Chinese overnames in Nederland: gaan de prijzen omhoog?
De vraag is of de hogere prijzen bij overnames door Chinese partijen een standaard zullen worden. F&O vroeg het aan vier experts die op professioneel niveau met Chinese partijen samenwerkten. Aan hen werd de volgende stelling voorgelegd:
Stelling: “Met de toegenomen interesse uit China voor Westerse assets zal ook de pricing omhoog gaan”
“Technologie wordt voor China steeds belangrijker”
Henk Oosterhout is valuator / managing director bij Duff & Phelps. “Met de toenemende globalisering en de sterkere rol van China zal ook de hoeveelheid cross-border transacties met Chinese kopers stijgen”, aldus Oosterhout. “Immers, China bezit voldoende financiële reserves, die tot op heden nog voornamelijk in Westers overheidspapier worden belegd, en haar ondernemingen krijgen terecht steeds meer interesse voor Westerse mogelijkheden en corporate assets. De vraag die hierbij als eerste rijst is: hoe moeten we in het kapitalistische Westen omgaan met financiële interesse van – met name – door de staat gecontroleerde Chinese ondernemingen?”
“Voor bepaalde specifieke sectoren, bijvoorbeeld defensie, moet dergelijke interesse breder dan alleen economisch worden gezien. Echter, voor de meeste overige sectoren zou de interesse welkom moeten zijn: het vergroot het kapitalisme tot meer mondiale omvang en het vereist de Chinezen om meer open te staan voor de Westerse cultuur willen zij een succes maken van hun transactie. Het eerste punt moet leiden tot extra economic benefits voor iedereen, ook de consument, mits het mededingingsrecht scherp blijft. Het tweede punt betekent dat China zich ook meer zal moeten open stellen voor de rest van de wereld, hetgeen ook stabiliserend zal kunnen werken, zeker als Westerse ondernemingen dan meer mogen op Chinees grondgebied.”
De volgende vraag is dan wat deze Chinese interesse voor Westerse ondernemingen zal doen met de prijsvorming van Westerse assets en bijbehorende aandelen. Oosterhout: “In eerste instantie zal dit niet meteen een prijsopdrijvend effect hebben, want ook van Chinese ondernemingen, zelfs degene die gecontroleerd worden door de staat, zal een mate van prudentie verwacht mogen worden als het gaat om grote uitgaven. Echter, als een mogelijke Chinese koper aanleiding kan geven tot unieke synergiën, die voorheen nog niet mogelijk waren (denk aan: kopen van internet technologie voor meer dan 1 miljard gebruikers), dan kan dit de prijzen wel hoger maken. We zullen het gaan zien, want na grondstoffen, lijkt nu technologie meer belangrijk te worden voor China.”
“Het is duidelijk dat Chinezen heel doortastend kunnen zijn”
Eric de Best, advocaat / partner CORP. merkt in zijn praktijk zeker een toegenomen interesse uit met name China en India voor Westerse assets. De Best: “De indruk bestaat daarbij dat het een prijsverhogend effect heeft, omdat het over het algemeen partijen met diepe zakken zijn die bereid zijn om ver te gaan. Een sterke toename aan de vraagkant drijft de prijzen per definitie op. Wij hebben in een aantal zaken meegemaakt dat Chinezen de hoogste prijs boden, hetgeen natuurlijk nog geen bewijs voor de stelling is. Daar is het ook nog wat te vroeg voor.”
Toch is een aantal zaken opvallend. De Best: “Het is wel duidelijk dat Chinezen heel doortastend kunnen zijn als zij een asset graag willen hebben. Voor de verkopers blijft de beslissing altijd afhangen van een combinatie van prijs en voorwaarden. Negen van de tien keer gaat het bedrijf dan naar de partij met het hoogste bod en acceptabele voorwaarden. Er is veel geld in Azië en men wil graag investeren. 2011 zal moeten uitwijzen of Chinezen ook structureel hoge biedingen blijven doen.”
####
Stelling: “Met de toegenomen interesse uit China voor Westerse assets zal ook de pricing omhoog gaan”
“Het hoge bod van Xinmao op Draka lijkt me eerder een ‘red herring'”
Pieter Riemer, advocaat / partner Linklaters: “Ik denk dat we niet teveel conclusies moeten trekken op basis van het hoge bod van Xinmao op Draka; dat lijkt me eerder een ‘red herring’. Ten eerste zijn Chinezen hele sterke onderhandelaars met een goede handelsgeest- en heel zuinig. Daarnaast moet je je afvragen; wat willen Chinese bedrijven nu eigenlijk? Twee maanden terug was ik nog in China voor China Mobile, één van onze cliënten daar. Men is zeer geïnteresseerd in brands, technologiën en compatibiliteit. Dat bereik je niet door alleen overnames en dat is wat Chinezen heel goed begrijpen.”
