4 nieuwe reguleringen voor banken – welke kennis en competenties nodig?

Pieter van Schaik is als recruitment specialist voor banken en financiële instellingen bij Robert Walters dagelijks betrokken bij het aantrekken van interim professionals die de nieuwe regels mogen implementeren. Hij merkt dat de vraag van banken naar extern talent groot is. ‘Interim professionals die de verschillende aspecten van de implementatie begeleiden, zijn onmisbaar. En schaars bovendien.’
 
Dit zijn de belangrijkste nieuwe regels in de financiële sector, en de criteria waaraan interim professionals moeten voldoen om de implementatie een succes te maken.
 
1. IFRS 9
De Internationale Financiële Verslagleggingsregelgeving (IFRS) bestaat uit mondiale afspraken om de boekhouding van alle bedrijven – dus niet alleen die van banken – te harmoniseren. De afspraken die in het kader van IFRS 9 zijn gemaakt, vervangen de huidige ingewikkelde boekhoudregels die gaan over de waardering en afwaardering van activa – in het bijzonder van financiële instrumenten, zoals derivaten. Van Schaik: ‘Banken moeten in hun balans nu voorzieningen voor kredietverliezen opnemen. Dat kan grote gevolgen hebben voor de kredietrisicomodellen die banken hanteren, en dus zelfs voor hun gehele strategie.’
 
De wijzigingen die IFRS 9 met zich meebrengt gaan vanaf boekjaar 2018 in. Om aan de IFRS 9 regelgeving te kunnen voldoen, huren banken vooral ervaren register accountants en credit risk specialisten in. Om de consequenties van de nieuwe rapportageregels te beheersen, zijn bovendien business analisten en quants nodig – zij kunnen sturen op de cijfers. Van Schaik waarschuwt dat echte experts schaars zijn. ‘Er zijn er veel die zich IFRS 9 specialist noemen, maar qua inhoudelijke kennis toch tekortschieten. Wij adviseren om kritisch te zijn bij het beoordelen van kandidaten. Hoeveel ervaring hebben zij werkelijk met IFRS 9, of in hoeverre zijn eerder door hen uitgevoerde projecten vergelijkbaar?´
 
2. MiFID II
MiFID II is een toevoeging op de Europese beleggingsrichtlijn MiFID I, die in 2007 in werking trad. Banken moeten sindsdien voor de beleggers die zij bedienen een risicoprofiel opstellen, dat van 1 (defensief) tot 6 (agressief) loopt. Voor banken is dat een enorme klus geweest: van de administratie in de financiële kolom, tot de salesorganisatie en klantenservice. MiFID II is niet alleen een aanscherping van de regels van MiFID I, maar bevat ook nieuwe regels die effect hebben op banken, brokers, vermogensbeheerders en de ontwerpers van financiële producten. Van Schaik: ‘De zorgplicht van financiële instellingen wordt door deze regelgeving vergroot. Banken moeten een uitgebreidere administratie van beleggingstransacties bijhouden, met als doel de volledige transparantie van transacties.’
 
Om alle wetgeving te implementeren, is een analyse nodig van wat er nog ontbreekt in de administratie om de regelgeving na te kunnen leven – de zogenaamde ‘gap analysis’. Daarna start de implementatiefase: vooral de IT-systemen worden aangepast, maar ook de operationele processen moeten aangepast worden. Van Schaik: ‘Organisaties moeten hun werknemers trainen in de nieuwe procedures en ervoor zorgen dat hun kennis ten aanzien van MIFID II up-to-date is.’
 
Volgens van Schaik zijn er voor de implementatie van MiFID II operationele professionals nodig met een achtergrond in de financiële markten, op de front- en/of mid-offices; business analisten dus. Daarnaast zijn regulatory specialisten nodig, zogeheten ´subject-matter-experts´ in MiFID II. ‘Die hebben vaak een juridische achtergrond maar zijn erg schaars.’ Een kandidaat die aan alle criteria voldoet is moeilijk te vinden en kan prijzig zijn, maar een 90% match voldoet vaak ook.
 
3. Basel III
Basel III is onderdeel van een wetstelsel dat normen stelt aan de kapitaalreserves die banken zelf aan moeten houden. Het derde Basel-akkoord behelst een pakket overeenkomsten dat is opgesteld naar aanleiding van de kredietcrisis van 2008. De deadline voor de implementatie hiervan lag aanvankelijk in 2015, maar werd uitgesteld tot 2018 en later 2019.
 
Volgens van Schaik zijn voor naleving van Basel III zowel regulatory reporting specialisten als operationele business analisten nodig. ‘Aangezien het hier verslagleggingsstandaarden van de bank betreft, ligt de focus bij de uitvoering altijd op de finance- of de riskkolom. De benodigde professionals zijn kandidaten die in recente opdrachten ook gewerkt hebben met de financiële wetgeving onder Bassel III. Deze kandidaten zijn te vinden, mits er op tijd begonnen wordt met de inhuur.’
 
4. AnaCredit
AnaCredit is de naam van een databank van de Europese Centrale Bank (ECB). De databank bundelt en harmoniseert de data uit nationale kredietregisters en biedt de ECB betere mogelijkheden om toezicht te houden. Banken moeten door de invoering van AnaCredit uitgebreide vragenlijsten invullen bij het afsluiten van een krediet. Dat geldt voor zowel zakelijke als particuliere kredieten. Van Schaik: ‘Banken moeten hun dataverwerkingssysteem op orde brengen om de vereiste informatie te kunnen delen met de ECB. De impact van AnaCredit is bijzonder groot.’
 
Banken hebben voor deze implementatie business analisten nodig. Van Schaik: ‘Liefst met ervaring in regulatory reporting binnen de finance- en riskkolom bij een bank.’ Volgens Van Schaik is het verstandig om die professionals te werven nu ze nog in de markt zijn, voordat ze bij de concurrent aan de slag gaan. ‘Hoe eerder klanten hun behoefte op het gebied van regulatory en compliance specialisten met ons delen, des te effectiever kunnen wij hen adviseren en de juiste mensen voor hen vinden; het aanbod van mensen met specialistische ervaring is namelijk beperkt.’