Bittere pillen (over de plotselinge val van Galapagos)

Door Leo van de Voort en Frank Roos

In zijn prachtige roman The Sun Also Rises (1926) voert Ernest Hemingway een man op die failliet is.

‘How did you go bankrupt?’, Bill asked. ‘Two ways’, Mike said, ‘Gradually and then suddenly’. Wij moesten opeens sterk aan Galapagos denken.

Geleidelijk, en dan plotseling – dat is de dynamiek van het ‘kantelpunt’.

Biotech bedrijf Galapagos is – ‘suddenly’ – van zijn voetstuk gevallen. Kantelpuntje. De onderneming die nieuwe geneesmiddelen ontwikkelt, heeft in korte tijd veel en forse tegenvallers moeten incasseren.

De purpose van Galapagos luidt: ‘pioneering for patients’. Een hartverwarmend streven – en dat is het. De ambities waren hoog bij Galapagos – en dat kan op zich niet genoeg worden geprezen. En de organisatiecultuur waarmee ze die ambities willen realiseren is gebouwd op drie richtinggevende waarden: ‘We discover, we dare, we care’.

Het positioneert Galapagos wel hoog in het ‘risico spectrum’: no guts, no glory. Aan de gloriedagen (hoge verwachtingen) is inmiddels een hardhandig einde gekomen (lage realisatiekracht). Dat kwam – ‘gradually’ – niet onverwacht. Immers, niet alleen moest Galapagos drie grote tegenvallers op een rij verwerken – in een eerder stadium liep de ontwikkeling van medicijnen tegen taaislijmziekte en eczeem ook al op niets uit. En nu dus drie beslissende tegenvallers: de ontwikkeling van een medicijn tegen artrose liep op niets uit, en meest recent mislukte het ontwikkelprogramma voor een medicijn tegen de dodelijke longziekte IPF (reden: ‘een ongunstige balans tussen werkzaamheid en veiligheidsrisico’s’… dat lijkt op pioneering with patients…); daarnaast mislukte de poging het reumamedicijn filgotinib op de belangrijke Amerikaanse markt te introduceren.

Dat roept twee belangrijke vragen op. In de eerste plaats of die mooie ambitie niet gepaard is gegaan met te weinig (kritische) zelfreflectie. Immers, elke waarde heeft een valkuil – ‘dare’ mag niet dominant worden… ‘Pioneering for patients’ is mooi, maar het moet niet roekeloos worden – het IPF-medicijn onderzoek ging van een eerste onderzoek onder slechts 24 patiënten naar een opschaling richting 1500 patiënten; nu zal dat best regulatorisch juist zijn gelopen, maar een kleiner en goedkoper vervolgonderzoek had meer voor de hand gelegen. Inmiddels gaat Galapagos zijn R&D-programma voor nieuwe medicijnen opnieuw beoordelen. De vraag is niet óf er een les te trekken valt uit de portfolio aan mislukkingen, maar hoevéél…

In de tweede plaats de vraag waarom Galapagos haar extreem sterke kaspositie niet eerder heeft aangewend om veelbelovende experimentele medicijnen van de startup markt te plukken – het is een alternatieve invulling van ‘discover’. Het managen van een ‘pijplijn’ is achterwege gebleven. Nu buiten aankloppen zal een immens prijsopdrijvend effect met zich brengen – dat is bijna waardevernietiging inkopen.

Daarmee gaat Galapagos een meer dan onzekere tijd tegemoet – ze beschikt niet meer over experimentele geneesmiddelen die binnen enkele jaren in aanmerking kunnen komen voor goedkeuring en commercialisering.
De beurskoers van Galapagos geeft in ieder geval aan dat beleggers inmiddels ver voorbij sceptisch zijn. Op de beurs heeft het bedrijf nu fors minder waarde dan er in kas zit.
Strikken en linten om lucht. Een zak met bittere pillen.

Door Leo van de Voort. (voormalig directeur corporate finance Kempen & Co en co-auteur van het boek Risicovreugde) en Frank Roos (medeoprichter van communicatiebureau Roos & van de Werk). Beiden zijn verbonden aan Fuel for Living Strategies