partij gaat u in 2007 stemmen? Een ruime meerderheid  van bijna 60 procent koos voor de VVD. De tweede vraag leverde een verrassender uitslag op. Waar maakt u zich als CFO het meeste zorgen over? Bijna eenderde van het publiek ziet de vergrijzing als grootste bedreiging. Ruim 22 procent ziet de stijgende kosten van arbeid als grootste punt van zorg. Met de stelling: ‘corporate governance kost meer dan het oplevert’ is een kleine meerderheid (52,4) het oneens.