Big data gebruik leidt tot snellere winstgroei

Big Data Day in het Bussumse Spant! -Big data gebruik leidt tot snellere winstgroei
Big data is een trend die razendsnel om zich heen grijpt. In deze fase kan een bedrijf zich er nog mee onderscheiden, maar invoering blijkt geen gemakkelijke klus. Een aantal financiële vertegenwoordigers van bedrijven legden woensdag 30 maart tijdens de Big Data Day in het Bussumse Spant! uit hoe zij over het belang van big data dachten.
 
Tekst: Peter Hendriks
Fotografie: Eric Fecken
 
Een Brabantse akkerbouwer verwacht je niet zo snel op een big data-event, maar we hebben te maken met ‘de meest vooruitstrevende boer van Nederland’: Jacob van den Borne. Van den Borne is een boomlange man met een motoriek waaraan je kunt zien dat hij dagelijks op laarzen over zijn akkers loopt. Van den Borne verbouwt hoofdzakelijk aardappels, maar hij teelt ook maïs en voederbieten. Om een zo hoog mogelijke opbrengst te realiseren, maakt hij gebruik van een aanpak die hij omschrijft als precisielandbouw. Zijn definitie daarvan: op de juiste plek, op het juiste moment, de juiste teeltmaatregelen treffen. 
 
‘Bepalen hoogte gewassen met beelden van drones’
 
Om dat te bereiken past Van den Borne een hele reeks technieken toe. In de eerste plaats werkt hij niet met grote lappen land, maar met 140 kleinere percelen, met een gemiddelde oppervlakte van drie hectare. Hij heeft die percelen nauwkeurig in kaart gebracht, met behulp van een onbemand voertuig, dat een slee met sensoren voorttrekt. Zo heeft hij uitgezocht waar zijn land vochtig of juist droog is en waar verdichtingen in de grond zitten. Die laatste zijn vaak het gevolg van langdurig met zware voertuigen over het land rijden. Met die kennis kan Van den Borne onder meer bepalen wat voor opbrengst hij kan verwachten, welke meststoffen hij waar moet toevoegen, welke ruimte hij tussen zijn planten moet laten en hoe vaak hij een bepaald deel van zijn areaal moet beregenen.  
 
 Jacob van den Borne
Jacob van den Borne: ‘de meest vooruitstrevende boer van Nederland’
 
 
 
Via informatie uit het register waarin alle boomhoogten in Nederland zijn verzameld, berekent Van den Borne de schaduwzones op zijn land. In die zones zet hij de planten verder uit elkaar, zodat ze ondanks de mindere lichtintensiteit toch een goede ontwikkeling doormaken. Om met zijn broer en zijn drie werknemers zijn land zo efficiënt mogelijk te bewerken, heeft hij een soort TomTom in zijn tractoren ingebouwd. Op die manieren wordt altijd de meest efficiënte route gereden en dus diesel bespaard. 
 
Het meest spectaculaire deel van Van den Bornes aanpak is het gebruik van drones. Met de beelden van die drones kan hij de hoogte van de gewassen bepalen. Dat geeft weer informatie over de kwaliteit van de grond. Hij kan ingrijpen op plekken waar dat nuttig is. Bij elkaar heeft het bedrijf nu 500.000 euro geïnvesteerd in technologie. Sinds de broers Van den Borne het bedrijf van hun vader overnamen, is de opbrengst gestegen van 46 ton tot 53 ton. De verwachting is dat de optimale opbrengst 75 ton is, er is dus nog volop groeipotentieel.
 
‘Hoe langer het duurt om relevante informatie tot je te nemen, hoe lager de waarde ervan is’
 
In de volgende Masterclass stond het ontsluiten van grote datasets centraal. Daar ligt namelijk een groot probleem voor bedrijven die werken met big data. Je kunt bergen interessante cijfermatige informatie hebben, maar je kunt er weinig mee als het niet op een toegankelijke wijze beschikbaar wordt gemaakt. Ramond Leenders, datamanager bij IT-bedrijf Ctac, gelooft onvoorwaardelijk in het visualiseren van cijfermatige informatie. Iedereen in de zaal wordt verzocht om op een bierviltje een staatje met een aantal jaren omzet-, marge- en target-gegevens globaal te vertalen in grafieken. In een zaal vol financiële mensen is dat een eenvoudige opgave. Het resultaat maakt wel meteen duidelijk dat die lijnen in één oogopslag weergeven hoe het bedrijf heeft gepresteerd. Bij het interpreteren van de cijfers in de staatjes is veel meer denkwerk nodig.
 
