CEO heeft minder vertrouwen in economie

Overregulering en de beschikbaarheid van talentvolle werknemers scoorden eveneens hoog op de lijst van knelpunten. Overige risicofactoren – zoals energieschaarste, klimaatverandering en terrorisme – worden minder als een gevaar voor de omzetgroei gezien.

Het percentage CEO’s dat zegt ‘zeer optimistisch’ te zijn over de omzetgroei in het komende jaar is ten opzichte van vorig jaar met twee procent gedaald tot 50%. CEO’s hebben echter nog steeds bijna twee keer zoveel vertrouwen als in 2003. De afname van het vertrouwen doet zich vooral voor in Noord-Amerika en West-Europa, waar slechts 35% (vorig jaar 53%) en respectievelijk 44% (vorig jaar 52%) van de topbestuurders aangeeft ‘zeer optimistisch’ te zijn over de groeivooruitzichten.

Opvallend is verder de stijging van het vertrouwen van CEO’s tot circa 55% in de opkomende economieën in Azië, Latijns-Amerika en Oost-Europa. Dit groeiende vertrouwen is vooral waar te nemen in China en India – waar 73% en respectievelijk 90% van de CEO’s aangeeft ‘zeer optimistisch’ te zijn over de groeiperspectieven.

“Door de kredietcrisis en de groeivertraging in de Westerse landen is er een duidelijk verschil in vertrouwen ontstaan tussen CEO’s wereldwijd,” aldus Samuel A. DiPiazza, Global CEO van PricewaterhouseCoopers. “In volwassen economieën zoals de Verenigde Staten en West-Europa hangt de mogelijkheid van een recessie als een zwaard van Damocles boven het hoofd van de CEO’s. In de opkomende landen is er nog altijd sprake van een krachtig vertrouwen bij de CEO’s, misschien omdat zij de afgelopen tien jaar nog niets anders hebben meegemaakt dan een snelle expansie.”

Opmerkelijk is dat in het elfjarige bestaan van het onderzoek CEO’s nog niet eerder aangaven een potentiële economische teruggang als grootste bedreiging te zien voor hun groeivooruitzichten. Overregulering werd tot nu toe steeds als belangrijkste risicofactor genoemd. Terrorisme en het gevaar van een pandemie – voorheen belangrijke punten van zorg – worden nu door slechts 31% respectievelijk 28% van de CEO’s als risicofactoren genoemd.

Klimaatverandering vereist overheidsoptreden
Ondanks de brede discussie over de wereldwijde opwarming van de aarde wordt klimaatverandering door slechts 34% van de CEO’s als bron van zorg genoemd (tegen 40% vorig jaar). Slechts 37% gaf aan dat de organisatie substantiële middelen vrijmaakt om de risico’s van een klimaatverandering op te vangen en in te spelen op de kansen die daardoor ook geboden worden. Vier van de vijf CEO’s gaf echter aan dat de overheid meer moet doen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, dit ondanks de door hen uitgesproken zorg ten aanzien van overregulering.

Toename verwachte fusies en overnames
Wereldwijd gaf 24% van de CEO’s aan dat hun onderneming ten minste één grensoverschrijdende fusie of overname had verricht in de voorbije 12 maanden, terwijl 31% dat het komende jaar van plan is. Vooral CEO’s in West-Europa waren veelal betrokken bij grensoverschrijdende fusie- en overnameactiviteiten. De belangstelling voor fusies en overnames is het grootst in Azië-Pacific, waar het vertrouwen van CEO’s het grootst is en het bedrijfsleven steeds vaker opkoper is. Hoewel slechts 23% van hen het afgelopen jaar betrokken was bij ten minste één grensoverschrijdende transactie geeft 34% – een hoger percentage dan in alle andere regio’s – aan dit het komende jaar wel van plan te zijn.

Driekwart van hen verwacht een transactie te verrichten in thuismarkt Azië, 31% in Noord-Amerika en kwart in Europa. Als grootste belemmeringen voor een fusie of overname worden culturele problemen en financiële overwegingen genoemd. Grensoverschrijdende fusies en overnames worden echter ook in toenemende mate belemmerd door politieke inmenging of oppositie en het gevaar van repercussies tegen een buitenlandse aanwezigheid op een lokale markt.

Risico van overregulering neemt af
In tegenstelling tot eerdere jaren, toen de problematiek van bijvoorbeeld de Sarbanes-Oxley-wetgeving een belangrijk aandachtspunt was voor CEO’s, wordt overregulering dit jaar minder als een risicofactor ervaren, hoewel het nog wel in de top drie staat van zorgpunten. Overregulering werd door 59% van de respondenten genoemd, ten opzichte van 73% in het vorige onderzoek.

De CEO’s zien met name op het gebied van arbeidsrecht, belastingen en onderwijs mogelijkheden voor de overheid om verbeteringen door te voeren. Slechts 5% vindt dat verbeteringen nodig zijn van de regelgeving met betrekking tot beursintroducties en beursnoteringen. In totaal gaf meer dan de helft van de CEO’s aan dat de overheid meer moet doen om de belasting- en overige wet- en regelgeving beter op elkaar te laten aansluiten.

Strijd om talentvolle werknemers houdt aan
De strijd om talentvol personeel blijft een belangrijke punt van zorg voor de CEO’s. In totaal gaf meer dan tweederde – in Noord-Amerika 85% en in Europa – van alle CEO’s aan dat zij hun tijd het beste kunnen besteden aan werving en selectie. Vooral in Azië-Pacific zijn CEO’s bezorgd over de beschikbaarheid van werknemers met de juiste vaardigheden, ondanks de omvangrijke beroepsbevolking in die landen. De CEO’s geven aan dat het vooral moeilijk is om mensen te vinden met een combinatie van technische en commerciële ervaring, internationale werkervaring en leiderschapskwaliteiten. Op een lijst van bedrijfskritische vaardigheden scoorde internationale ervaring echter het laagst.