Blog: Aandeel PostNL, de prijs van een postzegel…
(Deze blog werd eerder gepubliceerd in het FD van zaterdag 2 maart 2024)
Na een (heel) beperkte periode van concurrentie (o.a. Sandd) is op de Nederlandse postmarkt het monopolie alweer even teruggekeerd. Concurrentie, zo was indertijd de opvatting bij het scheiden en privatiseren van post en telefonie, zou de kwaliteit verhogen en de kosten verlagen. Dat is op de markt voor telefonie behoorlijk gelukt. Op de markt voor post vooral niet. PostNL is monopolist. En zo gedraagt zij zich ook. Daar zit een fors probleem van moral hazard – dit verschijnsel impliceert risico verhogend gedrag van partijen omdat zij niet direct risico lopen voor hun daden.
In casu PostNL gaat het om private verrijking (dividenden, inkoop eigen aandelen) en het publiekelijk afwentelen van de kosten. Er zijn onvoldoende concurrentieprikkels om goedkoper én betere diensten te verlenen.
Bij PostNL ziet dat op twee zaken. In de eerste plaats wordt een steeds groter deel van de post niet of later dan overeengekomen bezorgd. Als de burger – of de overheid dat via de Postwet – dat anders wil, dan hangt daar een fors prijskaartje aan. Daarbij is er ook nog het voornemen de post minder vaak te gaan bezorgen. Minder service, hogere kosten. Wie doet PostNL wat?
De winsten uit het verleden blijken geen enkele garantie te bieden om de kosten in de nabije toekomst te dragen. De resultaten uit het verleden – en dat is punt twee – zijn vooral benut om aandeelhouders te plezieren. PostNL kent een hoge jaarlijkse dividend payout ratio (70%-90%), dat wil zeggen dat nagenoeg de hele winst wordt uitgekeerd als dividend. Investeren in baanbrekende innovaties bleek geen optie, en betere arbeidsvoorwaarden voor postbezorgers ook al niet. PostNL startte in 2022 ook nog eens een fors programma om eigen aandelen in te kopen. Daar was ook best reden toe… na winstwaarschuwing na winstwaarschuwing was de koers gedaald van bijna € 5 naar bijna € 1,50… Pennywise, penny stock… prijs van een postzegel.
Dat inkopen gebeurde nog tegen een koers van ongeveer € 3 per aandeel en de omvang van dit inkoopprogramma bedroeg in totaal zo’n € 250 miljoen. De koers dezer dagen staat overigens op € 1,24, dus veel geholpen om de koers structureel op te drijven heeft het dus ook niet..… de kasstroomverwachting wordt steeds lager, maar…wie doet PostNL wat?
Kortom, de baten vallen telkens privaat ‘op de mat’, het kostenpakketje wordt steeds bij u en ons afgeleverd; op tijd, dat dan weer wel.
We moeten dus niet de Postwet aanpassen, maar het bestuur van PostNL.
Maak kennis met de FM Dag Orakels: stel jouw vragen, deel uitdagende financiële vraagstukken en laat je inspireren door experts en ervaringsdeskundigen. Beleef samen met 300 vakgenoten de 9e editie van FM Dag. Meld je nu aan voor een unieke ervaring op 17 april in Spant! Bussum.