Bij een tweede opgave vraagt Leenders het publiek de cijfers 1 tot en met 54, met elkaar te verbinden in de juiste volgorde. De getallen zijn lukraak op een A4-tje geplaatst en daarbij ook nog in verschillende typografieën. De gestelde anderhalve minuut is niet toereikend. Leenders adviseert het vel in negen vakken te verdelen, om op die manier veel effectiever de negen kleinere rechthoeken te kunnen scannen.
 
 
 
Om aan te geven hoe beperkt het vermogen van een mens is om veel informatie te verwerken, laat Leenders een filmpje zien van een Engelse straat met een aantal geparkeerde auto’s. Om de zoveel seconden schokt het beeld, maar wordt vervolgens weer stationair. Aan het eind lijkt er nauwelijks iets veranderd. Pas wanneer het eerste en het laatste beeld naast elkaar worden gezet, is duidelijk dat in werkelijkheid zo’n beetje alles in het straatbeeld is veranderd. De manier waarop de verschillen worden getoond, blijkt bepalend voor het vermogen van een mens om ze te signaleren. ‘Informatie is één, maar weergave is key’, vat Leenders de les van zijn proefjes samen.  
 
De informatiemanager heeft ook nog een soort wiskundige vergelijking voor zijn publiek: waarde van informatie = relevantie / consumptietijd. Met andere woorden: hoe langer het duurt om relevante informatie tot je te nemen, hoe lager de waarde ervan is. Vervolgens legt Jan Kees Buenen, oprichter van Synerscope, uit hoe zijn bedrijf het ontsluiten van big data aanpakt. Synerscope richt zich op het ontsluiten van grote datasets, zoals financiële transacties. Met gebruikmaking van veel computerkracht en MRI-scanning, kunnen datasets inzichtelijk worden gemaakt. In plaats van dat de data wordt omgezet in nulletjes en eentjes, wordt deze gevisualiseerd. Het opmerkelijke is dat het systeem van Synerscope niet alleen werkt op cijfermatige informatie, maar ook op tekst, video, afbeelding en gegevens van sensoren. Het is bijzonder lastig om de werking van geavanceerde software uit te leggen, maar Buenen vertelt wel dat de aanpak van Synerscope vergelijkbaar is met wat een medisch MRI-scan met een lichaam doet. De informatie wordt dus als het ware in plakjes gescand.
 
 
‘Over 10 jaar zullen veel financiële mensen vervangen zijn door data-analisten’
 
Robert van de Graaf, CFO van Achmea Schade en Inkomen, hield een masterclass over wat Achmea verwacht van big data. De CFO stelde vast dat in zo’n beetje iedere sector in de economie de verdienmodellen onder druk staan. Daarbij speelt volgens hem de beschikbaarheid van data en het gemak om deze uit te wisselen een grote rol. Voor een bedrijf als Achmea zijn volgens hem data en algoritmes van het allergrootste belang.
 
 Robert van de Graaf
Robert van de Graaf, CFO Achmea Schade & Inkomen 
 
Staande voor een zaal vol financiële mensen, durfde hij de stelling aan dat over 10 jaar veel financiële mensen vervangen zullen zijn door data-analisten. Daarbij signaleert hij vooral een behoefte aan mensen die relevante informatie uit de buitenwereld kunnen vinden en geschikt maken voor hun bedrijf. Hij geeft een voorbeeld uit de praktijk. Uit een samenwerking met de gemeente Amsterdam kreeg Achmea de beschikking over een heleboel informatie. Daaronder informatie over defecte lantarenpalen en verkeersongelukken in de stad. De data-analisten van Achmea slaagden erin om een verband te vinden tussen kapotte straatverlichting en het optreden van ongelukken op zo’n duistere plek. 
 
Achmea Schade heeft nu drie kleine teams die zich bezighouden met het zoeken naar nieuwe verdienmodellen, aangezien ook het verdienmodel van Achmea Schade onder druk staat. Hierin speelt (big) data een cruciale rol. Deze teams mogen experimenteren en ook fouten maken.  Je weet van tevoren dat maar twee van de 100 initiatieven uiteindelijk zal slagen. Van de Graaf is erg enthousiast over deze teams, maar wijst erop dat partners om op dit gebied mee samen te werken van groot belang zijn. Daar moet Achmea nog grote stappen maken. 
 
