“CFO’s, laat het vooral niet jullie tijd duren”

Disruptie was het belangrijkste thema van de Finance Inspiration Day, het jaarlijkse kennisevent voor finance-professionals dat plaatsvond bij SAP Nederland in Den Bosch. Technologie maakt veel traditionele finance-taken overbodig, of op zijn minst veel minder arbeidsintensief. “Excel-analyses en rapportages maken plaats voor interactieve dashboards. Forecasting is steeds vaker het werk van predictive analytics en robotics zorgt voor de automatisering van allerlei handmatige processen. Als organisatie moet je daar wat mee, want achterblijven is geen optie. Maar ook voor een finance-expert heeft dat grote gevolgen. Zo is kennis van analytics in deze rol onmisbaar”, zegt Epco Pottinga, Sales Director Business Analytics bij SAP.

Niet doordrongen
Toch is lang niet iedereen van die noodzaak doordrongen. Bij de vraag aan het publiek wie er geloofde dat finance in 2025 een marginale functie heeft, stak een enkeling zijn hand op. Presentator, auteur en journalist Jeroen Smit vergeleek het met de ontwikkelingen in de krantensector. “Al enkele jaren geleden was duidelijk dat papieren kranten onder grote druk kwamen te staan. Veel journalisten onderkenden dat er wat gaande was, maar dachten dat het hun tijd wel zou duren. Totdat er massaal ontslagen vielen. Laat het vooral niet jullie tijd duren”, waarschuwde hij de zaal.

Volgens Kees Dubbelboer (partner bij MBD Advice, daarvoor Shell en Alliander) moet de CFO door alle ontwikkelingen veel dichter naar de business kruipen. “De CFO moet een volwaardig sparringpartner van de CEO worden.” Dat gaat volgens Dubbelboer niet vanzelf, en is bovendien niet voor iedere financial weggelegd. “Het vraagt om andere, nieuwe competenties. Aan de ene kant moeten financials zich specialiseren. Diepgaande kennis van specifieke finance-onderdelen is nodig om in een verregaand geautomatiseerde omgeving nog voldoende toegevoegde waarde te leveren.”

Op de zeepkist durven staan
Minstens zo belangrijk zijn volgens Dubbelboer sterke sociale vaardigheden. “Wil je echt met de CEO om de tafel zitten, dan kun je niet zonder zelfverzekerdheid en overtuigingskracht. Dit vraagt een verandering van de finance-functie en daarom zal de CFO op die zeepkist moeten gaan staan om dit verhaal te vertellen aan de organisatie.” Hij ziet nog wel een uitdaging op dat vlak. Om succesvol te zijn moet finance anders gaan communiceren. “Financials communiceren nog veel te veel in jargon en vaak te breedsprakig. Die communicatiestijl moet veel bondiger en eenvoudiger, wil de business je serieus nemen en überhaupt begrijpen.” Volgens Dubbelboer ligt daar ook een rol voor het onderwijs. “Financiële opleidingen moeten hun studenten over het algemeen beter voorbereiden op die nieuwe rol. Daar valt voor veel scholen nog winst te behalen.”

Volgens William Bontes (o.a. ex-Hurks, ex-GE, ex-KPN) is enige nuancering wel op zijn plaats. “Natuurlijk heeft niemand behoefte aan een tweede CEO, de CEO zelf al helemaal niet. Er moet ook nog gewoon iemand zijn die de financiële touwtjes strak in handen houdt. Die ervoor zorgt dat de data-integriteit gewaarborgd is en alle getallen kloppen. Ook kennis van finance blijft cruciaal. Wel wordt de CFO-rol veel strategischer. De CFO is eigenaar van de waardepropositie, hij of zij moet samen met de finance-afdeling de toegevoegde waarde van de dienstverlening bewaken.”

Opnieuw uitvinden
Wie moet die transitiekar dan trekken in de organisatie? Volgens Judith Meeng (Group director HRM recentelijk bij Refresco en voorheen Essent en Shell) ligt de sleutel niet in van bovenaf opgelegde verandertrajecten. “Innovaties en soms ook veranderingen ontstaan aan de randen van de organisatie, vrijwel nooit aan de top. Finance-experts moeten buiten hun functieomschrijving durven denken en zelf veranderingen initiëren. Maar kijk ook naar bedrijven als Google of Shell. CFO-rollen zijn daar compleet opnieuw uitgevonden en geïntegreerd in de business teams. Finance-professionals komen daar ook uit heel andere disciplines en multidisciplinair denken wordt omarmd. Dat levert veel goeds op.”

Geen glazen bol
Over een jaar of tien heeft de CFO een radicaal andere functie. Hoe die er precies uitziet, kunnen we volgens Meeng met geen mogelijkheid voorspellen. Toch is dat volgens haar geen reden om met de armen over elkaar te zitten. “Organisaties kunnen niet de toekomst voorspellen, maar wel zorgen voor een cultuur waarin medewerkers vrijuit buiten de gebaande paden kunnen treden en continue verbeteren en innoveren. Medewerkers zelf moeten flexibel zijn, zich durven aanpassen. Daarvoor is veerkracht noodzakelijk, want niet ieder voorstel tot verandering zal direct goed vallen in de boardroom.”

Diversiteit is belangrijk
Een andere belangrijke voorwaarde is volgens Judith diversiteit op de werkvloer. “Je hebt medewerkers nodig die elkaar en de processen kritisch durven te benaderen. Een organisatie waarin iedereen elkaar doodknuffelt en de hand boven het hoofd houdt, komt niet vooruit. Er zit wat mij betreft dan ook een duidelijke grens aan een professionele vriendschap. Daarom is diversiteit, in de brede betekenis van het woord, zo belangrijk. Alleen met genoeg verschillende visies en invalshoeken kom je samen tot nieuwe inzichten. Dan komen de veranderingen van binnenuit. En ga je als organisatie lastige maar goede beslissingen niet uit de weg.”

CFO Day 2024: Creëer duurzame waarde met human capital

CFO’s moeten de basics van de beïnvloeders van goed werkgeverschap en het waardepotentieel van human capital kennen, stelt ICS CFO Corinne Weeda. Ontdek in de masterclass ‘Duurzame waarde creëren met human capital’ tijdens CFO Day 2024 op 30 mei hoe Corinne de employee experience bij ICS heeft verbeterd.

Meld je aan voor CFO Day 2024