Oorlog om de olie

fallback
Olie. Volgens een aantal analisten is de mogelijke oorlog met Irak alleen daar om te doen. De Amerikanen willen de oliemarkt gaan beheersen. Het is een wat vreemde gedachte. Als het inderdaad alleen om de olie gaat kunnen de Amerikanen beter Venezuela gaan bezetten en wat troepen richting Kaspische Zee sturen.

Belangen
Immers de afhankelijkheid van de olie uit Venezuela is groter dan die uit Irak. Alleen al de transporttijd is korter. Uit Zuid-Amerika importeert de VS bijna 25% van haar oliebehoefte. Uit het gebied rond de Perzische golf is dat iets meer dan 23%. Bovendien hebben Amerikaanse oliebedrijven relatief weinig belangen in Irak. De meeste oliemaatschappijen die daar werken komen uit Spanje, Frankrijk en Rusland. Juist de twee laatste lopen de Amerikanen redelijk in de weg. Wellicht om de oliebelangen te beschermen die bedrijven uit die landen hebben. Want de kans bestaat dat tijdens een oorlog met name de oliebronnen door Saddam worden gesaboteerd. Overigens wordt er ook beweerd dat Rusland de huidige situatie zo lang mogelijk in stand wil houden. Immers de onzekerheid zorgt voor hoge olieprijzen. Op het moment dat de strijd in het voordeel van de Verenigde Staten (en Naties?) is beslecht zal de olieprijs scherp kunnen dalen. Een nieuwe regering in Irak zal de oliekraan volop open zetten. En moreel zullen de VS zich verplicht voelen om een groot deel van die productie op te vangen.

Nachtmerriescenario
Maar als de twee meest gunstige scenario’s (geen oorlog of een korte) er niet komen? Of dat het slechtste zich gaat ontwikkelen – een langdurige strijd waar de VS niet in staat zijn snel de oliebronnen te beheersen – kan dat grote problemen op de oliemarkt opleveren. De Amerikanen worden dan niet meer gezien als wereldmacht als ze een relatief beperkt leger niet kunnen verslaan. Dat kan een grote instabiliteit veroorzaken in de regio. Oppositiepartijen in Saudie- Arabië, Pakistan en wellicht ook Afghanistan zullen zich sterk gaan roeren en proberen een greep naar de macht te doen. Dat kan de olie-uitvoer in een aantal van deze landen verstoren. Analisten die met dit scenario rekening houden voorspellen olieprijzen van meer dan $50 per vat.

Economie
Hoge olieprijzen zorgen voor problemen in de Westerse economieën. Echter de afhankelijkheid van het zwarte goud is minder dan 30 jaar geleden. Auto’s rijden beduidend zuiniger en ook de industrie is veel zuiniger. De hoeveelheid energie die nodig was in de zeventiger jaren om $1 BNP te produceren is nu nog maar de helft nodig. Ook zijn er nieuwe oliegebieden ontstaan zoals Alaska, de Kaspische zee en de Noordzee. Daarnaast hebben de regeringen geleerd van de crisis uit ’73-74. Grote voorraden hebben zij aangelegd die zij in tijden van ernstige crisissen kunnen gebruiken. Het heeft er dan ook alle schijn van dat de huidige hoge olieprijs tijdelijk is. En dat bij minder spanning rondom Irak de prijs snel kan dalen.