Money Matters: ‘Offshoring’ als economische levertraan

fallback
"Stadskanaal voelt zich in de steek gelaten", kopten de kranten van de week naar aanleiding van het besluit van Philips om zijn vestiging in Stadskanaal eind 2005 te sluiten. Het is het zoveelste bericht dat de banen uit Nederland verdwijnen naar lagelonenlanden. Maar waarom toch zo somber over 'offshoring'?

‘Offshoring’ heet het tegenwoordig, en tien jaar geleden heette het ‘outsourcing’ en toen we nog behoorlijk Nederlands spraken, heette het uitbesteden van werk. Zodra het werk betreft dat wordt uitbesteed aan andere landen dan het eigen land, zijn de rapen gaar. Zeker als het een Nederlands bedrijf als Philips betreft. Alsof je landverraad pleegt als je op grote schaal mensen elders aan het werk helpt.

De reacties op het vertrek van Philips uit Stadskanaal roepen een oude documentaire van de kersverse Gouden-Palm winnaar Michael Moore ‘Roger and Me’ in herinnering. Moore laat hierin zien hoe het stadje Flint in Michigan in de loop van de jaren geheel vergroeid is geraakt met General Motors. Als GM dan (vooral als antwoord op de Japanse concurrentie) besluit om een groot gedeelte van de productie over te hevelen naar Mexico en de fabrieken in Flint te sluiten, raakt het stadje in hoog tempo in verval. “Voelt u zich daar nou rot over?”, wil Michael Moore aan Roger Smith vragen, de topman van GM. Maar die weigert hem te woord te staan.

Terwijl het besluit tot ‘offshoring’ (of hoe je het noemen wilt) natuurlijk volledig te rechtvaardigen valt. Werk laten doen door goedkopere landen is goed voor de consument gezien de lagere prijs die daarvan het gevolg is. Op de lange duur zal de levensstandaard er in alle landen door omhooggaan. En als je als bedrijf niet meegaat in de concurrentie op prijs in een markt waarin dit een concurrentievoordeel is – tja, dan ga je ten onder en dan sneuvelen die banen alsnog. Dat alles is wat je noemt ’text book economics’.

Het wekt wel enige verbazing dat mensen als Roger Smith en Gerard Kleisterlee niet de moeite nemen dit uit te leggen aan het publiek. Alsof ze zich ervoor schamen om uit te leggen dat ‘offshoring’ even pijn doet, maar op den duur heilzaam werkt – als een soort economische levertraan.

Want ja, het is natuurlijk wel even slikken voordat de economie van een stadje zoals Stadskanaal of Flint zich hersteld heeft. Blader maar eens wat op internet hoe het Flint in de afgelopen jaren is vergaan, nadat General Motors er is weggetrokken. Het misdaadpercentage is er het hoogste in de staat Michigan (meer dan 5.500 misdaden op 100.000 inwoners), bijna 10 procent van de bevolking is werkloos en de stad is twee jaar geleden onder curatele van de staat gesteld omdat ze haar schulden niet kon voldoen.

Met GM is het overigens ook nog niet goed gekomen; het aandeel presteerde in de afgelopen vijf jaar 7% minder dan de ook al niet zo beste Dow Jones Industrial Average. Maar ja, zonder ‘offshoring’ had het er voor alle betrokkenen misschien nog slechter uitgezien. Wat u, meneer Kleisterlee?

Jan Bletz