‘Onderzoek heeft aangetoond dat bedrijven die big data gebruiken 50 procent meer groeien dan andere bedrijven’
 
Peter Schoenmaker presenteert de laatste masterclass. Hij vertelt over de manier waarop Graydon, een specialist in het verzamelen en verkopen van bedrijfsinformatie, omgaat met big data. Met Schoenmaker vaardigde Graydon een geboren entertainer af. Hij pakte het publiek meteen in door ze gemiddeld op 110.000 euro per jaar in te schatten. Aan de hand daarvan berekende hij wat zijn presentatie van een halfuur uitgedrukt in loonkosten waard was. De spreker had meteen de lachers op zijn hand. Toen hij Graydon vervolgens een 127 jaar oude start-up noemde was de toon helemaal gezet.
 
Hij stelt dat onderzoek heeft aangetoond dat bedrijven die big data gebruiken 50 procent meer groeien dan andere bedrijven. Hij vindt dan ook dat het gebruik van big data invoeren een belangrijke stap is voor een bedrijf. Hij bestrijdt dat big data een probleem is. ‘Alleen Google en Facebook hebben een big data probleem.’ De rest heeft volgens Schoenmaker vooral een probleem met bedenken hoe je het werken met big data moet aanpakken. Hij legt uit dat Graydon een stappenplan heeft gebruikt, waarbij het management zich eerst richtte op interne informatie, vervolgens op externe informatie, daarna op de opslag van de data (warehousing), en tot slot op management van processen.
 
Schoenmaker werpt de vraag op, wat je vervolgens als bedrijf moet doen met al die data. Zijn antwoord: inzetten voor beter werken. Hij voegt daar onmiddellijk aan toe dat er bij het invoeren van een nieuwe werkwijze, die zo afwijkt van wat gebruikelijk was, cultuurproblemen altijd op de loer liggen. Schoenmakers advies is om alle afdelingen te voeden met data en ook alle beslissingen te nemen op basis van data. Hij vertelt dat hij ooit alle afdelingshoofden verzocht om een verwachting te maken strikt op basis van feiten. Vervolgens wilde hij er ook nog een op basis van gut feeling. Beide stuurde hij door het bedrijf. Toen schrokken al die afdelingshoofden en kwamen ze met voorbehouden. Deze aanpak zorgde er wel voor dat ze de volgende keer met hun gut feeling een stuk dichter bij de werkelijkheid zaten. Blijkbaar waren ze rationeler geworden en hadden ze hun gut feeling meer met feiten gevoed.
 
Schoenmaker eindigde met een aantal tips:
 
– Gebruik je data bij de strategiebepaling.
– Zorg voor draagvlak in elke geleding van je organisatie.
– Gebruik data op een consistente wijze.
– Gebruik data bij alle beslissingen.
– Verander de denkpatronen binnen de organisatie.
 
Het was inhoudelijk een boeiend betoog, maar het interessantste was dat Schoenmaker er als een ervaren motivational speaker in slaagde, om een hele zaal vol serieuze financiële mensen, elkaar dubbele high fives te laten geven, iets uitroepend als: ‘that is fascinating’.
 
 
 
———————————————————————————————————-
 
Gaat u ook binnenkort investeren in Big Data & Analytics?
Ontdek hoe u Big Data & Analytics succesvol toepast. 2 tips:
 
1. Volg de training Big Data & Analytics
U heeft alle data tot uw beschikking om de wereld van vandaag te verklaren en die van morgen te voorspellen. Wilt u nu uw kansen met uw data benutten? Wilt u Big Data & Analytics succesvol toepassen? Volg dan de training Big Data & Analytics voor Financials en minimaliseer direct risico’s, verlaag kosten en spot nieuwe kansen. Schrijf u vandaag nog in.
 
2. Lees de Big Data & Analytics Special
FM Magazine duikt in het meest belangwekkende business onderwerp van dit moment: Big Data & Analytics. Met de passievolle medewerking van gasthoofdredacteur Marco de Jong (Experience Data). Middels expertvisies en praktijkcases van (finance) professionals die al grote stappen gezet hebben bieden we u inspiratie en knowhow over hoe u data kunt inzetten voor geweldige nieuwe inzichten en een betere performance. Lees hier het volledige magazine
 
Ook interessant: Word lid van het Controllers Netwerk
Sluit u aan bij het Controllers Netwerk voor persoonlijke en professionele groei. Het Controllers Netwerk biedt u en uw collega controllers een uniek concept om kennis, ervaringen en opinies te delen. Laat u inspireren tijdens Peer Group bijeenkomsten en help vakgenoten met hun vraagstellingen. Voor meer informatie en aanmelden, gaat u naar Controlling.nl
 
Gerelateerde artikelen