AFM waarschuwt voor ongelijke impact van inflatie en rentestijgingen

Pijn van de hoge inflatie is ongelijk verdeeld binnen de samenleving.

Door het ingrijpen van de Nederlandse overheid is de impact van de hoge inflatie en rentestijgingen op Nederlandse huishoudens beperkt, maar “waakzaamheid is geboden”. Dat stelt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in het jaarlijkse Trendzicht-rapport. De toezichthouder meldt daarin dat de zorg voor kwetsbaren groot blijft, ook al probeert de overheid met maatregelen de gevolgen van bijvoorbeeld duurdere boodschappen te ondervangen.

  • De hoge inflatie en rente treffen huishoudens met een laag inkomen het hardst
  • Beperkt effect van maatregelen van de overheid om de gevolgen van hogere prijzen te verzachten
  • Inflatie blijft boven de ECB-doelstelling van 2 procent, Nederlandse economie zal gematigd groeien.

Zo constateert de AFM onder andere dat de “pijn van de hoge inflatie” ongelijk is verdeeld binnen de samenleving. “Hardnekkige kerninflatie en de gestegen rente hebben een negatieve invloed op economische groei. Mensen in een kwetsbare positie lijden als eersten onder een omslag in de arbeidsmarkt en dat is reden tot zorg”, stelt bestuursvoorzitter van de AFM Laura van Geest.

Met name huishoudens met een laag inkomen worden hard geraakt. Dat komt volgens de toezichthouder doordat de energierekening en de kosten voor boodschappen een relatief groot deel uitmaken van de uitgaven. De AFM merkt op dat deze groep daardoor gevoeliger is voor financiële stress, maar ook voor bijvoorbeeld het afsluiten van kredieten.

Maar vooralsnog heeft overheidsingrijpen een verwachte stijging van het aantal mensen in armoede voorkomen, merkt de marktwaakhond op. “Indicaties van oplopende betalingsproblemen bij consumptief of hypothecair krediet zijn vooralsnog niet of nauwelijks aanwezig”, merkt de AFM op. “Alleen een stevige economische terugval zou dit beeld verslechteren, maar die wordt op dit moment nog niet voorzien.”

De AFM verwacht dat de inflatie dit jaar en volgend jaar nog ver boven de inflatiedoelstelling van 2 procent van de Europese Centrale Bank (ECB) uitkomt. Wel zal de Nederlandse economie naar verwachting groeien, met 0,7 procent over heel 2023 en 1,4 procent over 2024. De economie blijft volgens de AFM kwetsbaar. Zo is de groei relatief licht en vatbaar voor de gevolgen van tegenvallende economische cijfers uit bijvoorbeeld een wereldeconomie als de Verenigde Staten. Ook geopolitieke spanningen kunnen de economische groeicijfers in Nederland parten spelen.

Lees ook:

Trendzicht 2024  van de AFM
Inflatie │De Nederlandsche Bank
Energieprijzen drukken inflatie onder nul