3 deuren en 7 sleutels op weg naar nieuw control-tijdperk

We zijn aan een grens gekomen van onze huidige manier van organiseren, waarbij we verstrikt zijn geraakt tussen dat-waar-het-echt-om-gaat aan de ene kant en de regels en het systeem aan de andere kant. Maar we hebben ondertussen wel door dat het anders kan en anders moet in organisaties in deze VUCA wereld.

De transformatie van een achterhaald control-systeem richting het noodzakelijke nieuwe, kent een tussenfase. Het oude kwijnt langzaam weg terwijl het nieuwe nog niet op volle sterkte is.

Tijdens het event van Verdraaide Organisaties reikt Wouter Hart ons 3 deuren en 7 sleutels aan. 3 deuren en 7 sleutels waarmee we samen verder op zoek kunnen gaan. Op zoek naar een nieuw control-tijdperk dat het oude overbodig maakt. 

Deur#1 – de bedoeling in het licht

Sleutelprincipe 1 – een ander houvast
Om het oude control-tijdperk overbodig te maken is allereerst een prachtig en mooie nieuwe verhaallijn nodig. Een nieuwe verhaallijn die je een ander houvast geeft. Een verhaallijn die zo mooi is dat je daar naar gaat verlangen. Een verhaallijn, een bedoeling, een zin- en betekenisgeving, die je diep van binnen weet te raken en waarvan je vol met passie raakt. 

Sleutelprincipe 2 – de échte opgave
Als tweede sleutelprincipe moet je beseffen dat de écht opgave niet in je eigen handelen zelf ligt. De ware bedoeling ligt verder. Welk waarde-vraagstuk ligt achter het aanbod?

Voorbeeld. Als iemand een boortje koopt bij de gamma, dan wil hij niet alleen dat boortje, dan wil hij zeer waarschijnlijk ook een gat in de muur om iets op te hangen. 

Het uitgangspunt moet niet het aanbod van jouw vakinhoud of het aanbod van het eigen primaire proces zijn. Nee, om vanuit de bedoeling te werken moet de dieperliggende behoeftebevrediging van elke unieke klant steeds het uitgangspunt zijn. Het is de échte opgave om continu en steeds weer op die behoefte aan te blijven sluiten. 

Sleutelprincipe 3 – de abstracte klant als die ene mens zien
Het derde sleutelprincipe is om de abstracte klant als die ene mens te zien. De klant is die ene mens. 100 leerlingen, 100 leerroutes. 100 patiënten, 100 verschillende zorgbehoeften. 125.000 burgers/inwoners, 125.000 verschillende maatschappelijke en economische leefbehoeften. 

Zie die ene mens vanuit liefde en betrokkenheid en ga uit van vertrouwen. Beleidsregels hebben verder nog wel een functie als leidraad bij de uitvoering, maar zij kunnen niet meer de dragende rechtvaardiging zijn van een beslissing. En als ‘ieder het zijne geven’ in het nieuwe vreugde-voor-iedereen-control-tijdperk het uitgangspunt en de échte opgave is, dan is het gerechtvaardigd om iedereen een passende regeling te bieden die ieder het zijne geeft. Het is dan niet gerechtvaardigd om af te wijken van de bedoeling van ‘ieder het zijne geven’. 

Begin je de omvang te zien van de uitdagingen waarvoor we met z’n allen gesteld zijn?

Deur#2 – een wakkere leefwereld

Sleutelprincipe 4 – de letter, het cijfer en de geest
Als we ons zondermeer blijven richten op het uitvoeren van regels en cijfers dan ontslaan we onszelf tegelijkertijd van de eigen verantwoordelijkheid om de geest van de regels en de cijfers in vervulling te brengen. Om een wakkere leefwereld te creëren moeten we ons bewust zijn van het ‘spel’ van de letter, het cijfer en de geest.

De systeemwereld, met al zijn beleidsregels, procedures, AO/IC beschrijvingen, budgetten, protocollen etc, geeft ons houvast en veiligheid. Het geeft ons het idee van ‘in control’ te zijn. Maar wat hebben we eigenlijk precies ‘in control’? Daarbij heeft diezelfde systeemwereld ook iets in zich waardoor wij in slaap gesust zijn. 

Wat we in het nieuwe control-tijdperk nodig hebben is een wakkere en heldere geest, die steeds verder kijkt dan de harde cijfers en letters die klip en klaar voor ons bedacht zijn. Achter iedere regel en (cijfer)rapportage zit een bedoeling. Ga op zoek naar die bedoeling en handel in de geest daarvan. 

Voorbeeld. Je hebt een nieuwe laptop voor je werk nodig. De een krijgt de oplossing al voorgeschoteld in de vorm van een budget van 800 euro. De ander krijgt een pinpas van de zaak mee en krijgt te horen: koop een goede laptop die past bij wat je nodig hebt en ga verstandig met het geld om. Wat is het verschil in dynamiek? Wie zal ‘wakkerder’ van geest zijn de een of de ander?

