Foodproducent in beroep tegen ‘overlegplicht’ van ACM

Kaasmaker Royal Lactalis Leerdammer gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) over het vaststellen van melkprijzen. De ACM oordeelde dat de voedselproducent de inkoopprijs van melk beter moet afstemmen met de leveranciers, nadat deze melkveehouders een klacht indienden. Volgens de boeren hebben zij namelijk geen invloed op hoe de prijs tot stand komt, wat de ACM in strijd acht met de Wet oneerlijke handelspraktijken in de landbouw. Lactalis mag daarom niet langer eenzijdig prijzen wijzigen.

• ACM verbiedt eenzijdige prijsbepaling door Lactalis Leerdammer
• Melkveehouders krijgen meer inspraak in prijsvorming
• Uitspraak kan gevolgen hebben voor hele zuivelsector

Het bedrijf wil nu de juridische interpretatie van de ACM laten toetsen door de rechter. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft voedingsproducent Royal Lactalis Leerdammer verboden om eenzijdig melkprijzen te wijzigen. Dat meldt het ANP. Deze beslissing heeft niet alleen financiële gevolgen voor de producent maar ook voor de melkleveranciers. Mogelijk moeten bedrijven in de foodsector hun prijsbeleid gaan herzien.

De ACM legt Lactalis Leerdammer een last onder dwangsom op voor het overtreden van de Wet oneerlijke handelspraktijken landbouw en voedselvoorzieningsketen. Het bedrijf moet voortaan in overleg treden met melkveehouders over de prijsvorming. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]

Klacht van melkveeboeren

Aanleiding voor het ingrijpen van de ACM was een klacht van de Leveranciersvereniging Leerdammer Collectief (LVLC). Deze vereniging vertegenwoordigt meer dan 400 melkveehouders die exclusief aan Lactalis Leerdammer leveren. De boeren hadden geen inspraak in de maandelijkse melkprijs die het bedrijf vaststelde. Door hun exclusieve leveringscontract konden ze niet uitwijken naar andere afnemers. De ACM oordeelt nu dat deze praktijk in strijd is met de wet.

“Het opzetten van een robuust systeem voor prijsonderhandelingen wordt van belang om compliance-risico’s te mitigeren”

Producent moet systeem voor prijsbepaling herzien

Lactalis Leerdammer moet van de ACM een nieuw systeem ontwikkelen voor het vaststellen van de melkprijs. Dit systeem moet in overleg met de melkveehouders tot stand komen. Het bedrijf mag de prijs niet langer eenzijdig bepalen. Als Lactalis zich hier niet aan houdt, volgen dwangsommen. De exacte hoogte daarvan is niet bekendgemaakt. Het bedrijf heeft zes weken de tijd om aan de eisen van de ACM te voldoen.

Gevolgen voor zuivelsector kunnen groot zijn

De uitspraak van de ACM kan verstrekkende gevolgen hebben voor de hele zuivelsector. Andere grote zuivelverwerkers hanteren vaak vergelijkbare systemen voor prijsbepaling. Zij zullen hun beleid mogelijk moeten aanpassen om boetes te voorkomen. Brancheorganisatie NZO laat in een reactie weten de uitspraak te bestuderen. De organisatie benadrukt het belang van een “eerlijke en transparante prijsvorming” in de sector. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]

Internationale zuivelmarkt onder druk

De zaak speelt tegen de achtergrond van een gespannen internationale zuivelmarkt. Volgens recente cijfers van de FAO zijn de mondiale zuivelprijzen in augustus met 3% gedaald. Vooral in Europa staan de prijzen onder druk door overproductie. Dit maakt de onderhandelingspositie van melkveehouders extra kwetsbaar. De uitspraak van de ACM kan hun positie versterken.

Reacties van betrokken partijen

Lactalis Leerdammer laat in een korte verklaring weten de uitspraak te bestuderen. Het bedrijf zegt “altijd te streven naar een faire melkprijs” voor zijn leveranciers. De LVLC noemt de uitspraak “een belangrijke overwinning voor melkveehouders”. Voorzitter Jan Dirk van de Voort hoopt dat dit leidt tot “een eerlijker verdeling van marges in de zuivelketen”.

Vergelijkbare zaken in andere EU-landen

De zaak staat niet op zichzelf. In Frankrijk loopt een soortgelijke procedure tegen zuivelgigant Lactalis, schrijven Franse media. Daar eisen boerenorganisaties meer transparantie over de prijsvorming. Ook in Duitsland en Ierland zijn discussies gaande over de machtsverhoudingen in de zuivelketen. De Europese Commissie overweegt aanvullende regelgeving om de positie van boeren te versterken.

financial risk management moet prijsrisico’s heroverwegen

Experts wijzen er op dat financial risk managers in de keten van  foodbedrijven mogelijk hun strategie voor het beheersen van prijsrisico’s herzien, vanwege de impact van de nieuwe regelgeving op prijsvorming –wat kan leiden tot meer volatiliteit in marges. Ook dienen mogelijke kosten van eventuele boetes vanwege non-compliance mee te nemen in hun risicomodellen. Het opzetten van een robuust systeem voor prijsonderhandelingen wordt van belang om compliance-risico’s te mitigeren.