Volgens Riemer leiden er meer wegen naar Rome. “De succesmarges zijn bij joint ventures bijvoorbeeld vaak beter. In Hong Kong heb ik kennis genomen van 60 IPO’s die daar in de pijplijn zaten; allemaal bedrijven uit het binnenland van China die met name geïnteresseerd lijken in Afrika. Gaat men wel naar Europa, dan merk ik vooral interesse in minderheidsbelangen en joint venture relaties. Die interesse zou nog wel een licht prijsopdrijvend effect kunnen hebben omdat wij hier te maken hebben met Basel III en er een relatieve kapitaalkrapte is, hetgeen wellicht mogelijkheden biedt voor Chinese bedrijven. Toch komt ook hier het geld weer makkelijker beschikbaar.”
Riemer vervolgt: “Er heerst overigens nog steeds wel een lichte angst bij West-Europese bedrijven om met Chinezen in zee te gaan, onzekerheid over het post-acquisitiemanagement speelt daarin mee. Chinezen zijn in mijn ogen echter zeer flexibel en prettig om mee te onderhandelen. Met Japanners lijkt het bijna een rituele dans voordat je over de inhoud van de zaak komt te spreken, terwijl je met Chinese partijen direct tot de kern komt. In die zin ligt dat ons Hollanders wel. De ontwikkelingen daar gaan ook ontzettend hard. In Beijing zijn advocatenkantoren met meer dan 1000 advocaten, terwijl de eerste wetten in China uit begin jaren ’70 stammen.”
“Chinezen zijn niet altijd bereid adviseurs in te huren”
Jan-Paul van der Hoek, advocaat / partner bij Houthoff Buruma, is het niet eens met de stelling. “Ondanks dat deze een eenvoudig economisch basisprincipe van schaarste lijkt te verwoorden. Ik betrek de stelling voor het gemak op Nederland: ontegenzeggelijk is het juist dat de interesse van grote Chinese ondernemingen in de Nederlandse markt de laatste jaren is toegenomen. Dit heeft op zich nog niet tot een stevige hoeveelheid transacties van formaat geleid maar naar kijkend naar de laatste helft van 2010 vallen de Huaneng-Intergen transactie, de Xinmao bieding op Draka en de Chinese interesse in de Hyva auction (Unitas Capital) wel op.”
“Uiteraard vindt een deel van de Chinese investeringen in Nederland natuurlijk ook greenfield of in joint venture verband plaats: denk aan de zeer recente komst van ICBC, Midea en start bouw van het ECC Centre in Rotterdam (Shanghai Construction Group en VolkerWessels). Er zijn veel redenen om aan te nemen dat het aantal Chinese transacties in Nederland zal gaan toenemen zoals de voortdurend hoge economische groei in China (abundance of available funds), de stimulering van outbound expansie door de centrale overheid, het feit dat het aantal buitenlandse overnames door Chinese ondernemingen sinds 2003 vertienvoudigd is en de geografische, belasting- en infrastructuur voordelen van Nederland.”
Volgens Van der Hoek zijn 13 van de 20 nieuwe internationale ondernemingen die via de RIA naar Rotterdam zijn gekomen Chinees. Van der Hoek: “Houthoff Buruma heeft het grootste China Team in Nederland met vier dedicated Chinese juristen en wij zien het aantal zaken waarin we optreden voor grote Chinese ondernemingen jaar op jaar toenemen. Wij merken dat sinds enige tijd verkopers en hun (corporate finance) adviseurs veel nadrukkelijker zoeken naar mogelijke Chinese kopers, ook in auctions. Wij horen daarnaast steeds vaker van Chinese cliënten dat ze actief op zoek zijn naar targets in Nederland.”
Het vinden van de juiste match is volgens Van der Hoek een lastige klus. “Chinese partijen zijn ook niet altijd bereid daar adviseurs voor in te huren. Onze ervaring leert ook overigens dat Chinese kopers er nog niet altijd klaar voor zijn om zich op de westerse manier, in ons tempo en met onze gebruiken en documentatie in M&A processen te bewegen en die te winnen; deels is Draka daar een voorbeeld van. Daarnaast beoefenen zij de edele kunst van het onderhandelen al een paar duizend jaar langer dan wij en staan ze er niet om bekend snel teveel te betalen. Dat kan natuurlijk anders zijn door de strategische betekenis die zij hechten aan sommige van onze kennisrijke ondernemingen maar ik verwacht in het algemeen niet dat de pricing door Chinese bieders zal stijgen. De behoorlijke cultuurverschillen zullen door verkopers bij het maken van keuzes ook in aanmerking genomen worden.”