Sleutelprincipe 5 – van oplossing naar oplossend vermogen
Om een wakkere leefwereld te creëren is het ook nodig dat we niet steeds weer de control/beleid oplossing zelf verzinnen en die vervolgens opleggen en in de business geïmplementeerd willen zien. Taakstelling hier, bezuiniging daar, procesoptimalisatie hier, efficiencyslag daar en zoek het maar uit. 

We moeten stil staan bij de vraag wat er voor de business nodig is om hun eigen oplossend vermogen te vergroten. Wat is voor hen nodig om vanuit de bedoeling te kunnen werken en daarin zelfredzaam te zijn? 

Om het oplossend vermogen te vergroten is het noodzakelijk om het probleem te laten liggen waar het hoort te liggen. Ga niet onder het mom van ondersteuning bieden verantwoordelijkheid overnemen en de helpende (oplossing)hand uit te steken. Gun de business zijn probleem, dan is het ook zijn oplossing. Ga ook als controller naast de business staan in plaats van tegenover. Snap waar het écht over gaat. Los het probleem samen met de business op.

Iets ‘van’ de ander maken, dat is fundamenteel voor het gevoel van eigenaarschap en het bijbehorende control-vraagstuk. 

Sleutelprincipe 6 – Passende uitdagingen
De ene business professional is de ander niet. De een heeft andere talenten en krachten dan de ander. Die ander kan op zijn beurt weer beter omgaan met geboden ruimte en is meer zelfsturend en zelfredzaam.

Om een wakkere leefwereld te creëren gaat het er om dat iedere business professional passende uitdagingen heeft. Het is niet ‘one size fits all’. Veel vaardigheden met weinig uitdaging leidt tot verveling en een slapende leefwereld. Mindere vaardigheden met te grote uitdagingen leidt tot een stressvolle leefwereld. Maar als iedere vaardigheid een passende uitdaging kent dan komt de leefwereld in een flow er is er ruimte voor groei. 

Deur#3 – Ondersteunende dynamieken

Sleutelprincipe 7 – diepgeworteld leiderschap
Het gehele leven is een continu proces van ‘wortelen’, persoonlijke groei en leiderschap. Wie ben je? Waar sta je voor? Waarom doe je wat je doet? En waarom zou het iemand anders wat uitmaken wat je doet? 

Het zijn enkele levensvragen die zich niet direct eenvoudig laten beantwoorden, maar wel een spannende ondersteunende dynamiek geven op weg naar het nieuwe control-tijdperk en het werken vanuit de bedoeling.

Joseph Oubelkas vertelt zijn zeer bijzondere verhaal van ‘wortelen’ en persoonlijk leiderschap. Op 24 jarige leeftijd wordt hij eind 2004 geheel en absoluut onterecht veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf in Marokko. 

Joseph vertelt dat zijn leven veranderde in een nachtmerrie. Intens verdriet waarbij hij maar bleef vallen en vallen maakte zich van hem meester. Roepen en schreeuwen, het hielp niet. Er kwam maar geen einde aan het zwarte gat waarin Joseph gevallen was.

Tot Joseph ontdekt hoe groot zijn innerlijke kracht is. Joseph haalt zijn kracht uit de 400 brieven die hij tijdens zijn gevangenschap van zijn moeder krijgt en Joseph ontwikkelt zijn persoonlijk leiderschap. Joseph houdt het klein en blijft gefocust op zich zelf. De buitenwereld en alle ellende om hem heen doen er niet toe. 

“Het heeft geen zin om de schuld aan anderen te geven, want dan geef je ook je kracht weg”

“Ze kunnen mijn lichaam opsluiten maar mijn geest zal altijd vrij zijn als een vogel”.

Joseph ziet in dat het geen zin heeft om gefrustreerd en verbitterd door het gevangenisleven te gaan. Joseph accepteert het onrecht en neemt zijn leven weer in eigen handen. 

Joseph weet in de gevangenis het verschil te maken en sluit waardevolle vriendschappen, leert tuinieren en geeft Engelse les. Joseph gaat van lijden naar leiden en weet zijn wereld en die van anderen blijvend te veranderen. 

Onderschat nooit de kracht van een paar toegewijde mensen die het control-tijdperk willen veranderen. Weet dat JIJ het verschil maakt op weg naar een nieuw vreugdevol control-tijdperk. 

Deze blog is geschreven door  Oscar van Voskuilen. Oscar is interim business connector  (zzp) met PPenP, Passie, Plezier en Professionaliteit. PPenP zorgt voor verbinding tussen Business en Finance en helpt organisaties verder met de (door)ontwikkeling of herdefiniëring van hun Business Control.  Zie verder mijn persoonlijke blog website PPenP.nl voor meer blogs en informatie. Als je je inschrijft op de maandelijkse nieuwsbrief ontvang je gratis mijn E-books ‘Vreugde’ en ‘Herdefiniëring van control”. Een verzameling van bijna al mijn blogs voor FM.nl. 

Gerelateerde artikelen